چه خبر - چه کساني بايد آزمايش ويتامين D بدهند؟
کمبود ويتامين D در همه گروه‌هاي سني ديده مي‌شود و غذايي که سرشار از ويتامين D باشد معمولا در سفره غذايي ما ايراني‌ها وجود ندارد. با توجه به اينکه کمبود ويتامينD نقش مهمي در بروز بسياري از بيماري‌هاي غير واگير مانند بيماري‌هاي قلبي-عروقي و ام‌اس دارد، مساله جدي براي سيستم درماني کشور محسوب مي‌شود. البته راه‌هاي مختلفي براي تامين ويتامينD مورد نياز بدن وجود دارد، مانند غني‌سازي محصولات غذايي ولي شيوه مکمل‌ياري به طوري که کيفيت محصول حفظ شود و ويتامينD مورد نياز بدن را تامين کند و اينکه چه ماده غذايي‌اي براي غني‌سازي مناسب‌تر است نيز مورد بحث است.
از آنجايي که آزمايش سنجش ميزان ويتامينD در بدن افراد هزينه‌هاي ميلياردي دارد،آيا مي‌توان بدون آزمايش هم مکمل اين ويتامين را مصرف کرد؟ آيا مصرف مکمل اين ويتامين نياز بدن به ويتامينD را تامين مي‌کند؟آيا مکمل‌هاي موجود در بازار استانداردهاي لازم را دارند؟ براي يافتن پاسخ اين سوالات با دکتر زهرا عبداللهي، رئيس دفتر بهبود تغذيه وزارت بهداشت و دکتر علي‌اکبر سياري، متخصص اطفال و فوق‌تخصص گوارش کودکان گفت‌و‌گو کرده‌ايم که در ادامه مي‌خوانيد.
آيا همه مردم بايد براي تعيين ميزان کمبود ويتامينD آزمايش بدهند؟
نه، نيازي به اين کار نيست زيرا بر اساس مطالعاتي که وزارت بهداشت انجام داده، کمبود ويتامينD در همه گروه‌هاي سني شايع است و به دليل شيوع بالا کميته کشوري و مشورتي پيشگيري از کمبود ويتامينD که کارشناسان بين‌المللي هم در آن عضو هستند، در وزارت بهداشت تشکيل شد. توصيه اين است که همه افراد جامعه مکمل ويتامينD را در يک دوز معين مصرف کنند که اين دوز معين ايمن است، با محاسبه اينکه با مصرف يک مکمل 50 هزار واحدي ويتامينD در ماه، خطر اوردوز و مسموميت وجود ندارد. بنابراين افراد 12 تا 70 سال بايد هر ماه يک مکمل ويتامينD 50 هزار واحدي بخورند و نيازي به آزمايش نيست زيرا هزينه اضافي خواهد بود که هم به فرد و هم نظام سلامت تحميل مي‌شود.
اگر هر فرد بالاي 12 سال يک قرص 50 هزار واحدي ويتامينD بخورد، نياز بدنش به ويتامينD تامين مي‌شود؟
تمام مطالعات نشان داده 70 تا 80 درصد مردم کمبود ويتامينD دارند و دوزي که اعلام کرديم، دوز ايمن است. در گروه سني 2 تا 12 سال هر ماه فرد بايد يک قرص 50 هزار واحدي بخورد و براي بچه‌هاي زير 2 سال مکمل‌ياري داريم که قطره A+Dداده مي‌شود. البته در حال حاضر به جاي اينکه از 2 هفته بعد از تولد، طبق دستورالعمل قبلي، مصرف قطرهA+D شروع شود، روز سوم تا پنجم بعد از تولد بايد به بچه‌ها اين قطره را داد. بنابراين دوزهاي اعلام‌شده هيچ خطري ندارد و در کميته توصيه شده نيازي به آزمايش هم نيست زيرا دوز پيشگيرانه محسوب مي‌شوند.
مصرف محصولات غذايي غني‌شده با ويتامين D تا چه حد کمبود اين ويتامين را برطرف مي‌کند؟
بايد توجه داشته باشيد کنار خوردن مکمل، مردم بايد محصولات غني‌شده موجود در بازار را مصرف کنند. امروزه تعداد محصولات غني‌شده در بازار مصرف بيشتر شده و 50 کارخانه توليدکننده محصولات لبني مجوز غني‌سازي را گرفته و شير و ماست غني‌شده به بازار عرضه کرده‌اند اما مکمل‌ياري در مدت معيني انجام مي‌شود و تجربه نشان داده مصرف آن دائمي نيست. در حال حاضر غني‌سازي آرد با ويتامينD نيز در دست اقدام است و در اين زمينه از دو مشاور سازمان جهاني بهداشت و يونيسف کمک گرفته‌ايم. قرار است علاوه بر آهن و اسيدفوليک، ويتامينD نيز به آرد اضافه شود. همچنين غني‌سازي روغن با ويتامينD نيز تاييد و تصويب شده و در حال حاضر دو توليدکننده روغن، محصولشان را با ويتامينD غني کرده‌اند. از آنجايي که منابع غذايي غني از اين ويتامين وجود ندارند و تنها مقدار کمي در زرده تخم‌مرغ و ماهي يافت مي‌شود که خوردن آنها نيز نياز بدن را تامين نمي‌کند، حتما محصولات غذايي غني‌شده بايد وارد برنامه غذايي افراد شود.
چه زماني قرار است مردم نان غني‌شده با ويتامينD مصرف کنند؟
غني‌سازي آرد کشوري نشده و در حد پايلوت است تا بتوانيم سيستم کيفيتش را تکميل کنيم. بنابراين تا آن زمان مصرف مکمل ويتامينD توصيه مي‌شود. زماني که نان‌ها غني شدند ديگر نيازي نيست مردم مکمل ويتامينD بخورند ولي تا آن زمان توصيه کميته کشوري مصرف مکمل ويتامينD است.
برخي متخصصان معتقدند اگر علاوه بر قرص ويتامينD، آمپول ويتامينD نيز استفاده شود مي‌تواند نياز بدن را به ويتامينD تامين کند. اين نظر درست است؟
نه، هر دارويي مورد مصرف مشخص دارد. آمپول تزريقي است و اصلا توصيه نمي‌شود که مردم آمپول را بشکنند و آن را بخورند.
دوز ايمن براي ويتامين D چقدر است؟
با توجه به شيوع کمبود ويتامين D در کشور بايد با استفاده از مکمل‌هاي اين ويتامين در گروه‌هاي مختلف سني از کمبود بيشتر آن پيشگيري کنيم. البته براي پيشگيري از کمبود ويتامين D حتما نيازي به آزمايش نيست و با تجويز دوز ايمن مي‌توان از کمبود آن جلوگيري کرد.دوز ايمن، 400 واحد براي کودکان تا 2 سالگي، 50 هزار واحد هر 2 ماه يکبار براي کودکان 2 تا 12 سال، 50 هزار واحد در ماه براي سنين 12 تا 70 سال و هر 2 هفته يکبار يک دوز 50 هزار واحدي براي افراد بالاي 70 سال است. البته براي خانم‌هاي باردار روزانه 1000 واحد دوز ايمن براي پيشگيري از کمبود اين ويتامين (از شروع بارداري تا هنگام زايمان) محسوب مي‌شود.
اگر نياز باشد براي افراد دوز درماني تجويز کنيم، حتما بايد آزمايش بدهند و مطابق آن مکمل تجويز کرد. در کل، دوز درماني براي افرادي تجويز مي‌شود که کمبود شديد ويتامين D دارند. لازم به يادآوري است هفته‌اي يک قرص اين ويتامين يا استفاده از آمپول آن براي افرادي که کمبودشان شديد نيست، مي‌تواند خطر مسموميت داشته باشد که با عوارضي مانند گرفتگي عروق و بروز سکته همراه خواهد بود.
اگر مي خواهيد بيشتر بدانيد : آشنايي با 12 منبع مفيد دريافت ويتامين D
اگر مي خواهيد بيشتر بدانيد : ويتامين D و تاثير آن بر روحيه و سرحالي شما
اگر مي خواهيد بيشتر بدانيد : علائم کمبود ويتامين D در مردان چيست؟
اگر مي خواهيد بيشتر بدانيد : مکمل ويتامين D بخوريم يا نخوريم؟
منبع : salamat.ir