چاپ

چه خبر - روز جهاني اوتيسم و هر آنچه بايد در مورد اوتيسم بدانيداوتيسم چيست؟

اختلال طيف اوتيسم Autism Spectrum Disorder نوعي اختلال مغزي است که توانايي هاي فرد براي برقراري ارتباط با ديگران را محدود مي کند. اين اختلال ابتدا در کودکان کم سن و سال بروز مي کند و به شکل خفيف يا شديد نمايان مي شود. برخي از اين بيماران مي توانند فعاليت هاي معمول خود را داشته باشند، برخي نيز توانايي هاي فوق العاده اي دارند و برخي ديگر در برقراري ارتباط دچار چالش هستند. در بين هر 68 کودک يک نفر به اوتيسم مبتلاست که اين اختلال در بين پسران 5 برابر دختران است.

علائم اوتيسم

قبل از اينکه کودک به سن 3 سالگي برسد، با مراقبت ها و بررسي هاي دقيق مي توان علائم اوتيسم را مشاهده کرد. برخي کودکان تا سن 18 تا 24 ماهگي رشد طبيعي دارند و پس از آن رشد مهارت هاي آنها متوقف مي شود يا برخي مهارت هاي خود را از دست مي دهند. علائم اختلال اوتيسم يا ASD عبارتند از:

حرکات تکراري
اجتناب از برقراري تماس چشمي يا لمس فيزيکي
تاخير در تکلم
تکرار لغات يا عبارات
عصباني شدن به دليل تغييرات کوچک

دقت داشته باشيد که اين علائم ممکن است در کودکان سالم هم مشاهده شود.

علائم اوليه اوتيسم

اوتيسم چيست و درمان آن به مناسبت روز جهاني اوتيسم

حتي نوزادهاي کم سن هم موجوداتي اجتماعي هستند، بنابراين با چگونگي برقراري ارتباط نوزاد با دنياي اطراف خود مي توان اوتيسم را در وي تشخيص داد. در اين سن کودک مبتلا به اوتيسم داراي علائم زير است:

به صداي مادر خود واکنش نشان نمي دهد.
با شنيدن نام خود واکنشي نشان نمي دهد.
با ديگران تماس چشمي برقرار نمي کند.
تا سن يک سالگي صدايي توليد نمي کند يا به چيزي اشاره نمي کند.
لبخند نمي زند و به نشانه هاي اجتماعي واکنشي نشان نمي دهد.

نوزاداني که مبتلا به اوتيسم نيستند هم ممکن است داراي اين نشانه ها باشند، اما بهتر است با مشاهده هر گونه علائم نگران کننده به پزشک مراجعه کنيد.

علائم اوتيسم در دو سالگي

علائم اختلال اوتيسم در سن دو سالگي بهتر قابل تشخيص است. در اين سن کودکان اولين لغات خود را توليد مي کنند و به چيزي که مي خواهند اشاره مي کنند،اما کودک مبتلا به اوتيسم منزوي باقي مي ماند. علائم اين اختلال در اين کودکان عبارت است از:

تا 16 ماهگي هيچ لغتي بيان نمي کند.
تا 18 ماهگي بازي خيالي انجام نمي دهد.
تا 2 سالگي عبارت دو کلمه اي بيان نمي کند.
مهارت هاي زباني خود را از دست مي دهد.
زماني که بزرگسالان به اشيا اطراف اشاره مي کنند، به عنوان مثال به هواپيماي در حال پرواز، هيچ واکنش و علاقه اي نشان نمي دهد.
ديگر علائم اوتيسم

افراد مبتلا به اوتيسم گاهي ممکن است علائم جسمي از خود نشان دهند، از جمله مشکلات گوارشي مانند يبوستو يا اختلالات خواب. اين کودکان ممکن است در برقراري هماهنگي بين عضلات بزرگ خود براي دويدن و بالا رفتن يا عضلات کوچک دست خود دچار مشکل شوند. حدود يک سوم مبتلايان به اختلال اوتيسم نيز دچار تشنج مي شوند.

اوتيسم چگونه بر روي مغز تاثير مي گذارد؟

اوتيسم چيست و درمان آن به مناسبت روز جهاني اوتيسم

اوتيسم بر روي بخش هايي از مغز تاثير مي گذارد که عواطف، روابط و حرکات بدن را کنترل مي کنند. تا سنين نوپايي برخي کودکان مبتلا به اختلال اوتيسم داراي سر و مغز بزرگ هستند که ممکن است به دليل مشکلات مربوط به رشد مغز باشد. ژن هاي غيرطبيعي که از والدين به کودک مي رسد، منجر به عملکرد ضعيف در بعضي از بخش هاي مغز مي شوند. محققان اميدوارند راهي براي تشخيص اوتيسم از طريق اسکن مغز پيدا کنند.

تشخيص اوتيسم

بسياري از کودکان مبتلا به اختلال اوتيسم تا دوره پيش دبستاني و مهد کودک تشخيص داده نمي شود و به همين دليل در سال هاي اول بيماري کمک هاي مورد نياز خود را از دست مي دهد. به همين دليل غربالگري مهارت هاي اصلي براي تمام کودکان در 9 ماهگي انجام مي شود. چکاپ هاي ويژه اختلال اوتيسم در سنين زير انجام مي شوند:

18 ماهگي
24 ماهگي
در ههر سني براي کودکاني که علائم نگران کننده از خود نشان مي دهند يا کودکاني که داراي سابقه اوتيسم در خانواده خود هستند.
چگونگي تشخيص اوتيسم از طريق علائم

- مشکل در تکلم: در معاينات معمول، پزشک بررسي خواهد کرد که نوزاد چگونه به صدا، لبخند و يا ديگر احساسات و عواطف شما پاسخ مي دهد. با مشاهده مشکل يا تاخير در تکلم معاينات تخصصي ادامه پيدا خواهد کرد. شنوايي سنجي نيز ممکن است لازم باشد. اکثر کودکان مبتلا به اوتيسم در نهايت صحبت خواهند کرد، اما خيلي ديرتر از ديگران. برقراري ارتباط و بيان مکالمه براي اين کودکان سخت خواهد بود. به علاوه اين کودکان ممکن است به شکل ربات يا با تن خاص صحبت کنند.
- مهارت هاي اجتماعي ضعيف: مشکل در برقراري ارتباط با ديگران يکي از مهم ترين علائم اوتيسم است. روانشناس با آموزش هاي خاص مي تواند مشکلات اجتماعي را در کودک هر چه زودتر شناسايي کند. کودک مبتلا به اوتيسم ممکن است از نگاه کردن به صورت و چشم هاي ديگران اجتناب کند و بر روي يک شي تمرکز کند و اطرافيان خود را براي مدت طولاني ناديده مي گيرد. اين کودکان از زبان بدن و حالات چهره براي برقراري ارتباط استفاده نمي کنند.
هيچ آزمايش پزشکي براي تشخيص اوتيسم وجود ندارد، اما برخي آزمايشات براي رد کردن ديگر علل بروز علائم انجام مي شوند، از جمله شنوايي سنجي، مشکلات تکلم، مسموميت يا اختلالات رشد که ارتباطي به اوتيسم ندارند اما داراي علائمي مشابه هستند. والدين لازم است پرسشنامه اي را پر کنند تا مهارت هاي ارتباطي و رفتار کودک مورد ارزيابي قرار گيرند. درمان سريعتر کودک، معمولا قبل از 3 سالگي، به بهبود علائم کودک کمک زيادي مي کند.

درمان اوتيسم

رفتار درماني behavioral therapy به طور گسترده اي براي کمک به کودکان مبتلا به اوتيسم استفاده مي شود، در اين روش کودک ياد مي گيرد صحبت کند و با ديگران ارتباط برقرار کند. اين روش درماني با برنامه هاي منظم تجزيه و تحليل رفتار کاربردي ناميده مي شود، به کودک کمک مي کند و رفتارهاي موثر را تشويق کرده و رفتارهاي منفي را رد مي کند.
درمان دارويي براي اوتيسم وجود ندارد، اما دارو به بهبود برخي علائم کمک مي کند. داروهاي ضد روان پريشي براي مشکلات رفتاري جدي تجويز مي شوند. اگر کودک دچار تشنج شود، داروي ضد تشنج تجويز مي شوند. گاهي نيز داروي افسردگي استفاده مي شوند. پاسخ کودک به اين داروها بايد با دقت کنترل شود.

رژيم غذايي و اوتيسم

مشکلات گوارشي در بين کودکان مبتلا به اختلال اوتيسم رايج است و حدود 30 درصد آنها ممکن است مواد غيرخوراکي مانند کاغذ، بخورند. برخي والدين رژيم غذايي بدون گلوتن (موجود در گندم) و کازئين (پروتئين شير) را امتحان مي کنند. ديگر تغييرات رژيم غذايي عبارتند از مکمل هاي B6 و منيزيم. تاکنون شواهدي در مورد تاثير رژيم غذايي بر روي علائم اوتيسم يافت نشده است. پزشک بايد به رژيم غذايي نظارت داشته باشد تا از مواد مغذي اطمينان حاصل کند.

علت بيماري اوتيسم

دانشمندان علت دقيق بروز اوتيسم را نمي دانند، اما از آنجايي که در بين اعضاي يک خانواده مشاهده مي شود، احتمال مي دهند که ژنتيک نقش مهمي در بروز اين بيماري داشته باشد. تحقيقاتي در زمينه مواد شيميايي موجود در محيط يا عفونت هاي قبل از تولد و تاثير آنها بر روي اوتيسم در حال انجام است.
اوتيسم بيشتر در بين افرادي که داراي ديگر اختلالات ژنتيکي هستند، رايج است. مصرف والپروئيک اسيد يا تاليدوميد در دوران بارداري خطر ابتلا به اختلال اوتيسم را افزايش مي دهد.

واکسن ها باعث بروز اوتيسم نمي شوند!

هيچ ارتباطي بين واکسن ها و اوتيسم يافت نشده است. محققان واکسن هاي سرخک، اوريون و سرخچه را مورد بررسي قرار داده اند. در سال 2001 نيز thimerosol، شکلي از جيوه از واکسن هاي دوران کودکي حدف شد – هر چند شواهدي در مورد ارتباط اين ماده و بروز اوتيسم وجود نداشت، اما حذف اين ماده به خاطر احتياط انجام شد.
خانواده هايي که يک کودک مبتلا به اوتيسم دارند، احتمال تولد کودک ديگري مبتلا به اوتيسم در بين آنها تا 19 درصد افزايش مي يابد. اگر دو کودک مبتلا در اين خانواده وجود داشته باشند، خطر بروز بيماري در کودک سوم حتي بيشتر از اين خواهد شد. در بين دو قلوها نيز اگر يکي از آنها به اوتيسم مبتلا باشد، احتمال بروز اين بيماري در ديگري 31 درصد خواهد بود.

جنسيت و اوتيسم

اوتيسم چيست و درمان آن به مناسبت روز جهاني اوتيسم

آمار نشان مي دهند که مردها و پسرها بيشتر به اوتيسم مبتلا مي شوند. گرچه ميزان بروز اوتيسم در بين خانم ها کمتر است، اما در صورت ابتلاي خانم ها يا دخترها به اين اختلال شدت آن خيلي بيشتر خواهد بود. البته محققان احتمال مي دهند که اوتيسم در بين دختران در حالت هاي خفيف، تشخيص داده نشده باقي مانده است. به هرحال خانم ها در پنهان کردن علائم اختلال خود بهتر عمل مي کنند.
دخترها قادرند فعاليت هاي اجتماعي را با تقليد دنبال کنند. آنها ديگر دختران را مشاهده مي کنند و دقيقا از آنها تقليد مي کنند، در حقيقت رفتارها و عملکردهاي آنها را کپي مي کنند. دخترها اغلب آگاه تر هستند و نياز به تعامل هاي اجتماعي را بيشتر احساس مي کنند.معمولا دختران مبتلا به اوتيسم از لحاظ اجتماعي فعال تر هستند و اکثر آنها يک دوست خاص دارند.
يکي ديگر از دلايل تشخيص ندادن اوتيسم در دختران مهارت هاي کلامي آنهاست. دختران از لحاظ مهارت هاي کلامي قوي تر از پسران هستند، در نتيجه از لحاظ کلامي دختران قوي تر از پسران عمل مي کنند. به علاوه در اجتماع نيز به تفاوت مهارت هاي کلامي دختران و پسران توجهي نمي شود.

اوتيسم در بزرگسالي

برخي بزرگسالان مبتلا به اوتيسم مي توانند به تنهايي کار و زندگي کنند. اينکه يک بزرگسال مبتلا به اوتيسم مي تواند به طور مستقل زندگي کند يا نه بستگي به شدت اختلال و توانايي فرد براي برقراري ارتباط دارد. حداقل 33 درصد از اين بيماران مي توانند تا حدي استقلال خود را حفظ کنند.
برخي بزرگسالان مبتلا به اوتيسم به کمک هاي زيادي احتياج دارند، به ويژه کساني که قادر به صحبت کردن نيستند. مراقبت هاي تمام وقت يا پاره وقت از طريق برنامه هاي درماني مختلف براي اين افراد ارائه مي شود. از طرف ديگر بزرگسالان مبتلا به اوتيسم اغلب در تخصص هاي خود موفق هستند و قادرند به طور مستقل زندگي کنند، گر چه معمولا در برقراري ارتباط با ديگران دچار مشکل مي شوند. اين افراد معمولا داراي هوش متوسط و متوسط به بالا هستند.

منبع: سيمرغ