چاپ

چه خبر - جنجال ساختن «کشتي و قرآن مطلا»

ساختن چيزهاي تزييني از جنس طلا، نقره، برنز يا هر چيز ديگري، از اتفاقات بيرون از زندگي معمول مردم است و حاشيه اي به حساب مي آيد و در دنياي «خبر»، پرداختن به جزييات اين ساخته ها، جزو «اخبار زرد» به حساب مي آيد و کنجکاوي جديدي نيست؛ اما آيا اگر آنچه با طلا ساخته شده، کتاب آخرين پيامبر الهي باشد هم باز حکايت از همين قرار است؟
رسول «توحيد» در جامعه اي که بيش از هر چيز با بستگي ها و وابستگي هاي قومي، قبيله اي شکل يافته بود، پيش و بيش از خويشان و بستگانش از فقرا دل ربود؛ فقرايي که از اشرافي انديشي و اشرافيگري متحجرانۀ «مدينه العرب» خسته و درمانده بودند. آنان سخن فرزند «امين» عبدالله(ع) را باور کردند. اين فقرا تا دورۀ يازدهمين امام شيعيان(ع) همواره در کنار ائمه معصوم ما ـ عليهم السلام ـ ايستادند، چون هم رسول خدا(ص) و هم خاندان بزرگوارش، به راستي نه اشرافي انديش که «عدالتگرا» بودند و اين «عدالت» آنقدر در نظر و عمل آنان اهميت و جلوه داشت که در اصول باورهاي شيعيان ايشان در کنار «توحيد» و «نبوت» قرار گرفت. رسولِ مهربانِ خدا(ص) هر جاي مجلس که پيش مي آمد، مي نشست تا بر برابري مومنان تأکيد و از کوچکترين نشانه هاي اشرافيت پرهيز کرده باشد.
خاندان شريف رسول خدا(ص) نيز سيره و سنت ايشان را تداوم بخشيدند و آن را به بخشي مهم از سنت اسلامي تبديل کردند. همنشيني با محرومان و پرهيز از تجملات، از اين طريق به بخشي از باورهاي مسلمانان تبديل شد.
بنا بر اين گزارش، علماي مسلمان نيز بر تداوم اين سنت پاي فشردند و همواره به فقراي مادي در جامعه خود توجه داشته و از زندگي اشرافي پرهيز داشته اند. معروف است و مسلم که مثلاً علمايي چون غروي اصفهاني ـ که علامۀ محبوب روزگار خود بود ـ حتي از خريد بهترين سبزي ها و ميوه ها پرهيز داشته اند تا ديگران هم بتوانند سبزي و ميوۀ مرغوب به خانه ببرند. هنوز هم برخي از علما به نکاتي ازين دست توجه و اهتمام عملي دارند.
يا مشهور و جالب است که شيخ انصاري ـ که مرجع بي رقيب روزگار خود بود ـ ناهار دختر خود را با ناهار فقيرترين دانش آموزانِ مکتبهاي آن عصر تنظيم مي کرده و در جواب غر و لندهاي او به خالي بودن نان، به او يادآوري مي کرده که حواسش به همکلاسي هاي فقيرش باشد و هنوز هم هستند علمايي که بيش از ناهار فرزند خودشان، حواسشان به ناهار هم کلاسي هاي فرزندشان است.
اگر ساده زيستي، توجه و اهتمام به فقرا و نيز پرهيز از رفتارهاي اشرافي را سيرۀ رسول خدا، ائمه اطهار و علماي راستين بدانيم، آنگاه ساختن کشتي مطلا و قرآن مطلا را چگونه بايد ببينيم و تفسير کنيم؟
بنا را بر اين مي گذاريم که هيچ بيکاري در کشورهاي اسلامي وجود ندارد، هيچ کارگر و کارمندي هم زير فقر نيست و در بيرون از جهان اسلام هم هيچ انسان محروم و فقيري نيست که به حکم «انسان» بودن و «انسانيت» به ياري مادي ما نيازمند باشد. و گيريم که هيچ کار فرهنگي يا هنري ضروري تر و مهم تري هم در جامعه اسلامي وجود ندارد که اين قبيل هزينه ها براي آن صرف شود. قبول؛ آيا باز هم «قرآن مطلا» با سيره و سنت رسول توحيد و عدالت ناسازگار نيست؟ آيا اين حرکت در جهت خلاف حرکت آن بزرگوار به سوي جامعۀ توحيدي و عادلانه نيست؟
حالا اگر از آن فرض دست بکشيم و به جامعه و واقعيت هاي آن سري بزنيم، چه؟ گيريم که قرآن مطلا کار درستي است. آيا با توجه به وجود فقط صد خانوادۀ زير فقر در جامعه، باز هم بايد بر خلاف سيره رسول خدا و اميرمومنان ـ عليهما السلام ـ آنان را ناديده گرفت و به کاري از اين دست پرداخت؟ در آن صورت، آيا قرآن مطلا با سيره و سنت رسول خدا(ص) سازگار است يا با سنت جاهلي که آن حضرت به مبارزه با آن پرداخت؟
خبر «قرآن مطلا» در روزهاي اخير، احساسات بسياري را جريحه دار کرده و اين مي تواند آغازي باشد بر توجهي مبارک و نيز بازگشتي مبارک. شايد وسط دعواها و مناظرات بيهودۀ سياسي ما برخي از اصول را فراموش کرده باشيم و يکي از اين اصول، توجه به فقرا و محروماني است که هر يک از ما مي شناسيم. شايد بايد يک بار ديگر به اين توجه کنيم که هدايا و نذورات خود را چگونه صرف کنيم تا به سيرۀ ائمه(ع) نزديکتر باشد.
آيا توجه عمومي به «قرآن مطلا»، مي تواند توجه ما را به «عدالت اجتماعي» و «عدالت اقتصادي» بازگرداند؟ آيا اين امر باعث مي شود که ما از دعواهاي بيهوده سياسي بر سر ميزها کمي دست بکشيم و کمي هم به فکر اصول اجتماعي اسلام باشيم؟

منبع:tabnak.ir