چه خبر - خروج آمريکا از برجام منجر به انزواي اين کشور در جامعه بين‌الملل خواهد شد

محمدجواد ظريف وزير امور خارجه کشورمان که به نيويورک سفر کرده است، ‌يک گفت‌وگوي تفصيلي با شبکه سي بي اس نيوز انجام و به سوالات درباره برنامه جامع اقدام مشترک (برجام)، مسائل منطقه، موضوع تبادل زندانيان ميان ايران و آمريکا و موضوعات ديگر پاسخ داده است.
متن کامل اين گفت و گو به اين شرح است:

آقاي وزير اگر رئيس جمهور ترامپ ماه آينده از توافق خارج شود، ايران چه پاسخي خواهد داد؟

ظريف: همانطور که مي‌دانيد رئيس جمهور ترامپ در طول 15 ماهي که روي کار آمده است به معناي واقعي به توافق هسته‌اي پايبند نبوده است. وي و دولت او از هيچ اقدامي براي اطمينان از اينکه ايران از منافع اقتصادي توافق بهره‌مند نمي‌شود، فروگذار نکرده‌اند. بنابراين اگر رئيس جمهور ترامپ به طور رسمي تصميم خروج از توافق بگيرد، ايران تصميماتي خواهد گرفت که در داخل و خارج از برجام امکان آن فراهم شده است؛ چرا که آمريکا عادت دارد بگويد تمام گزينه‌ها روي ميز است.

بنابراين تمام گزينه‌ها روي ميز قرار دارد، شما گفته‌ايد که اگر آمريکا از توافق خارج شود، نتيجه خوشايند نخواهد بود، منظور شما چيست؟

ظريف: قبل از هر چيز بايد بگويم که اين اقدام به انزواي آمريکا در جامعه بين‌الملل خواهد انجاميد. دليل اينکه رئيس جمهور ترامپ در طول اين 15 ماه علي رغم اين واقعيت که از توافق خوشش نمي‌آيد از آن خارج نشده، اين است که همگان در دولت به او گفته‌اند که اين يک توافق دو جانبه ميان ايران و آمريکا نيست و خروج او از توافق از منظر جامعه بين‌الملل به اين معناست که آمريکا در جامعه بين‌الملل يک شريک قابل اعتماد نيست.
بنابراين از منظر حضور آمريکا در جامعه بين‌الملل، واکنش جهان براي اين کشور خوب نيست و همانطور که گفته‌ام، ايران گزينه‌هاي زيادي دارد و اين گزينه‌ها خوشايند نيستند.

اگر آمريکا از توافق خارج شود، آيا ايران به پايبندي به توافق ادامه خواهد داد؟ زيرا شما گفته‌ايد که امضا کنندگان ديگري در اين توافق يعني روسيه، چين و قدرت‌هاي اروپايي وجود دارند.

ظريف: من گفتم که ايران گزينه‌هاي زيادي دارد، اما اگر منافع حاصل از اين توافق براي ايران از بين برود ديگر دليلي وجود ندارد که در اين توافق بماند. براي ما قابل قبول نيست که يک توافق يک جانبه داشته باشيم.

اگر آمريکا و متحدانش به توافقي دست يابند که به نگراني‌هاي رئيس جمهور ترامپ درباره توافق هسته‌اي رسيدگي کند،‌آيا شما آن را خواهيد پذيرفت؟

ظريف: خير، زيرا آنچه مهم است، اين است که اروپايي‌ها، آمريکا را در توافق نگه دارند، چرا که ايران به توافق پايبند است. اين آمريکاست که به توافق عمل نکرده است. توجه داشته باشيد که رئيس جمهور ترامپ، آشکارا گفته است که تلاش مي‌کند شرکاي اقتصادي ما را از تعامل با ايران بازدارد و اين نقض آشکار توافق است. بنابراين من فکر مي‌کنم که اگر طرف‌هاي اروپايي برجام بخواهند کاري انجام دهند، بايد اين توافق را ماندگار کند و براي رسيدن به اين هدف نبايد به خواسته‌هاي مضاعف آمريکا رسيدگي کنند، بلکه بايد آمريکا را ملزم به پايبندي به تعهداتش در توافق هسته‌اي کنند.

رئيس جمهور ترامپ،‌ مي‌گويد که مي‌خواهد اين توافق را اصلاح کند. همانطور که مي‌دانيد هفته آينده رئيس جمهور فرانسه و صدر اعظم آلمان قرار است به واشنگتن بيايند تا ترامپ را متقاعد کنند که مي‌توانند که به موضوعات مورد نگراني وي رسيدگي کنند. آن‌ها مي‌گويند که مي‌توانند مساله را حل کنند. آيا شما فکر مي‌کنيد که شانسي براي حفظ اين توافق بين‌المللي وجود دارد؟

ظريف: حفظ اين توافق بين‌المللي منوط به پايبندي آمريکا است، در غير اين صورت اين کشور به جامعه بين‌الملل نشان خواهد داد که شما نمي‌توانيد با آمريکا به توافقي دست يابيد که آن را بپذيرد و سپس به آن پايبند باشد.

بنابراين شما فکر مي‌کنيد که رئيس جمهور آمريکا از نظر شما غير قابل پيش بيني و غير قابل اعتماد است. منظور شما اين است که اگر آمريکا توافق را کنار بگذارد، هيچ قدرتي، کره شمالي يا هر کشور ديگري با واشنگتن توافق نخواهد کرد؟

ظريف: کشورها خودشان تصميم مي‌گيرند، اما بديهي است که اگر آمريکا اين پيام را به جامعه بين‌الملل بفرستد که قدرت و ادامه هر توافقي منوط به دوره رياست جمهوري در اين کشور است، اين يک سابقه بسيار بد خواهد بود. اين بدان معناست که دست کم مردم، پيش از آغاز هر مذاکره‌اي با آمريکا آن را بارها مورد بررسي قرار خواهند داد. مذاکره به معني داد و ستد است و مردم در صورتي که دستاورد آن‌ها موقت باشد، حاضر به امتياز دادن نيستند.

به نظر مي‌آيد که شما قصد داريد ببينيد رئيس جمهور ترامپ در تاريخ 12 مه چه تصميمي مي‌گيرد،‌ اگر او تحريم‌ها را عليه ايران بازگرداند، سپس شما تصميم خواهيد گرفت که پيامدهاي آن چه چيزي باشد.

ظريف: خير، ما گزينه‌هايي را براي خودمان در نظر گرفته‌ايم . اين گزينه‌ها آماده هستند که شامل گزينه‌هايي است که از سر گرفتن فعاليت‌هاي هسته‌اي‌مان حتي با سرعتي به مراتب بالاتر را در برمي‌گيرد. اين گزينه‌ها، آماده اجرا هستند و هر زمان که آن را مناسب ببينيم تصميم لازم را اتخاذ خواهيم کرد.

شما آماده‌ايد تا برنامه هسته‌اي‌تان را در صورت بازگرداندن تحريم‌ها عليه ايران از سر بگيريد، حتي اگر جهان به شما بگويد که اين کار را نکنيد؟

ظريف: بديهي است که جهان نمي‌تواند از ما بخواهد بطور يک جانبه و به تنهايي توافقي را اجرا کنيم که تاکنون زير پا گذاشته شده است.

رئيس جمهور ترامپ پيشنهاد ديدار با حسن روحاني رئيس جمهور ايران را در سازمان ملل داده بود، اما ايران به آن پاسخ منفي داد.

ظريف: ترامپ، يک سخنراني بسيار منفي و آزاردهنده در مجمع عمومي سازمان ملل ارائه داد و درست زماني که او در حال ايراد اين سخنراني بود، آن‌ها به سمت ما آمدند. من بر اين باورم که اولين لازمه هر ديدار دو جانبه‌اي، احترام دو طرفه است و اگر رئيس جمهور آمريکا حاضر به انجام چنين کاري نيست، بنابراين چنين ديداري نتايج مثبت و سازنده‌اي نخواهد داشت.

آيا شما براي ديدار ميان رهبران دو کشور آماده هستيد؟ آن‌ها مي‌خواهند که اين اختلافات درباره توافق هسته‌اي را برطرف کنند.

ظريف: ما در حال حاضر نيز شرايطي را براي ديدار مقامات دو کشور در چارچوب توافق هسته‌اي داريم و آن‌ها ديدار نيز مي‌کنند. ما بايد ببينيم که آن‌ها نتايج مثبت لازم را حاصل مي‌کنند يا نه.

رئيس جمهور روحاني درباره رئيس جمهور ترامپ چه تصوري دارد؟ آيا او فکر مي‌کند که مي‌تواند به ترامپ اعتماد کند؟

ظريف: شما بايد از خود او بپرسيد. من فکر مي‌کنم که جامعه بين الملل شاهد رفتار آمريکا بوده و من نمي‌خواهم اين موضوع را شخصي کنم که آمريکا در دولت کنوني‌اش به گونه‌اي است که به تعهداتش عمل نمي‌کند. بنابراين اين وضعيت سبب شده تا آمريکا قابل اعتماد نباشد.

شما درباره دولت ترامپ صحبت مي‌کنيد. مايک پامپئو رئيس سازمان سيا نيز منتقد سرسخت اين توافق بوده است. وي بسيار به رئيس جمهور نزديک است. او اکنون گزينه احتمالي براي وزارت امور خارجه به شمار مي‌آيد. آيا شما انتخاب وي را نشانه‌اي مبني بر پايان توافق هسته‌اي مي‌بينيد؟

ظريف: تمامي نشانه‌هايي که آمريکا ارائه مي‌دهد؛ انتصاب‌ها و بيانيه‌ها به ما و جامعه بين‌الملل ثابت مي‌کند که اين کشور درباره تعهدات بين‌المللي‌اش جدي نيست.

اگر مايک پامپئو به عنوان وزير امور خارجه انتخاب و ديپلمات ارشد آمريکا شود، آيا شما قادر به همکاري با او هستيد؟

ظريف: همانطور که گفتم، لازمه هر تعامل بين‌المللي احترام دو طرفه است. ما بايد صبر کنيم و ببينيم چه مي‌شود.

آيا شما فکر مي‌کنيد، وي ديپلماتي خواهد بود که مي‌توانيد با او مذاکره کنيد؟ شما با وزير امور خارجه قبلي روابطي داشتيد و توانستيد با يکديگر به اين توافق برسيد. آيا فکر مي‌کنيد که چنين احتمالي با دولت ترامپ وجود دارد؟

ظريف: همانطور که گفته‌ام، نشانه‌هايي که تاکنون شاهد آن بوديم، زياد ترغيب کننده نيستند. ما بايد صبر کنيم و سپس درباره وزير امور خارجه جديد قضاوت داشته باشيم.

پامپئو بيش از اين درباره حمله به ايران صحبت کرده است، جان بولتون مشاور امنيت ملي جديد رئيس جمهور نيز گفته است که هدف تغيير نظام در کشور شماست. آيا فکر مي‌کنيد که آن‌ها به عنوان مشاوران امنيت ملي با ارائه اين گزينه‌هاي ديپلماتيک به رئيس جمهور، با وي صادق هستند؟ آيا اين انتصاب‌ها تقابل نظامي را محتمل‌تر کرده يا شما هنوز مذاکره را ممکن مي‌بينيد؟

ظريف: آيا اين يک گزينه ديپلماتيک است؟ من فکر مي‌کنم که آمريکا هيچگاه ايده تغيير نظام در ايران را کنار نگذاشته است. آن‌ها اکنون در بيان اين موضع صريح‌تر هستند، اما مساله اين است که آن‌ها از ديکتاتورهايي در منطقه‌مان که به آن‌ها وابسته بودند، بهره برده‌اند. رئيس جمهور ترامپ گفته است که ما بدون حمايت آمريکا دو هفته بيشتر نمي‌توانيم به حيات خود ادامه دهيم. اين نظامي است که آن‌ها به آن عادت داشتند و به همين دليل است که خيلي راحت در مورد تغيير نظام صحبت مي‌کنند. آن‌ها نتوانسته‌اند در طول چهل سال گذشته حتي در دوره‌اي که انقلاب ايران بسيار جوان بود، روي تصميم مردم ايران تاثير بگذارد. منظور من جنگي است که براي هشت سال جامعه جهاني به ايران تحميل و از صدام حمايت کرد.
مردم نبايد تاريخ را فراموش کنند. صدام که به بزرگ‌ترين هيولا در جهان تبديل شد، از منظر غرب زماني که از تسليحات شيميايي عليه ايران استفاده کرد، به مدت هشت سال يک شريک براي غرب به شمار مي‌آمد. بنابراين آن‌ها به شدت تلاش کرده‌اند تا اين دولت را سرنگون کنند. منظور من اين است که آن‌ها هرگونه تحريمي را عليه ايران به مدت چهل سال اعمال کردند. بنابراين اين يک توهم است. اکنون بسيار تاسف برانگيز خواهد بود که کسي در کاخ سفيد چنين توهمي را ممکن بداند. از نظر من چنين چيزي براي آمريکا خطرناک و اتلاف وقت و منابع خواهد بود، اما از آن‌جايي که ما به مردم خود وابسته‌ايم و ايراني‌ها منبع اصلي ثبات و قدرت ما هستند،‌ ما نبايد درباره اين مساله نگران باشيم. همانطور که گفتم آن‌ها ايران را با متحدان خود اشتباه گرفته‌اند. با متحدان قبلي‌شان در ايران و شرکايشان در منطقه.

آنها به اعتراضات اخير در ايران به دليل برخي مشکلات اقتصادي و مالي نگاه مي‌کنند و شما همچنين گفته‌ايد که ايران در موضع ديکته کردن قرار نداريد و آنها بايد آنچه ما درباره حفظ توافق هسته‌اي به شکل کنوني آن مي‌گوييم را بپذيرند. چرا با چيزي موافقت نمي‌کنيد؟

ظريف: قبل از هر چيز بايد بگويم که شما در آمريکا نيز اعتراضاتي داريد. اغلب دموکراسي‌ها و اغلب کشورها با رويه‌هاي سياسي شاهد اعتراضات هستند. هيچ کسي اين اعتراضات را پايان يک دولت نمي‌بيند مگر اينکه شما بخواهيد با توهمات سر کنيد. همچنين ما ديکته نمي‌کنيم، ما تنها به توافقي که به آن دست يافتيم عمل مي‌کنيم. اين آمريکاست که مي‌خواهد ديکته کند و اگر شما به سوابق آمريکا نگاه کنيد، شاهد يک سابقه روشن در منطقه نخواهيد بود بنابراين من فکر مي‌کنم که بهتر است آمريکا جور ديگر به منطقه ما نگاه کند. اشتباهات خود را در گذشته ببيند و تلاش کند که آنها را تکرار نکند.

طبق توافق کنوني،‌ ايران متعهد شده است که يک سال از مدت زمان موسوم به گريز هسته‌اي فاصله داشته باشد.

ظريف: اين ارزيابي آمريکاست و ما هيچگاه چنين قولي نداديم چرا که هرگز نمي‌خواستيم بمب توليد کنيم. اکنون نيز آقاي پامپئو در کنگره آشکارا گفته است که از نظر وي، ايران هرگز قصد ساخت بمب نداشته و قصد توليد آن را نيز ندارد. اين اذعان بسيار دير اتفاق افتاد اما اين تاخير بهتر از نبودن آن است. از نظر ما گريز هسته‌اي مساله‌اي نبود که ما آن را بخواهيم زير پا بگذاريم اما اساسي براي محاسبات آمريکا بود. هيچ چيزي در اين توافق به خودي خود ايده گريز هسته‌اي را تاييد نمي‌کند.
آنها تحريم‌هايي را عليه ما اعمال کردند چرا که ما به سمت توليد بمب حرکت نمي‌کرديم و اکنون نيز مي‌خواهند تحريم‌ها را مجددا عليه ايران وضع کنند چرا که ما به سمت توليد بمب حرکت نمي‌کنيم، اين بسيار جالب است.

اما اگر اين يک مساله حل شده است چرا شما نمي‌خواهيد باز هم اطمينان دهيد که پس از پايان توافق بمب توليد نخواهيد کرد

ظريف: چرا بايد چنين کاري انجام دهيم. ما مذاکره کرديم، در حقيقت 12 سال مذاکرات انجام شد و سرانجام پس از ساعت‌ها و ساعت‌ها مذاکره به يک توافق دست يافتيم. اين توافق شامل داد و ستدهايي براي آمريکا بود، واضح است که آمريکا همان‌طور که رييس‌جمهور اوباما گفت مايل نبود شاهد ادامه فعاليت برنامه هسته‌اي ايران باشد. او گفت که چنين اجازه‌اي نخواهد داد اما مذاکرات يک روند داد و ستد است. آمريکا مي‌بايست شرايط خاصي را بپذيرد، ما نيز محدوديت‌هاي خاصي را پذيرفتيم.

اما شما نمي‌گوييد که در آينده نمي‌خواهيد بمب بسازيد و چيزي را امضا نمي‌کنيد که آن را بگويد

ظريف: اين بسيار آشکار است. اين در توافق هسته‌اي آمده است.

دست کم اين مساله براي رييس‌جمهور ترامپ آشکار نيست، بندهاي غروب (در برجام) به ويژه يکي از موضوعات مورد نگراني ترامپ است

ظريف: سه خط پاياني در مقدمه توافق هسته‌اي مبني بر اين است که ايران متعهد شده هرگز سلاح هسته‌اي توليد نکند، منظور اين است که لازم نيست شما حتي تمام 150 صفحه توافق را مطالعه کنيد، فقط لازم است سه خط را در مقدمه بخوانيد. هيچ پاياني بر اين حقيقت وجود ندارد که ايران هرگز به دنبال توليد سلاح هسته‌اي نخواهد رفت.

من مي‌خواهم درباره چند شهروند آمريکايي که در ايران زنداني هستند سوال بپرسم، در حال حاضر پنج آمريکايي در تهران شامل يک دانشمند از دانشگاه پرينستون و يک پيرمرد 81 ساله زنداني هستند. شرايط آنها در حال حاضر چگونه است؟

ظريف: همانطور که اشاره کرديد زندانيان ايراني زيادي نيز در آمريکا هستند، شامل يک خانم که به دليل درخواست‌هاي غيرمتعارف آمريکا مجبور به وضع حمل در يک زندان استراليايي شد. دستگاه قضايي ما يک نهاد مستقل است، همان‌طور که شما درباره دادگاه‌هايتان مي‌گوييد، ما نيز نمي‌توانيم روي تصميمات دستگاه قضايي‌مان تاثير بگذاريم اما تلاش کرده‌ايم تا از نفوذ خود از منظر بشر دوستانه استفاده کنيم. قبل از هر چيز بايد اطمينان دهم که وضعيت سلامت آنها مورد مراقبت قرار دارد و بايد ببينيم که آيا يک توافق بشر دوستانه حاصل مي‌شود يا نه؟

آيا شما حاضر هستيد با دولت ترامپ درباره اين زندانيان گفت‌وگو کنيد؟ آنها مي‌گويند که پيشنهادي را به ايران داده‌اند، مي‌گويند که مي‌خواهند با شما درباره موضوعاتکنسولي و اين زندانيان رايزني کنند.

ظريف: تاکيد مي‌کنم که آنچه براي اين دولت مهم است، اين است که نشان دهد مي‌تواند به صورت احترام‌آميز تعامل کند. اين يک پيشنهاد نبود بلکه يک مطالبه بود اما پيش از آنکه شما درخواستي را مطرح کنيد بايد ياد بگيريد که چگونه با ديگر ملت‌هاي مستقل رفتار کنيد، به ويژه ملت‌هايي که به آمريکا براي ادامه حيات خود وابسته نيستند و مي‌توانند بدون حمايت آمريکا نه تنها براي دو هفته بلکه براي چهل سال زندگي کنند. منظور من احترام است.

چگونه؟

ظريف: شما هيچگاه با بي‌احترامي به يک کشور و مردمش نمي‌توانيد وارد مذاکره شويد به ويژه اينکه دولت اين کشور (آمريکا) آشکارا ادعاهايي را شامل توهم تغيير نظام مطرح مي‌کند، در اين صورت شما فضاي لازم براي يک گفت‌وگوي واقعي باقي نمي‌گذاريد.

آيا شما فکر مي‌کنيد که تبادل زندانيان در آينده شبيه آنچه در دوران رياست‌جمهوري اوباما اتفاق افتاد ممکن است؟

ظريف: اين احتمال به ويژه از منظر بشر دوستانه وجود دارد اما نيازمند تغيير رويکرد و تغيير لحن رييس‌جمهور است.

اين چيزي است که خواهان آن هستيد؟ رييس‌جمهور ترامپ در سخنانش پيش از حمله به سوريه گفت «خطاب من به ايران و روسيه است. من مي‌پرسم که کدام ملتي موافق کشتار گسترده زنان، کودکان و مردان بيگناه است، آيا ايران از بشار اسد خواسته است تا دست از استفاده از تسليحات شيميايي در سوريه بردارد؟

ظريف: اجازه دهيد اول به رييس‌جمهور بگويم که کدام ملتي خواهان توليد هواپيماهايي است که کودکان يمني، شهرها و روستاهاي يمني را بمباران مي‌کند،‌ آمريکا نه تنها اين تسليحات را توليد مي‌کند بلکه به گفته وزير دفاع، به طور فعال در آنچه جرايم جنگي به شمار مي‌آيد دست داشته است. ايران خود قرباني تسليحات شيميايي است بنابراين زماني که ديگران درباره خطوط قرمز صحبت مي‌کنند ما مي‌دانيم که آنها خطوط قرمزي ندارند. اينها سياسي بازي است، ما خود قرباني تسليحات شيميايي در جريان جنگ ايران و عراق بوديم و آمريکا نه تنها سکوت اختيار کرد بلکه از آن حمايت نيز کرد.

آيا ايران اکنون درباره استفاده از اين تسليحات در سوريه ساکت است؟

ظريف: ما سکوت اختيار نکرديم، ما ساکت نخواهيم بود اما آمريکا نمي‌تواند بگويد که خط قرمزي دارد. ما فارغ از اينکه قربانيان و عاملان چه کساني هستند با تسليحات شيميايي مخالفيم. ما فقط گفته‌ايم که بايد يک تحقيقات عادلانه بين‌المللي انجام شود و مشخص شود که چه کسي از تسليحات شيميايي استفاده کرده و چگونه آنها به کار گرفته شده‌اند. اگر اين اتفاق افتاده باشد سپس بايد يک واکنش بين‌المللي انجام شود.
ما حقوق بين‌الملل و شوراي امنيت را داريم. ما ابزارهايي داريم که وقتي شوراي امنيت به دليل وتوي يکي از اعضا نمي‌تواند اقدامي انجام دهد، مي‌توان به مجمع عمومي مراجعه کرد بنابراين امکان‌هايي در دسترس است. انسان‌ها نبايد قانون را به ويژه زماني که منافع سياسي‌شان ايجاب مي‌کند به طور اختياري به کار گيرند. جالب است آمريکا از طرفي ادعا مي‌کند که از حقوق بين‌الملل در برابر استفاده تسليحات شيميايي دفاع مي‌کند اما از طرف ديگر از نقض ديگر اصول حقوق بين‌الملل حمايت مي‌کند بنابراين آنچه مهم است اين است که يک استاندارد واحد داشته باشند و اين چيزي است که ما مي‌گوييم. ما استفاده از تسليحات شيميايي را محکوم مي‌کنيم و در صورت اثبات استفاده آن خواهان پاسخ بين‌المللي و نه اقدام يکجانبه از سوي کشورهايي هستيم که قانون را ابزار دست خود قرار داده‌اند. ما سوريه را تشويق مي‌کنيم که با تحقيقات عادلانه همکاري کند همان‌طور که پيش از اين چنين کرده‌ايم.

آيا ايران درباره استفاده از تسليحات شيميايي با بشار اسد صحبت کرده و گفته است که اين کار را نکند؟

ظريف: کاملا واضح است که ما مخالف استفاده از تسليحات شيميايي از سوي همه هستيم. تاکيد مي‌کنم همگان. ما براي مخالفت خود با استفاده از اين سلاح‌ها هيچ شرايطي قرار نداديم. اينکه ما شاهد ادامه خونريزي در منطقه‌مان هستيم بسيار تاسف‌برانگيز است چرا که رهبران جوان و جاه‌طلبي وجود دارند که تصور مي‌کنند مي‌توانند پيروزي نظامي در يمن داشته باشند. آنها فکر مي‌کردند که مي‌توانند طي دو هفته به پيروزي نظامي در يمن برسند. آنها فکر مي‌کردند که مي‌توانند بشار اسد را برکنار کنند.

آيا شما درباره عربستان سعودي صحبت مي‌کنيد؟

ظريف: چه کسي بر اين باور بود که مي‌تواند بشار اسد را طي سه هفته برکنار کند. ما اکنون در آستانه پايان هفت سال جنگ در سوريه و چهار و نيم سال جنگ در يمن هستيم. من بر اين باورم که اين توهمات بايد متوقف شود. هيچ راه‌حل نظامي براي بحران‌هاي منطقه ما وجود ندارد. افراد بايد قبول کنند و بپذيرند که مردم سوريه و يمن بايد با يکديگر بنشينند و به يک راه‌حل سياسي دست يابند. ايران همواره خواستار اين بوده است.
ما در مذاکرات آستانه و در سوچي از اين رويکرد در سوريه حمايت کرده‌ايم و به آن ادامه خواهيم داد. ديگران مي‌خواهند که مداخله کنند و اين روند را نابود کنند، من بر اين باورم که اکنون زمان آن است که آنها هوشيار شوند و يک راه‌حل سياسي را بپذيرند. آنها بايد اين حقيقت را که مي‌توانند از آمريکا براي تغيير واقعيات سياسي استفاده کنند کنار بگذارند.

رييس‌جمهور ترامپ مي‌گويد که مي‌خواهد نيروهاي آمريکايي در سوريه را به خانه باز گرداند، شما درباره آن چه فکري مي‌کنيد؟

ظريف: من فکر مي‌کنم که نيروهاي رييس‌جمهور آمريکا در سوريه غيرقانوني و متناقض با تمام اصول حقوق بين‌الملل است. آنها موجب بي‌ثباتي شده‌اند، سياست آمريکا به ويژه در سوريه در طول ماه‌هاي گذشته کوته‌بينانه بوده و منجر به تشديد اختلافات قومي در سوريه شده و به واکنش‌هاي منطقه‌اي انجاميده که خطرناک است. من بر اين باورم که هر چه سريعتر آنها بيرون آورده شوند براي منطقه و آمريکا بهتر خواهد بود.

اين نگراني وجود دارد که اگر نيروهاي آمريکا از سوريه خارج شوند، ايران مشاوران و نيروهاي بيشتري را به سوريه خواهد برد

ظريف: ايران براي مقابله با تروريسم و افراط‌گرايي حضور مستشاري داشته است. ما در سوريه و عراق اين کار را انجام داديم، ما در کردستان عراق نيز چنين کرديم. اين سياستي است که ايران در منطقه دنبال کرده است. سياست ما کاملا اصولي است. من فکر مي‌کنم آمريکا به دنبال يافتن توجيهاتي براي جلوگيري از پايان اين کابوس است.

اسرائيل بسيار نسبت به حضور ايران در سوريه نگران است، آنها گفته‌اند که به عقب راندن حضور ايران در نزديکي مرزهايشان ادامه مي‌دهند، آيا شما فکر مي‌کنيد که اين وضعيت منجر به يک جنگ منطقه‌اي خواهد شد؟

ظريف: من فکر نمي‌کنم که ما در آستانه يک جنگ منطقه‌اي قرار داريم اما متاسفانه بر اين باورم که اسرائيل کماکان به نقض حقوق بين‌الملل ادامه مي‌دهد و اميدوار است که با مصونيت به اين کار خود به دليل حمايت‌هاي آمريکا ادامه دهد و تلاش مي‌کند تا راه‌هايي براي پنهان کردن خود بيابد. من فکر نمي‌کنم که اين رفتارها ديگر تاثيري داشته باشد.

آيا شما فکر نمي‌کنيد که اين اقدامات تنش‌ها را افزايش دهد؟

ظريف: آنها (صهيونيست‌ها) در واقع تاکنون نيز با نقض حريم هوايي و تماميت ارضي سوريه به تنش‌ها دامن زده‌اند.

روس‌ها نتوانستند آنها را (جنگنده‌هاي صهيونيستي) ساقط کنند، حتي تلاشي براي اين کار نکردند.

ظريف: در واقع سوري‌ها توانستند يکي از هواپيماهاي آنها را ساقط کنند. من نمي‌دانم که اين اف 16 يا يک جت جنگنده، بنابراين آنها بايد انتظار داشته باشند که اگر به نقض تماميت ارضي ديگر کشورها ادامه دهند پيامدهايي وجود خواهد داشت. آسان‌ترين پاسخ اين است که به اين اقدامات خصمانه و تهاجمات پايان دهند.

آيا شما فکر مي‌کنيد که راهي براي کاهش تنش ميان ايران و آمريکا وجود دارد؟

ظريف: از نظر من آنچه آمريکا در منطقه دنبال کرده است شامل گشايش سفارت واشنگتن در قدس يک بي‌حرمتي به جهان اسلام و نقض حقوق بين‌الملل است. من بر اين باورم که اگر آمريکا يک رويکرد سياسي عاقلانه‌تر و محتاطانه‌تر دنبال کند بهتر خواهد بود.

منبع: isna.ir