چه خبر - همه چيز در مورد فيلترينگ تلگرام و آسيب ديدن کسب و کارهاي خانگي
يک کارشناس با انتقاد از سياست‌هايي که باعث ايجاد وابستگي به تلگرام شده، تداوم فيلترينگ را موجب افزايش استفاده از فيلترشکن دانست و گفت: با تداوم فيلترينگ بايد جايگزين داشته باشيم و جايگزين هم يک‌روزه ايجاد نمي‌شود و اکنون هيچ کسب‌وکار داخلي وجود ندارد که از لحاظ فني و زيرساختي، تحت فشار عملکرد خوبي ارائه دهد.
جعفر محمدي با بيان اينکه سياست‌هاي اعمال‌شده در فضاي مجازي کشور باعث شده يک پيام‌رسان مانند تلگرام جاي چندين ابزار ديگر را بگيرد، گفت: تلگرام علاوه بر نقش پيام‌رساني، با توجه به فيلتر بودن يوتيوب و بسياري از شبکه‌هاي محتواي ويدئويي، کار آنها را مي‌کند و به علت نبود فضاي مربوط به تبليغات کار آنها را برعهده مي‌گيرد، با توجه به اينکه در فضاي اطلاع‌رساني و رسانه‌اي ضعف‌هايي داريم، اين وظيفه را برعهده مي‌گيرد و بسياري از مردم از اين ابزار خبرها را دنبال مي‌کنند. به همين دليل است که با فيلتر تلگرام، اکنون همه اينها دچار مشکل شده‌اند.
اين کارشناس حوزه فناوري اطلاعات وابستگي ايجادشده به تلگرام را يک ضعف دانست و افزود: اگر تلگرام به هر دليل محدود شود، براي مثال تلگرام ايران را تحريم کند و سرويس ندهد، يا در کشور آن را فيلتر کنند، ما تنها يک ابزار اطلاع‌رساني را از دست نمي‌دهيم، ابزار مربوط به تجارت‌هاي خانگي، تبليغات ديجيتال، ابزار رسانه و اطلاع‌رساني را از دست مي‌دهيم. در کشور ما حداقل 40 ميليون نفر از اين پيام‌رسان استفاده مي‌کنند، بنابراين علاوه بر پيام‌رساني، همه کساني که در کسب‌وکارشان و يا به عنوان اطلاع‌رساني به مخاطبان خود از اين فضا استفاده مي‌کنند، آسيب مي‌بينند و اين باعث ايجاد يک نارضايتي در فضاي مجازي کشور مي‌شود.
اگر تلگرام نه، پس چه؟
او همچنين با اشاره به عدم توانايي رقابت پيام‌رسان‌هاي داخلي خاطرنشان کرد: در نگاه اول مي‌توان گفت افراد از اين فضا استفاده نکنند. اما وقتي عمده مشتريان در تلگرام هستند، اگر از تلگرام براي خريد محصولات خانگي استفاده نکنيم از کجا استفاده کنيم؟ وقتي کانال‌هاي چندميليوني در تلگرام وجود دارد و مي‌توان با قيمت خوب تبليغات کسب‌وکار را کرد، اگر اين فضا نباشد، بايد رفت جاي ديگر با هزينه چندبرابر و برد کمتر تبليغ کرد. تصميم‌گيري‌هاي کلاني که انجام داديم اين وابستگي شديد را به وجود آورده و در کنار آن نگذاشتيم پيام‌رسان‌هاي ديگر هم رشد کنند.
محمدي با بيان اينکه زور ما به پيام‌رسان خارجي نمي‌رسد و آنها هر سرويسي ارائه مي‌دهند، اما زورمان به سرويس‌دهنده داخلي از پيام‌رسان گرفته تا ساير کسب‌وکارها مي‌رسد، اظهار کرد: ما شرايط را براي آنها سخت مي‌کنيم و اين باعث مي‌شود کسب‌وکار داخلي نتواند با آنها رقابت کند. ما علاوه بر اينکه همه کارها را به سمت پيام‌رسان خارجي سوق داديم، نگذاشتيم پيام‌رسان‌هاي داخلي هم رشد کنند. به همين دليل است که فيلتر تلگرام باعث مشکل در کشور مي‌شود و آمارهاي مختلف از سازمان نظام صنفي رايانه‌اي، اتاق بازرگاني تهران، معاونت رسانه‌هاي ديجيتال ارشاد از مشکلات مختلف کسب‌وکارها مي‌گويد و در شرايطي که ايجاد يک شغل در کشور يک وظيفه خطير ملي است، صحبت از حذف شدن حداقل چند 10 هزار شغل مي‌کنيم.
عضو کميته راهبري مرکز نوآوري ICT دانشگاه شريف با اشاره به مشکل ديگر فيلترينگ بيان کرد: ما چند CDN يا شبکه انتقال محتوا داريم که بار اساسي ترافيک اينترنت روي دوش آنهاست. آمارها نشان مي‌دهد ترافيک در روزهاي فيلترينگ کاهش زيادي داشته و ميزان بازديد مطالب به دليل اختلالات افت شديدي داشته است، اما امروز علي‌رغم اينکه فيلتر تلگرام باز نشده، بازديدهاي کانال‌هاي تلگرامي به حد قبلي برگشته است. يعني مردمي که تا ديروز نمي‌دانستند فيلترشکن چيست، امروز ياد گرفتند. اگر قبلا روي 100 هزار دستگاه فيلترشکن وجود داشت، با اين سياست فيلترشکن را روي 40 ميليون دستگاه برديم. بنابراين علي‌رغم همه اتفاقاتي که براي کسب‌وکارها افتاده، دسترسي به مطالب نامناسب را براي افراد باز کرديم.
ادامه داشتن فيلترينگ مساوي تلگرام + فيلترشکن
وي در پاسخ به اينکه آيا پيام‌رسان‌هاي داخلي قابليت رقابت با تلگرام را دارند، گفت: اگر فيلترينگ تلگرام هم‌چنان ادامه داشته باشد اولين گزينه در شرايط فعلي که جايگزين مناسبي وجود ندارد، تلگرام به علاوه فيلترشکن است که اکنون هم اين اتفاق افتاده است. دوم اينکه کسب‌وکارهاي ما به خصوص آنهايي که بالغ‌ترند، ياد گرفتند که با ايجاد اپليکيشن‌هاي تلفن همراه و وب‌سايت‌ها، بايد کمي از وابستگي کسب‌وکارشان به تلگرام کم کنند که اين اتفاق مبارکي است، اما بايد توجه کرد در فضايي که ايجاد کسب‌وکار در کشور اين‌قدر مشکل است و ما به دليل فعال نبودن بخش خصوصي ناشي از وضعيت بد اقتصادي مشکل سرمايه‌گذاري داريم، چه تعدادي مي‌توانند به سمت ايجاد وب‌سايت و اپليکيشن و کارهاي سازماني بروند؟
اين کارشناس حوزه فناوري اطلاعات، در ادامه تاکيد کرد: کسب‌وکارهاي خانگي و کوچک که به صورت تک‌نفره و بدون آگاهي زياد از تکنولوژي رونقي به فعاليت خانگي سنتي خود مي‌دهند، نياز دارند جايگزين ديگري پيدا کنند. آنها يا بايد از فيلترشکن استفاده کنند يا سراغ پيام‌رسان ديگري بروند که چون داخلي‌ها آماده نيستند، سراغ پيام‌رسان‌هاي خارجي مي‌روند. بنابراين اينکه بگوييم اگر تلگرام را فيلتر کنيم همه کسب‌وکارها به سمت راه‌هاي جايگزين مي‌روند درست نيست. خصوصا کسب‌وکارهاي خانگي که اصلا اين ظرفيت و توانمندي را ندارند.
محمدي در پاسخ به اينکه راهکار مناسب براي تشويق به استفاده از پيام‌رسان‌هاي داخلي چيست، گفت: اگر بخواهيم اين اتفاق بيفتد بايد در سياست‌گذاري‌هاي کلان، کاري کنيم که در کوتاه‌مدت هم انجام نمي‌شود. در ميان‌مدت يا بلندمدت زيرساخت‌هاي مناسبي را آماده کنيم که اگر تلگرامي نبود جايگزيني داشته باشند. به عنوان مثال پلت‌فرم‌هاي ديجيتال مارکتينگ، اطلاع‌رساني داخلي، بازارچه‌ها و مارکت‌ها را داشته باشيم. در آن صورت کسب‌وکارهاي پلت‌فرمي رشد بيشتري کنند و همه اينها از وابستگي به تلگرام هم مي‌کاهد. اگر کنار فيلترينگ، سياست‌هاي درستي نباشد به بحران تبديل مي‌شود اما اگر سياست‌هاي درستي باشد که به خصوص بتوانيم کسب‌وکارهاي پلت‌فرمي را رشد دهيم، توفيق اجباري مي‌شود.
کسب‌وکارهاي مجازي در حال مرگند
عضو کميته راهبري مرکز نوآوري ICT دانشگاه شريف با بيان اينکه اگر فيلترينگ ادامه داشته باشد، به ضرر کشور است، چون نهايتا فيلترشکن اضافه مي‌شود، گفت: اکنون چند10هزار کسب‌وکار در حال مرگ‌اند. اگر ما فيلترينگ را برنداريم بايد يک جايگزين داشته باشيم و جايگزين يک‌روزه و يک‌هفته‌اي به وجود نمي‌آيد، بنابراين ما بايد فيلترينگ را باز کنيم تا کسب‌وکارها به فعاليت خود ادامه دهند و در کنار آن يک برنامه جدي ميان‌مدت براي رشد و توسعه پلت‌فرم‌ها داشته باشيم و پلت‌فرم‌هاي تخصصي براي کسب‌وکارها ايجاد کنيم تا جايگزيني براي تلگرام وجود داشته باشد.
اين کارشناس حوزه فناوري اطلاعات درباره احتمال جايگزيني ديگر پيام‌رسان‌هاي خارجي نيز بيان کرد: مثلا اگر بگوييم واتس‌اپ به هر دليلي خوب است که جايگزين تلگرام شود، اين پيام‌رسان قابليت کانال ندارد؛ در نتيجه بسياري از کسب‌وکارهاي ما که به دليل وجود ابزاري مانند کانال سراغ تلگرام رفتند، به واتس‌اپ مهاجرت نمي‌کنند. بنابراين تنها بحث پيام‌رساني نيست که کاربران بخواهند مهاجرت کنند. زماني که تلگرام تبديل به پلت‌فرم کسب‌وکار شده، بايد ابزار کسب‌وکار روي يک پيام‌رسان ديگر وجود داشته باشد که کاربر رغبت به مهاجرت کند.
وي درباره قابليت جايگزيني پيام‌رسان‌هاي داخلي گفت: از لحاظ فني ما دچار مشکل هستيم که فقط هم پيام‌رسان‌ها نيستند. زيرساخت‌هاي ابري مناسبي در کشور وجود ندارد و هر کسب‌وکار مجبور است به جاي اينکه روي کسب‌وکار اصلي خودش کار کند، چندين برابر زمان وقت بگذارد که زيرساخت‌هاي مورد نياز را ايجاد کند که به کيفيت لازم هم نمي‌رسد. در حال حاضر هيچ کسب‌وکاري در کشور ما وجود ندارد که از لحاظ فني و زيرساختي تحت فشار بتواند عملکرد خوبي ارائه دهد. حتي يک فروشگاه بزرگ اينترنتي که از زيرساخت داخلي هم استفاده نمي‌کند و سرمايه زيادي دارد، در روز جمعه سياه تحت فشار مي‌خوابد.
سرمايه اجتماعي پيام‌رسان‌هاي داخلي کم است
محمدي ادامه داد: زماني که ما پيام‌رسان‌هاي داخلي را الزام کرديم در داخل کشور باشند و از طرفي زيرساخت مناسبي از لحاظ فني نداريم، امکان ندارد آنها دچار مشکل نشوند و بتوانند بار تلگرام را تحمل کنند. در نتيجه ما پيام‌رسان جزيره‌اي خواهيم داشت که نهايتا تا پنج ميليون کاربر را پشتيباني کنند و بيش از آن در شرايط فعلي امکان‌پذير نيست. بحث ديگر موضوع حقوقي است که باعث شده دست‌ودل کسب‌وکارها بلرزد زيرا از لحاظ حقوقي دستشان باز نيست. اين موضوع سبب شده سرمايه اجتماعي آنها کاهش يابد و افراد اعتماد نکنند. بنابراين علاوه بر بحث فني، موضوع اعتماد آدم‌ها به اين کسب‌وکارهاست که شديدا جايگاه آنها را متزلزل مي‌کند.
وي درباره علت عدم رشد پيام‌رسان‌هاي داخلي بيان کرد: اکنون تاکسي‌هاي حمل و نقل اينترنتي حتي با وجود رانت‌هاي عظيم اقتصادي و سرمايه اجتماعي که پشتيبان آنهاست، بايد هر روز بجنگند و انواع و اقسام مشکلات را برايشان مي‌تراشند و قوانين از آنها حمايت نمي‌کند. در چنين شرايطي مشخص است که جايي براي رشد پلت‌فرم‌هاي جوان‌تر نيست. بنابراين قوانين ما بايد درست شود، مجوزها بايد کاهش يابد. فضاي حريم خصوصي مهيا شود تا جلب اعتماد کاربر کند. در اين صورت پلت‌فرم‌ها رشد پيدا مي‌کنند و تمام کسب‌وکارهايي که از تلگرام به عنوان يک پلت‌فرم کسب‌وکاري استفاده مي‌کنند، با کمال ميل به پلت‌فرم‌هاي بومي مهاجرت مي‌کنند و تلگرام هم در حد يک پيام‌رسان براي تماس و پيام باقي مي‌ماند.
عضو کميته راهبري مرکز نوآوري ICT دانشگاه شريف با تاکيد بر لزوم تغيير دادن سياست‌ها در حوزه پيام‌رسان‌هاي بومي اظهار کرد: پيام‌رسان‌ها در چند سال اول به شدت نياز به سرمايه دارند و از لحاظ اقتصادي سودده نيستند. اما به دليل سياست‌هاي موجود، سرمايه‌گذار خارجي تمايلي ندارد در اين حوزه سرمايه گذاري کند. جميع اين شرايط باعث مي‌شود رشد پيام‌رسان‌هاي داخلي با کندي بسيار پيش برود و نتوانيم بگوييم اگر امروز تلگرام را فيلتر کرديم، فردا پيام‌رسان‌هاي داخلي پاسخگو هستند. اگر ما اکنون شرايط را آماده کنيم، چند سال طول مي‌کشد که اينها آمادگي داشته باشند. در صورتي که اگر پلت‌فرم‌هاي کسب‌وکاري را آماده کنيم، آن وقت اين پلت‌فرم‌ها تنها کار پيام‌رساني را مي‌کنند و فشار کمتري به آنها وارد مي‌شود.
منبع : isna.ir