بزرگنمايي:

چه خبر - بيماري مزمن کليوي و نشانه هاي آن را بشناسيد

زماني که نفرون*ها Nephron آسيب ديده باشند، يا بدتر از آن، يک کليه به طور کامل دچار نارسايي شود، مواد زائد در خون جمع شده و از بدن دفع نمي شوند که به بروز بيماري سمي منجر مي شود.
بيماري مزمن کليه شرايطي است که اغلب سال ها پيش از اين که آسيب پيامدهايي جدي براي بدن به همراه داشته باشد، شکل مي گيرد. در ادامه با برخي علائم که مي توانند نشان دهنده ابتلا به اين بيماري باشند بيشتر آشنا مي شويم.

* نفرون Nephron :لوله هاي ادراري در هر کليه را نفرون مي گويند که در هر کليه بيش از 1/2 ميليون نفرون وجود دارد.

بيماري مزمن کليه در برخي بيماران موجب پادرد، به ويژه در قسمت بالايي پشت يا جايي که پاها به کمر متصل مي شوند (در همان سمتي که کليه نارسا قرار دارد)، خواهد شد. کيست هاي حاوي مايع يا سنگ هاي کليه نيز مي توانند از بيماري کليه ناشي شده و موجب درد بيشتر يا اسپاسم هايي شوند که شکل گرفته و از بين مي روند.

به واسطه مايع اضافه يا تورم در پاها، که بر حفره سينه فشار وارد کرده و تنفس را دشوار مي سازد، تنگي نفس مي تواند نشانه اي از بيماري کليه باشد. آنمي يا کاهش گلبول هاي قرمز خون که سرشار از اکسيژن هستند نيز موجب کمبود اکسيژن هنگام حرکت (به عنوان مثال، بالا رفتن از پله ها) مي شود.

اورميا (Uremia)، شرايطي که موجب تجمع مواد زائد در جريان خون به واسطه عملکرد نامناسب کليه ها مي شود، اغلب به شکل گيري طعم فلزي در دهان منجر مي شود که با کاهش وزن ناشي از کاهش شديد اشتها همراهي مي شود.

راش ها و تحريک پوست اغلب به واسطه کليه هاي ناسالم رخ مي دهند زيرا اين اندام ها به ناگاه در دفع مواد زائد از جريان خون ناکارآمد عمل مي کنند. افزايش مواد زائد در بدن مي تواند خود را در قالب راش هاي پوستي، آکنه و خارش پوست نشان دهد.

آنمي يا کم خوني اغلب موجب کاهش دماي داخلي بدن خواهد شد که شکل گيري لرز، به ويژه در اندام هاي انتهايي مانند پاها، دست ها، گوش ها، و بيني، حتي هنگامي که فرد در اتاقي گرم حضور دارد را به همراه دارد.

کاهش اشتها مي تواند به واسطه حالت تهوع شديد و حتي استفراغ ناشي از افزايش مواد زائد در بدن، و ناتواني در نگه داشتن غذا در معده (گوارش ضعيف) رخ دهد.

اگر کليه ها در دفع مايع اضافه درون بدن ناکارآمد عمل کنند، اين شرايط به تجمع مايع و تورم در پاها يا دست ها منجر مي شود.

کليه هاي سالم به طور طبيعي سطوح مفيد از يک هورمون به نام اريتروپويتين (EPO) را ترشح مي کنند که توليد گلبول هاي قرمز حامل اکسيژن به عضلات و مغز را تشويق مي کند. اما کليه هاي ناسالم سطوح کمتري از اين هورمون را ترشح مي کنند يا به طور کامل در اين کار ناتوان خواهند بود که به احساس خستگي و کم خوني منجر مي شود.

دشواري در تمرکز اغلب در نتيجه کم خوني شکل مي گيرد زيرا مغز به ميزان کافي اکسيژن دريافت نمي کند. سرگيجه، عدم توجه، حافظه ضعيف، غش کردن، و دشواري در تمرکز اغلب نتيجه اين شرايط خواهند بود.

کليه ها ادرار توليد مي کنند، از اين رو زماني که دچار نارسايي مي شوند، ممکن است تغييراتي در ادرار رخ دهند و بيماران نيازمند استفاده فوري از توالت باشند، براي دفع ادرار به طور مکرر شب ها از خواب بيدار شوند، ادرار ممکن است از نظر حجم افزايش داشته و با فشار بيشتري تخليه شود، ادرار ممکن است حالت کف آلود داشته باشد و يا در آن خون ديده شود.

مشکلات خواب يکي ديگر از نشانه هايي است که به نظر مي رسد دست در دست بيماري مزمن کليه دارد. آنها بين 45 تا 80 درصد از بيماران مبتلا به اين بيماري را تحت تاثير قرار مي دهند، به ويژه آنهايي که در مراحل پيشرفته بيماري قرار دارند.
شايع‌ترين مشکلات خواب شامل اختلالاتي مانند بي خوابي، سندرم پاي بي قرار، و آپنه خواب مي شوند. همچنين، احتمال تجربه حرکات يا انقباض هاي اندامي که مي توانند به خواب رفتن و خواب باقي ماندن را چالش برانگيز کنند، وجود دارد. کمبود استراحت مي تواند موجب فقدان پايدار انرژي شود و با گذشت زمان شايد حتي زمينه ساز ابتلا به اختلالات افسردگي شود.

افزون بر مشکلات خواب، افرادي که در مرحله پيشرفته بيماري مزمن کليه قرار دارند انقباض و گرفتگي هاي عضلاني که بيشتر در پاها شايع هستند را نيز تجربه مي کنند. دلايل مختلفي براي اين گرفتگي هاي عضلاني وجود دارند که از آن جمله مي توان به گردش خون ضعيف در نتيجه انتقال اکسيژن کمتر به عضلات اشاره کرد.
گرفتگي هاي عضلاني مي توانند در افرادي که سطوح برخي مواد مغذي مانند کلسيم و منيزيم در بدن آنها کم است، يا به واسطه استفراغ مکرر يا اسهال با دست رفتن مايع و الکتروليت مواجه هستند نيز شکل بگيرند. آسيب عصبي - که به واسطه عملکرد ضعيف کليه ها و تجمع سموم در بدن رخ مي دهد - نيز ممکن است دليل گرفتگي هاي عضلاني باشد.

يکي ديگر از نشانه هاي بيماري مزمن کليه تغييرات در سلامت جنسي فرد است. به گفته بنياد کليه کانادا، بيش از نيمي از افراد مبتلا به بيماري مزمن کليه برخي مشکلات در عملکرد جنسي را تجربه مي کنند.براي زنان اين شرايط مي تواند به صورت کاهش ميل جنسي و خشکي واژن نمايان شود، در شرايطي که براي مردان مشکلات رايج شامل کاهش ميل جنسي، اختلال در نعوظ و مشکلات مربوط به انزال مي شوند.
سلامت جنسي به دلايل مختلفي، از جمله خستگي و افسردگي مي تواند تحت تاثير بيماري مزمن کليه قرار بگيرد. برخي داروها نيز مي توانند بر ميل جنسي يا توانايي فرد در برقراري رابطه موثر باشند و همچنين برخي بيماري ها مانند ديابت و بيماري عروقي که گاهي اوقات با بيماري مزمن کليه همراه هستند نيز در اين زمينه نقش دارند.

فشار خون بالا يکي از نشانه هاي شايع بيماري مزمن کليه است. اين يک نوع خاص از فشار خون بالا است که به نام پرفشاري خون کليوي يا پرفشاري خون عروق کليه شناخته مي شود.پرفشاري خون کليوي به واسطه باريک شدن شريان هايي که خون را به کليه ها مي رسانند رخ مي دهد.
کاهش جريان خون به کليه ها موجب مي شود تا آنها فکر کنند بدن دچار کم آبي شده است و در واکنش هورمون هايي براي تحريک بدن به حفظ سديم و آب ترشح مي کنند که به افزايش فشار خون منجر مي شود. پرفشاري خون کليوي به طور معمول با داروهاي فشار خون درمان مي شود.

افزون بر علائمي که در بالا به آنها اشاره شد، نشانه هاي ديگري نيز وجود دارند که مي توانند به بيماري مزمن کليه اشاره داشته باشند. به عنوان مثال، بدن افراد مبتلا به اين بيماري به راحتي کبود مي شود. اين شرايط مي تواند به واسطه کم خوني رخ دهد يا بيماري موجب تضعيف بافت اطراف رگ هاي خوني و در نتيجه تخريب راحت‌تر آن شود.
بي حسي در اندام هاي انتهايي مانند دست ها و پاها نيز شايع است.اين شرايط به واسطه آسيب عصبي در بدن رخ مي دهد. سردرد يکي ديگر از نشانه هاي شايع بين افراد مبتلا به بيماري مزمن کليه است و مي تواند به واسطه پرفشاري خون، مشکلات خواب و کم خوني شکل بگيرد.

اگر مي خواهيد بيشتر بدانيد : علايمي که نشان مي دهند کليه ها مشکل دارند

اگر مي خواهيد بيشتر بدانيد : آيا يبوست احتمال ابتلا به بيماري هاي کليوي را افزايش مي دهد؟

اگر مي خواهيد بيشتر بدانيد : چگونه بايد از کليه ها محافظت کرد؟

منبع : asriran.com