بزرگنمايي:

شخصيت هاي سريال معماي شاه

مراحل تحقيق و پژوهش اين سريال تاريخي از اواخر سال 1389 زير نظر موسي حقاني به‌عنوان مشاور پژوهشي و تاريخي آغاز شد. سريال از دي‌ماه 1391 مقابل دوربين فرشاد خالقي رفته و تصويربرداري آن همچنان ادامه دارد. کاخ سعد آباد، کاخ نياوران، دکورهاي اختصاصي ساخته‌شده در شهرک غزالي، کاخ‌موزه گلستان، موزه عبرت، بناهاي تاريخي شهر تهران و... برخي از لوکيشن‌هاي اين سريال است.

معماي شاه با همراهي بيش از 560 نفر از عوامل سينما، تئا‌تر و تلويزيون در مسئوليت‌هاي پشت‌صحنه توليدشده و 160 بازيگر اصلي در کنار 254 بازيگر نقش فرعي که تاکنون در آن حضور داشته‌اند؛ آماده مي‌شود.

وقايع و رويدادهاي اين سريال در فاصله سال‌هاي 1317 تا 1357 رخ مي‌دهد. سريال با ازدواج محمدرضا پهلوي و فوزيه و بازگشت آن‌ها به ايران آغاز و با مرگ محمدرضا در قاهره به پايان مي‌رسد. در حدفاصل اين مقطع زماني چهل‌ساله، رويدادهاي مهم اجتماعي، فرهنگي و سياسي جامعه ايران نيز به تصوير کشيده مي‌شود.

رضا پهلوي؛ که با القاب رضاخان، ميرپنج، سردارسپه و پس از آن رضاشاه، معروف است. در واپسين روزهاي سلطنت قاجار بر ايران؛ حکومت را به دست گرفت. او در سال 1304 حکومت پهلوي را بنيان گذاشت و تا سال 1320 سلطنت کرد. رضا شاه در سال 1323 در ژوهانسبورگ (آفريقاي جنوبي) درگذشت. از خصايص رضاخان که جعفر دهقان در «معماي شاه» نقشش را ايفا مي‌کند، سختگيري است که حتي فرزندانش را از نزديک شدن به او باز مي‌دارد.

محمدرضا شاه پهلوي؛ دومين پادشاه دودمان پهلوي و آخرين پادشاه ايران بود. او از 25 شهريور 1320 تا 22 بهمن 1357 بر ايران حکومت کرد. محمدرضاشاه اولين بار در پي اشغال ايران در جنگ جهاني دوم و دومين بار با کودتاي 28 مرداد به قدرت رسيد و با انقلاب 1357 از حکومت برکنار شد و در مرداد 1359 در قاهره در گذشت. در اين سريالن حسين نورعلي؛ نقش جواني و ميانسالي محمدرضا شاه را بازي مي‌کند و اميرمهدي کيا در نقش پيري او ايفاي نقش مي‌کند.

نيم تاج خانم تاج‌الملوک آيرُملو معروف به «ملکه مادر»، دومين همسر رضاشاه از چهار همسر او بود. تاج‌الملوک پس از به سلطنت رسيدن رضاشاه پهلوي، به علت اينکه مادر وليعهد محسوب مي‌شد از اعتبار و نفوذ ويژه‌اي برخوردار شد که آن را در دوران سلطنت پسرش نيز حفظ کرد. گيتي ساعت‌چي در اين سريال ايفاگر نقش مادر شاه ايران است.

اشرف پهلوي، خواهر دوقلوي محمدرضاشاه پهلوي، يکي از چهره‌هاي تأثيرگذار دربار پهلوي بود. از عمده‌ترين اقدامات اشرف سلسله فعاليت‌هاي اجتماعي بود، که در قالب آن به امور سياسي و کسب درآمد مي‌پرداخت.

فوزيه؛ خواهر ملک فاروق پادشاه مصر و نخستين همسر محمدرضا پهلوي بود. او سال 1317 در قاهره به عقد وليعهد درآمد اين زندگي دوامي کمتر از يک دهه داشت و حاصل آن دختري به نام شهناز بود.

ثريا اسفندياري بختياري؛ ملقب به پرنسس چشم زمردين، دومين همسر محمدرضا پهلوي بود زندگي او با شاه دوامي هفت ساله داشت. شاه عاشق ثريا بود و اگر ثريا مي‌توانست براي او جانشيني بياورد، آنان هيچ‌گاه از هم جدا نمي‌شدند.

فرح ديبا؛ سومين همسر محمدرضا شاه پهلوي و شهبانوي ايران از 29 آذر 1338 تا 26 دي 1357 بود او تا آاخرين روزهاي زندگي محمرضا شاه کنار او ماند و پس از آن در فرانسه و امريکا زندگي کرد.

محمد مصدق؛ رهبر نهضت ملي شدن صنعت نفت ايران شناخته مي‌شود، تا پيش از آن نفت ايران زير سلطهٔ دولت بريتانيا اداره مي‌شد.

سيدمحمود علائي طالقاني؛ از طرفداران دکتر مصدق و از اعضاي جبهه ملي بود. او جز مخالفان فعال حکومت پهلوي بود که چندين بار دستگير و روانه زندان شد.

سيدابوالقاسم کاشاني؛ مجتهد و مرجع تقليد شيعه و سياست‌مدار ايراني و رهبر مذهبي-سياسي دوران بحراني 1328 تا 1332 بود.

مرتضي مطهري؛ از نظريه‌پردازان نظام جمهوري اسلامي ايران بود. او در 11 ارديبهشت1358به همراه گروهي از رجال سياسي انقلابي، هدف گلوله يکي از افراد گروه ضاله فرقان قرار گرفت و به فيض شهادت نائل آمد.

سيّدروح‌الله مصطفوي موسوي خميني؛ اولين رهبر و اولين ولي فقيه جمهوري اسلامي ايران بود. او از مراجع تقليد شيعه بود که انقلاب 1357 ايران را رهبري کرد و نظام جمهوري اسلامي ايران را بنيان گذاشت.

علي شريعتي مَزيناني، مشهور به دکتر علي شريعتي، از مبارزان و فعالان مذهبي و سياسي ايران بود، که در 44سالگي به‌صورت مشکوکي در انگلستان درگذشت.

سيدحسين فاطمي؛ از 1331 تا 1332 وزير امور خارجه ايران بود که پس از کودتاي 28 مرداد توسط حکومت پهلوي اعدام شد. طرح «جمهوري» در آن مقطع از سوي فاطمي بوده است، به گفتهٔ دکتر مصدق، فکر ملي شدن نفت پيشنهاد دکتر حسين فاطمي بود.

سيدمجتبي ميرلوحي؛ معروف به نواب صفوي طلبه بنيان‌گذار فدائيان اسلام بود که در اول آذر 1334 بازداشت و در 27 دي اعدام شد.

امير عباس هويدا؛ زمان حکومت پهلوي دوم 13 سال نخست وزير بود که اين طولاني‌ترين رياست بر دولت در طول تاريخ ايران بوده‌است.

دکتر جمشيد آموزگار از شهريور 1356 تا شهريور 1357 نخست‌وزير ايران بود. پيشتر نيز، وزير کشور، وزير بهداري و رئيس دوره‌اي اوپک بود.

جعفر شريف‌امامي؛ در طي دو دوره، نخست‌وزير ايران و به مدت 15 سال، رئيس مجلس سناي ايران بود.

شاپور بختيار؛ سياست‌مدار ايراني، دبيرکل حزب ايران، عضو جبهه ملي ايران، از بنيان‌گذاران نهضت مقاومت ملي پس از کودتاي 28 مرداد 1332 و آخرين نخست‌وزير ايران، پيش از انقلاب 1357 بود.

فضل‌الله زاهدي سناتور همدان در مجلس سنا و نخست‌وزير ايران در سال‌هاي 1332 و 1333 هجري شمسي بوده‌است. او براي دو حادثه سرشناس‌تر است: نخست سرکوب و دستگيري شيخ خزعل در آغاز دوران رضاشاه و دوم کودتاي 28 مرداد 1332 که در جريان آن، او جاي دکتر محمد مصدق را به عنوان نخست وزير گرفت.

تيمور بختيار؛ نظامي، سياستمدار و از بنيانگذارانِ ساواک و نخستين رئيس ساواک در حکومت پهلوي بود. در سال 1349، توسط مامورانِ ساواک به قتل رسيد.

سپهبد رزم‌آرا نخست‌وزير ايران در سال 1329 بود. نخست‌وزيري رزم‌آرا با جنجال نفت همراه بود و او ناگزير شد لايحهٔ قرارداد گس-گلشائيان را که دولت محمد ساعد به مجلس داده بود پس بگيرد.

مهرداد پهلبد؛ هنرمند و دولت‌مرد ايراني است. او از 1343 تا 1357 اولين وزير فرهنگ و هنر ايران و همسر شاهدخت شمس پهلوي بود.

حسين فردوست؛ همدرس و رئيس دفتر ويژهٔ اطلاعات محمدرضا شاه پهلوي؛ يکي از برجسته‌ترين و مؤثرترين چهره‌هاي سياسي ـ اطلاعاتي دوران حکومت پهلوي بود.

اردشير زاهدي؛ وزير خارجه ايران و آخرين سفير ايران در آمريکا در دورهٔ محمدرضا شاه پهلوي بود.

اسدالله خان عَلَم امير قاينات مشهور به اسدالله علم؛ از مهم‌ترين چهره‌هاي سياسي دوران محمدرضاشاه پهلوي، بود. او نخست‌وزير ايران از سال 1341 تا 1342 و وزير دربار از سال 1345 تا 56 بود. او در اواخر وزارتش درباره اوضاع نامساعد کشور به شاه هشدار داده بود. علم در روز جمعه 25 فروردين 1357 درگذشت.

شاپور جي ريپورتر؛ پس از جنگ دوم جهاني به عنوان رئيس شبکه سازمان‌هاي اطلاعاتي بريتانيا در ايران اقامت داشت. او نقش اصلي و تعيين‌کننده در بسياري حوادث داشت. سرانجام در اسفند 1383 بر اثر سرطان پروستات در گذشت.

ارنست پرون؛ يکي از نزديک‌ترين و صميمي‌ترين دوستان محمدرضا شاه پهلوي اهل سوئيس بود و در دوران وليعهدي با وي به ايران آمد و تا پايان عمر (25 سال) در کنار او ماند. و چه در زمان وليعهدي و چه پادشاهي محمدرضا انجام برخي ماموريت‌هاي شخصي و غيررسمي را براي شاه برعهده داشت.

ژوزف استالين؛ رهبر و سياست‌مدار کمونيست شوروي بود که از اواسط دهه 20 تا مرگش در 1953 رهبر عملي حزب کمونيست اتحاد شوروي بود.

سِر وينستون لئونارد اسپنسر چرچيل؛ سياست‌مدار و نويسندهٔ بريتانيايي نخست‌وزير بريتانيا بود.او در سال 1943 به همراه رزولت و استالين در کنفرانس تهران که هدف کلّي‌اش توافق در مورد چهرهٔ جهان پس از پايان جنگ جهاني دوم بود شرکت کرد.

روح‌الله خالقي آهنگساز سرود معروف و پرافتخار «اي ايران اي مرز پرُگهر»

عبدالکريم ايادي ارتشبد؛ از دوستان نزديک محمدرضا شاه پهلوي و پزشک مخصوص دربار بود.

شعبان جعفري؛ مشهور به «شعبون بي‌مخ» يکي از نام‌هاي جنجالي تاريخ معاصر ايران و از بازيگران اصلي کودتاي 28 مرداد بود.

کريم پاشا بهادري؛ نامزد فرح بود که پس از مطرح شدن ازدواج او با محمدرضا نامزديشان بهم خورد. بهادري ارتباطش را با دربار حفظ کرد و در سال 46 رييس دفتر فرح پهلوي شد و به دليل روابط ويژه‌اش با فرح، در سياست ايران نقش موثري داشت.

پروين غفاري؛ در فيلم‌هايي چون موطلايي شهر ما و طوفان در شهر ما نقش اصلي را ايفا کرده و براساس آن‌چه در تاريخ آمده معشوقه محمدرضا شاه قبل از ازدواجش با فرح بوده است.






منبع : ilna.ir