بزرگنمايي:

انواع بيماري هاي مقاربتي و روش هاي انتقال و درمان آنها

براي ابتلا به بيماريهاي مقاربتي جنسي لازم نيست حتما رابطه جنسي داشته باشيد. تماس پوست با پوست براي گسترش زگيلهاي تناسلي (genital warts) کافي است. ويروس پاپيلوماي انساني (HPV) يک خانواده ويروسي است که، زگيل تناسلي ايجاد ميکند. برخي از انواع اين ويروس موجب زگيل شده و بي خطر هستند، اما برخي ديگر ممکن است سرطان دهانه رحم يا مقعد ايجاد کنند. براي محافظت در مقابل برخي از خطرناکترين انواع آن واکسنهايي وجود دارد.
علائم: زگيلهاي صورتي يا به رنگ پوست که برجسته، مسطح يا گل کلمي شکل هستند، اما اغلب هيچ علامتي در اين بيماري وجود ندارد.

احتمالا نام شپش را در مورد موي سر زياد شنيده ايد. گاهي نيز ممکن است در موهاي ناحيه شرمگاهي موجودات ريز انگلي يافت شوند که، ظاهري بسيار متفاوت از شپش سر يا بدن دارند. اين موجودات در حين تماس نزديک از فردي به فرد ديگر منتقل ميشوند. شپش ناحيه تناسلي با لوسيونهاي بدون نسخه از بين ميروند.

علائم: خارش شديد، تخمهاي ريز چسبيده به موي ناحيه شرمگاهي، شپشهاي در حال حرکت.

گال عفونت خارشي ايجاد شده توسط مايت کوچکي است که پوست انسان را سوراخ کرده و زير پوست ميرود و تخم گذاري ميکند. گال هميشه يک بيماري مقاربتي نيست، چون از طريق هر گونه تماس پوست با پوست ميتواند گسترش پيدا کند اما در افراد جوانتر اغلب مايتها در حين رابطه جنسي منتقل ميشوند. گال با کرمهاي تجويزي درمان ميشود.
علائم: خارش شديد به ويژه شب هنگام و ضايعات پوستي جوش مانند. ممکن است ظاهر شدن علائم 2 تا 6 هفته طول بکشد.

سوزاک به راحتي گسترش مي يابد و در صورتي که درمان نشود، هم در مردان و هم در زنان ميتواند به ناباروري منجر شود. آنتي بيوتيکها ميتوانند عفونت را رفع نمايند.
علائم: علائم شايع سوزاک سوزش در حين دفع ادرار و ترشحات. اما اغلب در مراحل اوليه هيچ علائمي ندارد. با گذر زمان عفونت موجب ضايعات پوستي شده يا به خون و مفاصل گسترش مي يابد.
در مردان: ترشحاتي از آلت تناسلي، تورم بيضه ها.
در زنان: ترشحاتي از واژن، درد لگني، لکه بيني.
علائم ممکن است خفيف بوده و به راحتي با عفونت واژن يا دستگاه ادراري اشتباه گرفته شود.

اکثر مردم متوجه علائم اوليه سيفليس نميشوند. اين بيماري در صورتي که درمان نشود ممکن است منجر به فلج، کوري و مرگ گردد. سيفليس را با آنتي بيوتيکها ميتوان درمان کرد.
علائم و نشانه ها: اولين نشانه آن معمولا زخم بدون درد، گرد و سفت در ناحيه تناسلي يا مقعد است. اين بيماري از طريق تماس مستقيم با زخم گسترش پيدا ميکند. در مراحل بعدي ممکن است جوشهايي روي کف دستها، کف پا يا بخشهاي ديگر بدن ظاهر شود، غدد متورم شوند، تب، ريزش مو يا خستگي اتفاق بيفتد. در مراحل آخر علائم شامل آسيب به اندامهايي مانند قلب، مغز، کبد، عصبها و چشمها ميشود.

کلاميديا يک بيماري مقاربتي شايع است که، در صورت عدم درمان ميتواند به ناباروري منجر شود. اين بيماري با درمان آنتي بيوتيکي کاملا برطرف ميشود، اما اغلب فرد متوجه بيماري اش نميشود، چون علائم يا وجود ندارند يا مبهم هستند. کلاميديا ميتواند موجب عفونت راست روده يا گلو شوند.
علائم در مردان: سوزش و خارش در نوک آلت تناسلي، ترشحات، درد هنگام دفع ادرار.
علائم در زنان: خارش واژن، ترشحاتي که ممکن است بو دار باشند، درد در حين رابطه جنسي، درد در حين دفع ادرار.

برخي افراد گاهي اوقات بر روي لب تبخال ميزنند. تبخال به واسطه ويروس هرپس سيمپلکس نوع 1 (HSV-1) ايجاد ميشود. اين ويروس معمولا بيماري مقاربتي ايجاد نميکند. ويروس به سادگي در بين اعضاي خانواده يا از طريق بوسيدن منتقل ميشود. ممکن است اين ويروس از طريق تماس دهاني يا تناسلي فرد آلوده به ناحيه تناسلي فرد ديگر راه يابد. اگر چه هيچ درمان قطعي براي آن وجود ندارد، اما داروها ميتوانند دوره آن را کوتاه کرده و يا از بروز آن پيشگيري کنند.
علائم و نشانه ها: تبخال هر از گاهي ممکن است بر روي لب ايجاد شود. تاولهاي کوچک يا زخم بر روي دستگاه تناسلي نيز ممکن است، اتفاق بيفتد.

بيشتر موارد هرپس تناسلي به واسطه ويروس هرپس سيمپلکس نوع 2 (HSV-2) ايجاد ميشود. اين ويروس به شدت مسري بوده و از طريق رابطه جنسي يا تماس مستقيم با تبخال هرپس منتقل ميشود. در اين مورد هم مانند نوع 1 درمان قطعي وجود ندارد، اما داروهاي ضد ويروسي دفعات بروز آن را کاهش داده و به رفع سريعتر علائم کمک ميکنند.

علائم: تاولهاي پر آب که در ناحيه تناسلي، رانها يا باسن زخمهاي دردناک و پوسته دار ايجاد ميکنند. اين تاولها از طريق تماس دهاني ميتوانند به لبها گسترش يابند.

هپاتيت ب ويروس پنهاني است که، آسيب شديدي به کبد وارد ميکند. اين ويروس از طريق تماس با خون و مايعات ديگر بدن فرد آلوده گسترش مي يابد. افراد سالم از طريق رابطه جنسي، استفاده از سوزن مشترک و در هنگام تولد و نيز تيغ و ماشين اصلاح و مسواک مشترک ميتوانند آلوده شوند. هيچ درماني براي اين بيماري وجود ندارد اما داروها ميتوانند ويروس را تحت کنترل نگه دارند. واکسن موثري براي پيشگيري از هپاتيت ب وجود دارد که از فرد در مقابل ابتلا به اين بيماري محافظت مينمايد.

علائم: در عفونت حاد فرد ممکن است دچار تهوع، دل درد، تيرگي ادرار، خستگي و زردي پوست يا چشمها شود. عفونت مزمن ممکن است منجر به سيروز کبد و سرطان کبد گردد. بسياري از افراد سالها بدون علامت هستند.

ويروس ايدز عملکرد دفاعي بدن در مقابل عفونتها را دچار ضعف و اختلال ميکند. اين بيماري از طريق رابطه جنسي محافظت نشده، سوزن مشترک يا تولد از مادر مبتلا به ايدز گسترش مي يابد. اين بيماري سالها بدون علامت باقي مي ماند بنابراين آزمايش خون بهترين راه اطلاع يافتن از وجود اين بيماري است. درمان به موقع براي کمک به پيشگيري از بيماريهاي جدي بسيار مهم است.
علائم اوليه ايدز: بسياري از افراد مبتلا هيچ علامتي ندارند اما برخي دچار علائم موقتي شبه آنفلوانزا به مدت يک تا دو ماه پس از ابتلا به عفونت ميشوند: تورم غدد، تب، سردرد و هستگي. آفت دهان نيز ممکن است ايجاد شود.

آزمايش مطمئن ايدز در کلينيک يا خانه از طريق تستهاي مورد تاييد سازمان غذا و دارو انجام ميشود. در تستهاي بدون نام، تنها از عدد براي شناسايي شما استفاده ميشود. يکي از محدوديتهاي اين تستها دوره پنجره است. دوره پنجره فاصله زماني بين ورود عامل بيماري‌زا به بدن تا زمان توان تشخيص آن ميباشد که در بيماري ايدز اين دوره شش ماه پس از دريافت ويروس است، در اين دوره آزمايشهاي آنتي بادي نميتوانند وجود ويروس در بدن را تشخيص دهند اما بيماري در اين مدت قابل سرايت است.

هيچ درمان قطعي براي ايدز وجود ندارد، اما داروهايي وجود دارند که ميتوانند تکثير ويروس در بدن را کاهش دهند. ترکيبي از داروهاي ضد ويروسي به اميد پيشگيري از پيشرفت بيماري تجويز ميشود. درمانهاي ديگر در صورت ضعف سيستم ايمني، براي پيشگيري يا مقابله با عفونتهاي جدي ميتوانند مفيد باشند.

تريکوموناس بيماري انگلي است که از طريق تماس جنسي گسترش مي يابد و با دارو درمان ميشود.
علائم و نشانه ها در مردان: در بيشتر مردان هيچ علامت مشخصي وجود ندارد. در برخي افراد ترشحات خفيف يا سوزش کم در حين دفع ادرار تجربه ميشود.
علائم و نشانه ها در زنان: زنان ممکن است ترشحات سبز و زرد با بوي شديد، خارش واژن يا درد در حين رابطه جنسي يا دفع ادرار را تجربه کنند. علائم معمولا 5 تا 28 روز پس از ورود انگل شروع ميشود.

شانکروئيد بيماري مقاربتي باکتريايي است که در افريقا و آسيا شيوع دارد اما در امريکا نادر است. در اين بيماري زخمهاي تناسلي ايجاد ميشود که ميتواند باکتري را از فردي به فرد ديگر منتقل کند. آنتي بيوتيکها اين عفونت را درمان ميکنند.
علائم در مردان: جوشهاي دردناک در روي آلت تناسلي که ممکن است به زخمهاي باز چرکي تبديل شود، درد در ناحيه تناسلي و کشاله ران.
علائم در زنان: جوشهاي دردناک در ناحيه تناسلي که ميتواند به زخمهاي باز تبديل شود، تورم گره هاي لنفاوي در کشاله ران.

بيماري لنفوگرانولوم به واسطه نوعي کلاميديا ايجاد ميشود که در امريکا نادر است، اما در مرداني که رابطه جنسي با مرد دارند شايعتر است. اين بيماري همانند انواع ديگر کلاميديا با آنتي بيوتيک درمان ميشود.
علائم: زخمهاي باز در ناحيه تناسلي يا مقعد، سردرد، تب، خستگي، تورم غدد لنفاوي در کشاله ران. در صورتي که بيماري از طريق رابطه جنسي منتقل شده باشد ممکن است موجب خونريزي يا ترشحات مقعدي شود.

خود اين بيماري مقاربتي نيست بلکه حاصل عوارض بعدي بيماريهاي مقاربتي درمان نشده به خصوص سوزاک و کلاميديا است. وقتي باکتري به رحم و اندامهاي توليد مثلي ديگر زن گسترش مي يابد، اين بيماري ايجاد ميشود. درمان فوري براي پيشگيري از صدمه به باروري لازم است.
علائم و نشانه ها: درد پايين شکم، تب، ترشحات غير معمول، درد در حين رابطه جنسي، دفع ادرار دردناک و لکه بيني. متاسفانه اغلب هيچ يک از اين علامت هشدار دهنده وجود ندارند.

هر کسي که از نظر جنسي فعال باشد در خطر بيماري مقاربتي قرار دارد و فرقي نميکند چه جنسيت، نژاد، طبقه اجتماعي يا جهت گيري جنسي داشته باشد. نوجوانان و جوانان راحت تر از افراد با سن بيشتر به اين بيماريها گرفتار ميشوند. در سن 25 سالگي نيمي از بزرگسالاني که از نظر جنسي فعال هستند، دچار يک بيماري مقاربتي ميشوند. داشتن چند شريک جنسي خطر بيماريهاي مقاربتي را افزايش ميدهد. مرکز کنترل و پيشگيري از بيماريهاي امريکا بيان ميکند که برخي از اين بيماريها مانند سيفليس در مرداني که با مرد ديگري رابطه جنسي دارند شايعتر است.

بله. بسياري از اين بيماريها از طريق هر نوع فعاليت جنسي از جمله تماس پوستي يا دهاني ميتواند گسترش يابد. به خصوص در مورد بيماريهاي مقاربتي که ضايعات يا زخمهاي تناسلي ايجاد ميکنند اين امر صادق است. از طرفي برخي از اين بيماريها به طرق ديگر (غير جنسي) نيز گسترش مي يابند.

بهترين راه پيشگيري از اين بيماريها اين است که از هر گونه تماس جنسي محافظت نشده خودداري کرده و روابط جنسي را به صورت تک همسري و روابط زناشويي بلند مدت داشته باشيد. براي کاهش احتمال ابتلا به بيماريهاي مقاربتي اقدامات زير را انجام دهيد:
• از شريک جنسي خود بپرسيد آيا به بيماري مقاربتي ابتلا دارد يا نه
• پيش از فعاليت جنسي از شريک جنسي خود بپرسيد ايا تا کنون آزمايش داده است
• از کاندوم استفاده کنيد
• اگر همسر شما هر يک از علائم بيماري مقاربتي را دارد از فعاليت جنسي با او خودداري کنيد
• از علائم اين بيماريها آگاه باشيد و براي معاينات و چکاپ منظم به پزشک مراجعه کنيد

اگر چه کاندوم در پيشگيري از گسترش برخي بيماريهاي مقاربتي بسيار مفيد است اما در مقابل همه موثر نيست. کاندوم در جلوگيري از انتقال سوزاک، کلاميديا، ايدز و تريکوموناس موثر است،اما در مقابل هرپس، سيفليس و زگيل تناسلي از فرد محافظت نميکند. اين عفونتها ميتوانند از طريق تماس پوست با ضايعات پوستي عفوني که توسط کاندوم پوشيده نميشوند، گسترش يابند. همچنين کاندوم هيچ محافظتي در مقابل شپش ناحيه تناسلي و گال ارائه نميدهد.

اگر فکر ميکنيد بيماري مقاربتي داريد، هر چه زودتر به اطلاع شريک جنسي خود برسانيد. حتي اگر پيش از اين تحت درمان قرار گرفته ايد يا از کاندوم استفاده ميکنيد، باز هم ممکن است عفونت را به او منتقل کنيد. در برخي بيماريهاي مقاربتي پزشک توصيه ميکند هر دو زوج همزمان تحت درمان قرار بگيرند. ممکن است مطرح کردن اين موضوع دشوار باشد، برخي از نوشتن به جاي گفتن استفاده ميکنند. در هر صورت بايد اجازه دهيد همسرتان سوالات خود را بپرسد و احساسات خود راجع به اين موضوع را بروز دهد.

زنان باردار بايد وجود بيماريهاي مقاربتي را بررسي کنند. اين بيماريها ممکن است موجب درد، زايمان زودرس و عوارضي در حين زايمان شوند. بسياري از اين بيماريها ممکن است در حين بارداري، زايمان يا پس از تولد نوزاد، از مادر به کودک منتقل شود. تاثيرات بيماريهاي مقاربتي بر نوزاد ميتواند شامل وزن کم هنگام تولد، مرده به دنيا آمدن، مشکلات عصب شناختي، کوري، بيماري کبدي و عفونتهاي جدي باشد. براي به حداقل رساندن اين خطرات درمانهايي وجود دارد. درمان در حين بارداري ميتواند برخي بيماريهاي مقاربتي را درمان کرده و خطر گسترش عفونت به کودک را کاهش دهد.

بيشتر درمانهاي بيماريهاي مقاربتي از شما در مقابل عفونت مجدد محافظت نميکنند. يک دوره مصرف دارو ميتواند سوزاک، سيفليس، کلاميديا يا تريکوموناس را درمان کند اما در صورت مواجهه مجدد با عامل بيماري زا عفونت جديد ميتواند اتفاق بيفتد. اگر همسر شما درمان نشده باشد ممکن است دوباره از او عفونت را بگيريد و مدام به هم منتقل کنيد. اگر احتياطهاي لازم را رعايت نکنيد، ممکن است خيلي زود دوباره به بيماري مبتلا شده يا حتي گرفتار نوع ديگري از اين بيماري ها شويد.



منبع: سيمرغ