چه خبر - براي درمان سوختگي چي بخوريم؟
يکي از مشکلات و نگراني‌هايي که بعضي از خانواده‌ها در روزهاي پاياني سال با آن مواجه هستند، خطرات ناشي از آتش‌بازي در شب چهارشنبه‌سوري است. گاهي بعضي از افراد به‌طور مستقيم يا غيرمستقيم دچار سوختگي ناشي از همين آتش‌بازي‌ها مي‌شوند. هرچه که سطح و درجه سوختگي بيشتر باشد، بيمار هم به مدت‌زمان بيشتري براي بستري در بيمارستان نياز دارد و طول روند درماني او هم طولاني‌تر خواهد شد. يکي از عواملي که مي‌تواند در تسريع روند بهبود درمان بيماران مبتلا به سوختگي بسيار موثر باشد، تغذيه مناسب است؛ يعني اگر ما بتوانيم تغذيه بيمار مبتلا به سوختگي را کنترل کنيم، مي‌توانيم روند بهبود زخم‌هاي او را سرعت ببخشيم و هزينه‌هاي درمان بيمار را کاهش دهيم. از اين‌رو، در ادامه گفت‌وگويي با دکتر حسين ايماني، متخصص تغذيه و عضو هيئت علمي دانشگاه علوم پزشکي تهران، انجام داده‌ايم تا بدانيم که بهترين برنامه غذايي براي يک بيمار مبتلا به سوختگي چيست.
اولين و مهم‌ترين نکته تغذيه‌اي که بايد درباره بيماران سوختگي در نظر داشت، چيست؟
وقتي که ما با بيمار سوختگي مواجه مي‌شويم، ابتدا سطح آلبومين Albumin که پروتئين اصلي خون است را اندازه‌گيري مي‌کنيم. اگر ميزان آلبومين خون بيمار پايين باشد، حتما بايد از منابع غني از پروتئين براي او استفاده کرد. بهتر است بدانيد که بيماران سوختگي بسته به سطح و درجه سوختگي خود، مقدار زيادي از آب و بافت پروتئيني (در قسمت سوختگي) بدن خود را از دست مي‌دهند. از اين‌رو، بسيار مهم است که ما براي بهبود شرايط بيمار، سطح پروتئين بدن او را در حد مناسبي نگه داريم.
يعني بايد بيمار سوختگي هر روز غذاهاي پروتئيني بخورد؟
بسته به شرايط بيمار و اين‌که آيا مي‌تواند تغذيه دهاني داشته باشد يا نه، ما تجويزهايي براي او انجام مي‌دهيم. اگر بيمار بتواند غذاهاي جامد بجود، اولين و بهترين گزينه از نظر وجود پروتئين باکيفيت براي او، پروتئين وِي است که به وفور در آب پنير يافت مي‌شود. سفيده تخم‌مرغ، گوشت قرمز، مرغ و ماهي، گزينه‌هاي پيشنهادي بعدي براي بيماران مبتلا به سوختگي هستند. پس از آن‌ها، پروتئين سويا در درجه بعدي قرار مي‌گيرد که البته بايد اين را در نظر داشت که هميشه ارزش پروتئين حيواني از پروتئين گياهي بيشتر است.
اگر بيماري توانايي جويدن نداشته باشد، چطور مي‌توانيم پروتئين را به بدن او برسانيم؟
گاهي بعضي از بيماران که دچار درجات بالايي از سوختگي هستند يا سوختگي در ناحيه سر و صورت آن‌ها رخ داده است، قادر به جويدن يا بلعيدن غذا نيستند. معمولا براي اين بيماران از تغذيه با کمک لوله يا تغذيه وريدي استفاده مي‌کنند. اين بيماران بايد محلول‌هاي پروتئيني و چربي را از طريق لوله يا سرم دريافت کنند.
کمي هم درباره پيشگيري از کم‌آب شدن بدن بيماران سوختگي مي‌گوييد؟
يکي از نکات مهم ديگر درباره بيماران سوختگي که معمولا درجه حرارت بدن‌شان هم بالا مي‌رود، خطر کم‌آب شدن بدن آن‌ها است. از اين‌رو، خانواده بيمار بايد حواس‌شان باشد که ابتدا از طريق دهان، مايعات فراواني به اين بيماران برسانند و اگر بيمار قادر به نوشيدن مايعات هم نبود، استفاده از سرم را به صورت روزانه براي او فراموش نکنند.
آيا در بين غذاهاي مختلف، مواد غذايي خاصي وجود دارند که بتوانند به بهبود زخم‌هاي ناشي از سوختگي کمک کنند؟
از مهم‌ترين نکاتي که اهميت زيادي براي بيماران سوختگي يا خانواده آن‌ها دارد، اين است که چطور مي‌توانند روند بهبود زخم را سرعت بخشند. ما در اين مورد مصرف ماده معدني زينک يا همان روي که تاثير به‌سزايي در ترميم زخم دارد را توصيه مي‌کنيم. از مهم‌ترين منابع روي مي‌توان به انواع مغزهاي خام مانند پسته، گردو، بادام و فندق يا به ترتيب گوشت‌هايي مانند گوشت قرمز، مرغ و ماهي اشاره کرد. اولويت ما استفاده از غذاي کامل از طريق تغذيه دهاني است، اما اگر بيمار قادر به تغذيه دهاني نباشد، مکمل‌هاي زينک بايد با دوز مشخصي توسط متخصص تغذيه براي آن‌ها تجويز شود.
در ميان ويتامين‌ها چطور؟ آيا ويتامين خاصي به بهبود سريع‌تر زخم‌ها کمک مي‌کند؟
بله؛ خوش‌بختانه ويتامين C که منابع غذايي نسبتا فراواني دارد، اگر در کنار زينک مصرف شود، مي‌تواند تاثير چشمگيري در بهبود روند درمان زخم‌هاي ناشي از سوختگي داشته باشد. ويتامين C به وفور در پرتقال، نارنگي، گريپ‌فروت، فلفل دلمه‌اي، گوجه‌فرنگي و بعضي از سبزيجات نشاسته‌اي مانند سيب‌زميني پيدا مي شود. البته به خاطر داشته باشيد که هرچه ميوه‌ها و سبزي‌هاي شما تازه‌تر باشند، ويتامين C بيشتري دارند. از اين‌رو، بهتر است براي تهيه غذاي بيماران سوختگي، از ميوه‌ها و سبزي‌هاي بسيار تازه که در لحظه براي درست کردن غذا آن‌ها را برش مي‌زنيد، استفاده کنيد.
در بعضي از منابع، از ويتامين A به‌عنوان بهبوددهنده زخم ياد شده است. آيا اين ويتامين، تاثيري بر بهبود زخم‌هاي سوختگي هم دارد؟
خوش‌بختانه،بله. ويتامين A به‌عنوان يک ويتامين محلول در چربي، نقش موثري در بهبود انواع زخم، ازجمله زخم‌هاي سوختگي دارد. منابع حيواني مختلفي مانند جگر مي‌توانند به‌عنوان منبع غني از ويتامين A مطرح شوند. خوش‌بختانه جگر علاوه بر داشتن ويتامين A، حاوي پروتئين و روي فراوان است و مي‌تواند گزينه بسيار خوبي براي بيماران سوختگي باشد. اگر اين بيماران قدرت جويدن جگر را نداشته باشند، شما مي‌توانيد آن را پس از پختن براي بيمار خود به‌صورت پوره دربياوريد. سبزيجات زرد و نارنجي مانند کدو حلوايي، انبه و هويج هم حاوي سطح بالايي از بتاکاروتن به‌عنوان پيش‌ساز ويتامين A در بدن هستند.
در يک کلام اگر بخواهيد يک غذاي مفيد براي بيماران سوختگي مطرح کنيد، چه پيشنهادي داريد؟
اطرافيان بيماران مبتلا به سوختگي بايد بدانند که هر روز بايد تمام اين ريزمغذي‌ها و درشت‌مغذي‌هايي که به آن‌ها اشاره کرديم را در برنامه غذايي بيمار خود جاي دهند و اين‌طور گمان نکنند که يک روز ويتامين A به بيمار خود بدهند و روز ديگر پروتئين! با اين حساب، مي‌توان گفت که سوپ‌ها به‌عنوان يک غذاي نرم که هر روز حاوي يک نوع سبزي مانند هويج، کدو حلوايي، گوجه‌فرنگي، آب مرکبات، سبزي‌هاي برگ سبز يا فلفل دلمه‌اي در کنار يک نوع پروتئين مانند گوشت قرمز، مرغ يا بوقلمون و مقداري مغزهاي پودرشده مانند مغز گردو يا مغز بادام باشند، مي‌توانند گزينه خوبي براي بيمار آنان محسوب شوند. بيماراني که قادر به جويدن غذا نيستند، مي‌توانند غذاي خود را به‌صورت پوره‌شده و مايع صاف و نرم دريافت کنند تا شرايط جويدن و بلعيدن آن‌ها به مرور زمان فراهم شود.
اگر مي خواهيد بيشتر بدانيد : بهترين درمان براي سوختگي
اگر مي خواهيد بيشتر بدانيد : جاي سوختگي پوست را مي توان از بين برد؟
اگر مي خواهيد بيشتر بدانيد : اقدامات اوليه براي درمان سوختگي چيست؟
اگر مي خواهيد بيشتر بدانيد : براي سوختگي، پوست سيب زميني بهتر است يا خمير دندان؟!!
منبع: salamatism.com
http://www.CheKhabar.ir/News/95178/براي سوختگي چي خوبه؟ بهترين خوراکي ها براي درمان سوختگي