چاپ

چه خبر - بامزه‌ترين شوخي‌هاي «اول آوريل» در دنياي علم

اول آوريل، روز عجيبي در تقويم است. در سراسر جهان، رسمي مرتبط با اين روز شکل‌گرفته که به افراد اجازه مي‌دهد اخباري اشتباه را باهدف فريب و نيتي طنزآميز به اطلاع ديگران برسانند.

اين رسم ديرينه که آفت ويراستارها بوده و در ايران با عنوان «دروغ سيزده» مشهور شده است، به دنياي علم هم رسيده و دانشمندان هم از اين بازه زماني کوتاه براي شوخي با مخاطبان و همکارانشان سود مي‌برند.

با چند نمونه از بامزه‌ترين، شيطنت‌آميزترين و متقاعدکننده‌ترين شوخي‌هاي اول آوريل طي ساليان گذشته آشنا شويد.
پنگوئن‌هاي پرنده
10 سال پيش، بي‌بي‌سي مدعي شد کلوني منحصربه‌فردي از پنگوئن‌هاي پرنده را در «جزيره کينگ‌جورج» (King George Island) نزديک به قاره جنوبگان کشف کرده است. ويديوي کوتاهي هم همراه با اين خبر منتشر شد که پنگوئن‌ها را درحالي‌که مي‌دويدند و به پرواز درمي‌آمدند، نشان مي‌داد. ادامه ويديو هم آن‌ها را درحالي‌که پروازکنان به جنگل‌هاي استوايي آمريکاي جنوبي رسيده بودند، نشان مي‌داد.
البته براي اينکه بينندگان، آن را کاملاً جدي نگيرند و بتوانند حدس بزنند که با «دروغ اول آوريل» روبه‌رو شده‌اند،‌ نکاتي هم مدنظر قرار گرفت. براي مثال، مجري اين ويديو، «تري جونز» (Terry Jones) از بازيگران سريال مشهور هزل يعني «مانتي پايتان» (Monty Python) انتخاب شد.
کشف ذره بنيادي بيگون
سال 1996 (1375)، «مجله ديسکاور» (Discover) گزارش داد که ذره بنيادي جديدي کشف شده است. در هرروز ديگري از سال، اين خبر مي‌توانست شوک خبري عظيمي در مقياس بين‌المللي باشد، اما اين خبر در روز اول آوريل منتشر شد.
در خبر گفته شده بود که ابعاد اين ذره بنيادي به‌اندازه يک توپ بولينگ است و عمرش تنها به‌اندازه يک‌ميليونيم ثانيه. در اين نامه هم سرنخ‌هايي براي کشف «دروغ اول آوريل» آورده شده بود. براي مثال، در بخشي از متن مي‌خوانيم: «آيا امکان دارد که بيگون، همان‌طور که بسياري از فيزيکدانان مي‌گويند، چيزي تخيلي باشد؟ يا نوعي شوخي اول آوريل مسخره؟ به گفته زوايشتين (Zweistein): «مردم بسيار بدگمان شده‌اند. علم به‌طور مداوم کشفياتي را اعلام مي‌کند که به نظر باورکردني نمي‌رسند، اما معلوم مي‌شود که حقيقت دارند.»»
کشف «نيرو» توسط سرن
سال 2015 (1394)، آزمايشگاه فيزيک هسته‌اي اروپا «سرن» (CERN) براي مدت کوتاهي دست از کار کشيد تا يک شوخي درست‌وحسابي را براي روز اول آوريل طراحي و اجرا کند. پژوهشگران سرن، گفت‌وگويي مطبوعاتي را ترتيب دادند و در آن مدعي شدند که نخستين مدرک غيرقابل‌انکار مبني بر وجود «نيرو» (the Force) را کشف کرده‌اند. نيرو، مفهومي تخيلي است که در سري فيلم‌هاي علمي‌تخيلي «جنگ ستارگان» (Star Wars) براي اولين بار معرفي شد.
جزئيات مربوط به «نيرو» آن‌قدرها شفاف نبود، اما اين دانشمندان مدعي شدند که از آن مي‌توان براي ارتباطات راه دور، تأثير بر ذهن انسان و بلند کردن و بيرون آوردن اجسام بسيار سنگين از درون مرداب‌ها سود برد. نقطه اوج اين رويداد زماني بود که مقاله‌اي به نوشته «بن کنوبي» (Ben Kenobi)، استاد برجسته «دانشگاه موز آيزلي» (University of Mos Eisley) از «تاتويين» (Tatooine) به حضار معرفي شد. در همين حال، يکي از سخنگويان سرن به سبک استاد «يودا» گفت: «تحت تأثير قراردهنده، اين است.»
اگر شما هم مثل بعضي از مخاطبان اين گفت‌وگو در منطقه‌اي از دنياي غير متمدن زندگي مي‌کنيد که تاکنون با پديده جهاني «جنگ ستارگان» آشنا نشده، نگران نباشيد؛ چون فرداي گفت‌وگوي مطبوعاتي، سرن رسماً اعلام کرد که کنفرانس خبري روز قبل، کاملاً يک شوخي اول آوريل بوده است.
اژدهايان وارد مي‌شوند
نشريه «نيچر» (Nature) يکي از معتبرترين نشريات علمي جهان است؛ بنابراين مي‌توانيد حس تعجب و هيجاني را که به دنبال انتشار مقاله اول آوريل 2015 (12 فروردين 1394) به وجود آمد، تصور کنيد؛ زيرا عنوان اين مقاله چنين بود: «جانورشناسي: اژدهايان وارد مي‌شوند.»
در خلاصه اين مقاله آمده بود: «مدارک جديد نشان مي‌دهند که اژدهايان ديگر جزء جانوران افسانه‌اي و تخيلي نيستند و تأثيرات آب‌وهوايي ناشي از برهم‌کنش انسان و طبيعت، ممکن است به ظهور دوباره اين هيولاها بينجامد.»
اين مقاله با نقل‌قول‌ها و گراف‌هاي جذاب خود، بسيار قانع‌کننده به نظر مي‌رسيد. بااين‌حال، زيرنويس کوچکي داشت که مي‌گفت: «برخي از مطالب اين مقاله ممکن است نياز به کمي ديد انتقادي داشته باشند.»
عدد پي: پروپاگانداي بي‌خدايان
مقاله روزنامه‌اي به تاريخ اول آوريل 1998 (12 فروردين 1377) در اينترنت پخش شد که مدعي بود مقامات عالي ايالت آلاباما تصميم گرفته‌اند در تمام محاسبات رسمي، عدد پي را از 3٫1415926539 به 3 تغيير دهند تا با تعاليم کتاب مقدس، هم‌خواني بيشتري داشته باشد!
البته واضح است که اين فقط يک شوخي بود و قصد داشت تا باکمي چاشني طنز، قانون ايالت نيومکزيکو را مبني بر آموزش خلقت‌گرايي در مدارس به انتقاد بگيرد.
دستاوردهاي جعلي روسيه
در اول آوريل 1923 (11 فروردين 1302)، روزنامه‌اي آلماني به نام « Deutsche Allgemeine Zeitung » گزارش داد که دانشمندي روس توانسته است راهي براي کنترل و استفاده از انرژي موجود در اتمسفر زمين کشف کند. درنتيجه، روس‌هاي توانسته‌اند وسايل پروازي خود را بدون هيچ مشکلي و به‌راحتي در سرتاسر سياره زمين جابه‌جا کنند.
متأسفانه دبيران وقت نيويورک‌تايمز متوجه نشدند که اين مطلب، تنها يک شوخي اول آوريل است و داستان آن را دوباره در تاريخ سوم آوريل منتشر کردند.
گوگل به مريخ مي‌رود
گوگل تابه‌حال بارها به شوخي اول آوريل پرداخته است. از ميان آن‌ها مي‌توان به اپ جست‌وجوي جديدي که حيوانات دست‌آموز با اشاره انگشت خود مي‌توانند از آن استفاده کنند و «کروم‌کستي» براي سنجاب‌ها اشاره کرد.
يکي از هوشمندانه‌ترين شوخي‌هاي گوگل، آن بود که اعلام کرد قصد دارد سرويس ابري Google Cloud را به مريخ بفرستد تا آنجا براي سياحت‌هاي آينده و درنهايت، اسکان دادن بشر روي سياره سرخ، آماده شود. حتي در آن زمان، مي‌شد در اطراف مرکز داده گوگل در مريخ، به شکل مجازي، قدم زد.

منبع: khabaronline.ir