چاپ

چه خبر - راه هاي شناخت فرد دروغگو

دکتر «الن هندريکسن» (Ellen Hendriksen)، روانشناس باليني در مرکز بيماري‌هاي اضطراب و اختلالات (وابسته به دانشگاه ايالتي ماساچوست، ايالات‌متحده) در جديدترين بررسي‌هاي خود، راه‌هايي را براي مواجه با افراد دروغ‌گو يافته است.

دروغ‌گويي معمولا به دو شکل ديده مي‌شود. يکي دروغ‌هاي کم‌خطر که تقريبا همه ما درگير آن هستيم؛ مانند اين: «من هرگز پيام شما را دريافت نکردم». نوع ديگر که درست در مقابل نوع اول قرار مي‌گيرد، دروغ‌هاي پرخطري هستند که خوشبختانه کمتر رايجند. مثال براي اين نوع دروغ، جملاتي از اين قبيل است: «من هيچ رابطه‌اي با اين شخص نداشتم».

در هر صورت، مسئله مهم آن است که آيا مي‌توان در مواجهه با افراد دروغ‌گو، حقيقت را مديريت کرد؟ تحقيقات مي‌گويند که احتمالا ماجرا به اين سادگي نيست. ما در شناسايي و رديابي دروغ‌ها تقريبا ناتوان هستيم. حتي فن‌آوري‌هاي جديد نيز نمي‌توانند به ما کمکي کنند و شانس کار ما را بهبود ببخشند.
سال 2009 (1388) تحقيقاتي انجام شد که در مجله علوم قانوني (Forensic Sciences) به چاپ رسيد و در آن توضيح داده شد که با تکنيک «تجزيه و تحليل استرس صدا» مي‌توان تا حدودي به راست يا دروغ بودن صحبت‌هاي فرد موردنظر پي برد.
سال 2014 (1393) تحقيقات ديگري با همين موضوع انجام شد که نشان داد افراد هوشمند به‌راحتي از دروغ‌گوها فريب مي‌خورند. البته اين مسئله بدان معنا نيست که ما نمي‌توانيم شانس خود را بهبود ببخشيم و بتوانيم جلوي اين مسئله را بگيريم؛ اما روش خاصي هم براي تشخيص اين فريب وجود ندارد.

در تحقيقاتجديد راه‌هاي متفاوتي ارائه شده است که تا حدودي دروغ گفتن طرف مقابل را فاش مي‌کند. راه نخست، نشانه‌هاي فيزيولوژيکي بدن است. خيره نگاه کردن يا دزديدن نگاه، يکي ديگر از نشانه‌هاي دروغ‌گويي محسوب مي‌شود. از ديگر نشانه‌هاي دروغ‌گويي حرکات ناسازگار است که به‌طورمعمول در حرکات بدن و حالات چهره فرد دروغ‌گو ديده مي‌شود.
در يک دروغ واقعي، ممکن است شما تغييرات حالات چهره فرد دروغ‌گو را ببينيد. اين حالات مي‌توانند يک لبخند يا يک بي‌قراري باشند که به واسطه آن بتوان دروغ فرد را پيش‌بيني کرد.
خيره نگاه کردن يا دزديدن نگاه يکي ديگر از نشانه‌هاي دروغ‌گويي محسوب مي‌شود. بيشتر دروغ‌گوها مي‌دانند که دروغ گفتن اشتباه است، بنابراين در لحظه‌اي که دروغ مي‌گويند، تلاش مي‌کنند تا ارتباط چشمي خود را با طرف مقابل کاهش دهند. علاوه بر اين، دروغ گفتن عموما انرژي‌هاي شناختي و عاطفي زيادي را در برمي‌گيرد که ممکن است در فرد به‌هم‌ريختگي احساسي ايجاد کند؛ بنابراين در اين زمان فرد سعي مي‌کند تا به دوردست بنگرد.

از ديگر نشانه‌هاي دروغ‌گويي حرکات ناسازگار است که به‌طورمعمول در حرکت‌هاي بدن و حالات چهره فرد دروغ‌گو ديده مي‌شود. مي‌توان گفت کلمات دروغ مي‌گويند، اما بدن حقيقت را نشان مي‌دهد؛ بنابراين توصيه مي‌شود در مواجه با فرد دروغ‌گو بيشتر به حرکات وي توجه شود تا سخنان او.
فراموش نکنيد که دروغ گفتن را نبايد با پنهان کردن احساسات يکي گرفت. مايکرواکسپرشن‌ها (Microexpressions) بيانات مختصر و غيرمستقيم صورت هستند که براي نشان دادن حالات چهره به دو بخش تقسيم مي‌شوند و عواطف و احساسات فرد را پنهان مي‌کنند. شما ممکن است اضطراب خود را پنهان کنيد و در موقعيتي ناگوار و ناخوشايند، شوک خود را مهار کنيد. اين موارد حاکي از دروغ نيست.

منبع: sinapress.ir