بزرگنمايي:

چه خبر - فرونشست زمين در تهران در وسعت بسيار زياد در حال رخ دادن است

محمد جواد بلورچي سخنگوي سابق سازمان زمين‌شناسي کشور با بيان اينکه پديده فرونشست زمين در تهران پديده‌اي است که به صورت وضعي و آرام در وسعت بسيار زياد در حال رخداد است، گفت: فرونشست زمين در تهران در برخي نواحي با ترک‌هايي همراه است که اين ترک‌ها مي‌تواند به ساختمان‌ها آسيب‌رسان و خطر‌آفرين باشد.
بلورچي با اشاره به کج شدن مقبره حضرت شاه‌عبدالعظيم (ع) گفت: منطقه‌اي که حرم حضرت عبدالعظيم در آن واقع است در حقيقت منطقه‌اي است که بالا آمدن سطح آب زيرزميني در آنجا مشکل‌ ايجاد کرده است، چراکه همه فاضلاب تهران همچنان به اين منطقه تزريق مي‌شود و در کانالي در حوالي شهر‌ري به سمت جنوب جمع‌آوري مي‌شود و در زيرزمين حرکت مي‌کند و باعث اشباع‌ شدن زمين‌هاي منطقه مي‌شود و قنات‌هاي خشک آن منطقه آبدار شده و ريزش مي‌کنند و اين ريزش‌ها در سطح منطقه خود را به صورت فروچاله‌هايي نشان مي‌دهد و خسارت‌هايي را نيز به ساختمان‌ها در آن منطقه وارد مي‌کند.
وي با بيان اينکه نرخ فرونشست زمين در سال‌هاي اخير چندين برابر شده است، گفت: در سال 84 بيشينه فرونشست زمين 17 سانتي‌متر در سال بود که در سال 92 به بيش از يک ميليمتر در روز رسيد، يعني سالانه 36 سانتي‌متر زمين فرونشست مي‌کند. و وسعت آن در نقاط مختلف شهر گسترش يافته و به سمت مناطقي راه يافته که در گذشته ميزان فرونشست کمتري داشت.
اين زمين‌شناس با بيان اينکه متاسفانه ماهواره‌هايي که تغييرات سطح زمين را اندازه‌گيري مي‌کردند، متعلق به اروپا بودند که در حال حاضر در مدار نيستند، خاطرنشان کرد: فقط ماهواره‌هاي ژاپن، کانادا و آمريکا در مدار هستند که ما دسترسي به اطلاعات آنها نداريم از همين‌رو اطلاعات ما در خصوص فرونشست زمين مربوط به 2106 است و اطلاعات جديد‌تري نداريم و بايد منتظر باشيم تا در پايان سال 2018 ماهواره‌هاي جديد اروپا در مدار قرار بگيرند تا براساس آن اندازه‌گيريهاي دقيق را به دست بياوريم، اما جي‌پي‌اس‌هاي سازمان نقشه‌برداري‌هاي کشور نشان مي‌دهد که فرونشست زمين همچنان با نرخ بيش از 1 ميليمتر در روز در دشت جنوب تهران در حال گسترش است.
اين زمين‌شناس با بيان اينکه پديده‌هاي مختلفي مانند فرونشست زمين عمدتا در مناطقي که بيشترين برداشت آب صورت گرفته شکل مي‌گيرند، خاطرنشان کرد: فرونشست زمين تاثيرات منفي در شهر تهران داشته و در حقيقت فرونشست زمين پديده‌اي است که با گرم‌شدن زمين و برداشت بيش از حد از منابع آب‌هاي زيرزميني روز به روز دامنه آسيب‌هايش در شهر تهران بزرگتر و بيشتر مي‌شود.
در صورتي که در تابستان پيش‌رو با توجه به کمبود آبي که در کشور با آن مواجه هستيم بيشتر از گذشته به مخازن آب زيرزميني فشار بياوريم نرخ فرونشست زمين افزايش پيدا مي‌کند و خطرات بيشتري براي همه در پي خواهد داشت، البته مسئله فرونشست زمين فقط براي دشت تهران نيست و در تمام دشت‌هاي کشور با توجه به برداشت بيش از حد آب‌هاي زيرزميني براي مصارف کشاورزي فرونشست زمين نرخ فزاينده‌اي داشته است.
سخنگوي سابق زمين‌شناسي کشور با بيان اينکه نبايد به بارندگي‌هاي خوب کشور در ماه‌هاي اخير در برخي نقاط کشور دلخوش بود، تصريح کرد: در نواحي که در دشت‌ها فرونشست کرده‌اند، امکان تجمع آب‌زيرزميني وجود ندارد و آب‌خوان ديگري در بالاي منطقه فرونشست ايجاد مي‌کنند و وزن اين آبخوان باعث افزايش نرخ فرونشست در زمين آن منطقه مي‌شود.
بلورچي با بيان اينکه بارندگي‌ها پس از خشکسالي براي زمين‌ها و آب‌خوان‌هاي کشور از ديد من به عنوان يک زمين‌شناس مضر است، خاطرنشان کرد: بايد هر چه سريعتر و به هر شکلي که مي‌توانيم برداشت از آب‌هاي زيرزميني را کاهش دهيم. ما بيش از سه برابر ديگر کشورهاي جهان آب مصرف مي‌کنيم.
وي با تاکيد بر اينکه متاسفانه تفکر مصرف بيشينه را در فرهنگ کشورمان نهادينه کرديم، تصريح کرد: پديده فرونشست زمين پديده‌اي است که در تمام نقاط کشور از مناطق خشک بياباني تا مناطق جلگه‌اي شمال کشور مانند گرگان در حال وقوع است همه دشت‌هاي کشور از حاشيه خليج فارس شهر ميناب تا مناطقي مانند سيرجان، زرند، کرمان، يزد، اصفهان، تهران، گرمسار تا نواحي شمالي کشور با مشکل فرونشست زمين مواجه هستند.
اين زمين‌شناس با بيان اينکه برداشت آب‌هاي زير زميني بر زمين‌لرزه هيچ تاثير مستقيمي ندارد، گفت: وقتي از آب‌هاي زيرزميني بيش از حد برداشت مي‌شود و زمين فرونشست مي‌کند از آنجا که فرونشست در همه جا يکنواخت نيست و ممکن است، بخش‌هايي از يک ساختمان دو سانتي‌متر نشست کند و بخش‌هاي ديگر 4 يا 5 سانتي‌متر نشست کند، اين اختلاف بين نشست‌ها باعث خرد شدن ساختمان مي‌شود.
فرونشست زمين ساختمان‌ها را به زمين‌لرزه‌هاي کوچکتر حساس مي‌کند به اين معني که اگر در گذشته با بروز زمين‌لرزه 6 ريشتري در تهران يا شهرهاي ديگر خطر را احساس مي‌کرديم، اما در حال حاضر با وجود اين نشست‌ها و آسيب‌هايي که به ساختمان‌ها وارد شده زمين‌لرزه‌هاي 5 ريشتر هم مي‌تواند خطرناک باشد، چرا که ساختمان‌ها استحکام خود را ندارند و متاسفانه کسي هم به اين فرونشست‌ها که آن را زلزله خاموش مي‌نامند، توجهي ندارد.
وي با بيان اينکه فرونشست زمين آرام آرام سرمايه‌هاي ما که همان ساختمان‌هايمان است را از بين مي‌برد، خاطرنشان کرد: بارش‌هاي فراوان در بهار امسال مي‌تواند هشداري براي گرماي بيش از حد زمين در تابستان باشد و بايد بدانيم که منطقي رفتار کنيم و توجه کنيم که برداشت‌هاي بي‌رويه از آب‌هاي زيرزميني و فرونشست زمين مانند دومينويي است که شروع آن با عدم مصرف منطقي کليد خورده است و گرمايش زمين سرعت برخورد و توسعه آن براي خراب کردن همه چيز را افزايش مي‌دهد.
سخنگوي سابق سازمان زمين‌شناسي کشور با بيان اينکه ما در منطقه‌اي از جهان هستيم که گرما بر آن تاثير بيشتري دارد، گفت: هندوستان در سال 2006 وزارت خشکسالي را تاسيس کرد به عقيده من ما هم بايد بسياري از سازمان‌هايمان را با هم ادغام کنيم و سازمان واحدي به نام وزارت خشکسالي ايجاد کنيم تا از اقدامات موازي‌کاري جلوگيري شود و به نتيجه مطلوب برسيم.
بلورچي تاکيد کرد: در حال حاضر با مشکلات بسيار عديده‌اي روبرو هستيم و متاسفانه در بخش‌هايي از کشور مانند خوزستان با تانکر آب‌رساني مي‌شود در حالي که کنار رودخانه‌اي مانند بهمن‌شير قرار دارد و اين نشان دهنده عدم مديريت صحيح در محيط‌زيست است، چراکه همه چيز بايد بر اساس اکوسيستم پايدار مستقر باشد و اگر رفتارهايي غير از اکوسيستم پايدار انجام داديم بايد اين قدرت و جسارت را داشته باشيم که آن از بين ببريم.

منبع: ilnanews.com