چه خبر -
وزارت دفاع آمريکا «پنتاگون» ديروز با صدور بيانيه اي خبر دستگيري و بازداشت ابوبکر البغدادي سرکرده گروه تکفيري داعش را تکذيب کرد.
در بيانيه وزارت دفاع آمريکا آمده است: ائتلاف مبارزه با داعش هنوز محل استقرار ابوبکر البغدادي را نمي داند.
اين بيانيه در واکنش به خبري است که به نقل از دبيرکل سازمان امنيت و اطلاعات اروپا در رسانه هاي خبري منتشر شده بود.
«هيثم ابوسعيد» دبيرکل سازمان امنيت و اطلاعات اروپا و کميسر خاورميانه‌اي کميته بين‌المللي حقوق‌بشر ديروز خبر بازداشت «ابوبکر البغدادي»، خليفه خودخوانده گروه تروريستي داعش به دست نيروهاي آمريکايي را تاييد کرد.
در بيانيه هيثم ابوسعيد آمده است: ابوبکر البغدادي در عمليات هلي‌برن کماندوهاي آمريکايي در تاريخ 18 آوريل 2017 (30 فروردين امسال) دستگير شده است.
پيش از اين هم برخي منابع سياسي، رسانه اي و تحليلي در منطقه از دستگيري البغدادي خبر داده بودند.
روزنامه ترکيه اي يني شفق از جمله منابعي است که از دستگيري البغدادي در عراق و انتقال وي به پايگاه غير قانوني ارتش آمريکا در شهر راس العين سوريه خبر داد. اين روزنامه نوشت البغدادي و 7 تن ديگر از سران اصلي گروه تروريستي داعش به راس العين به پايگاه الرميلان در شمال شرقي استان حسکه سوريه منتقل شده اند.
احمد الشريفي کارشناس امور امنيتي عراق هم گفت: آمريکا همزمان با پيروزي هاي عراق و سوريه بر داعش، اکثر سرکرده هاي گروه تروريستي داعش و ديگر گروه هاي تروريستي در منطقه را به شمال آفريقا و مناطقي در صحراي غربي، الجزاير و ليبي منتقل کرد.
الشريفي، انتقال سرکرده هاي گروه هاي تروريستي از سوريه و عراق به شمال افريقا را بخشي از اهداف آمريکا براي شمال آفريقا و تشديد تنش در اين منطقه ارزيابي کرد.
پيشتر سخنگوي پنتاگون در پاسخ به سوال خبرگزاري تاس روسيه درباره دستگيري و انتقال سرکرده گروه تروريستي - تکفيري داعش به يکي از پايگاه هاي غير قانوني ارتش آمريکا در خاک سوريه گفت: به اين سوال پاسخ نمي دهم!
اما از سوي ديگر سرلشگر يحيي رسول، سخنگوي وزارت دفاع عراق هم پيشتر اعلام کرده بود، اطلاعات ما نشان مي دهد که البغدادي هنوز زنده است و در نزديکي مرزهاي عراق و سوريه پنهان شده است. وي هيچ اشاره اي به دستگيري البغدادي نکرد.
بقاياي داعش
فارغ از سرنوشت ابوبکر البغدادي، که هيچ خبر تاييد شده اي درباره او وجود ندارد، ادامه حيات عناصر باقي مانده از داعش و پراکنده شدن آنها در نقاط مختلف شمال افريقا، خاورميانه، افغانستان و آسياي ميانه يک تهديد بالقوه عليه امنيت جهاني به ويژه در مناطق حضور اعضاي داعش به شمار مي آيد.
منابع اطلاعاتي غربي شمار اعضاي داعش را در اوج فعاليت و نفوذ اين گروه تروريستي حدود 40 هزار نفر تخمين زده اند. اما در حال حاضر پس از آزادسازي کامل مناطق مهم عراق و سوريه از دست داعش و سقوط رسمي خلافت ادعايي داعش تعداد آنها به شکل معنا داري کاهش يافته است.
بخش زيادي از عناصر باقي مانده داعش در هفته هاي اخير به سوي کشور مبدا خود برگشتند و شمار ديگري هم به صورت پراکنده به کشورهاي ناامني مثل افغانستان و يمن نقل مکان کردند و باقي مانده آنها به شکل مخفي در عراق و سوريه به سر مي برند.
براساس تازه‌ترين برآوردهايي که پايگاه خبري اينديپندنت در انگليس منتشر کرده است، حدود ٥٦٠٠ نفر از عناصر خارجي داعش که تابعيت ٣٣ کشور مختلف را داشته اند طي ماه ها و هفته هاي اخير به موطن و خانه‌هاي خود بازگشته‌اند.
مطابق اين گزارش نيمي از اعضاي اروپايي داعش از جمله انگليس، سوئد و دانمارک تا کنون به کشورشان بازگشته اند. درحالي که اين آمار در خصوص روسيه و جمهوري هاي استقلال يافته از شوروي سابق کمتر از ده درصد است.
ابندپندنت ادامه داد از ميان ٨٥٠ تبعه انگليسي داعش ٤٢٥ نفر تا کنون به اين کشور بازگشته‌اند. در سوئد نيز از حدود ٣٠٠ عضو گروه داعش تا کنون ١٢٦ نفر به سوئد مراجعه کرده اند.
از فرانسه ١٩١٠ نفر در طول سه سال گذشته به سوريه رفته و به اعضاي داعش پيوسته‌اند، که از ميان آنها ٢٧١ نفر تا کنون به خانه‌هاي خود بازگشته‌اند.
از ميان ١٢٩ عضو آمريکايي داعش هم تنها ٧ نفر به اين کشور بازگشته‌اند.
اينديپندنت همچنين اعلام کرد براساس آمارهاي رسمي بيشترين جمعيت ملحق شده به داعش از کشورهاي روسيه، عربستان سعودي، اردن، تونس و فرانسه بوده‌اند.
شرکت امنيتي سوفان گروپ (Soufan Group) با استناد به اطلاعاتي که مقامات امنيتي اروپايي و آمريکايي به دست آورده اعلام کرده است، بخشي از چند هزار بازمانده داعش به مواطن خود در غرب و تعدادي نيز به سمت مناطق سني نشين عراق عقب نشيني کردند و از همان جا فعاليت هاي مجازي خود را دنبال مي کنند.
به عناصر باقي مانده از داعش بايد بيش از 10 هزار زن و فرزند مرتبط با داعش هم اشاره کرد که مي توانند در آينده به عنوان بخشي از سرمايه انساني اين گروه تروريستي مورد توجه قرار گيرند.
اگرچه دادن اطلاعات دقيق از ميزان عناصر باقي مانده داعش و کانون هاي اصلي آنها امري دشوار است، اما مجموعه اطلاعات موجود حاکي است که دست کم بيش از 10 هزار نيروي وفادار به داعش هنوز به صورت پراکنده وجود دارند که از طريق فضاي مجازي با هم در ارتباطند و برنامه هاي تبليغي و عملياتي خود را از اين طريق پيگيري مي کنند.
فعاليت هاي داعش در شرايط جديد
از دست رفتن قلمرو داعش در سوريه و عراق و متواري شدن عناصر آن در کشورها و مناطق مختلف موجب شده است، که امکانات وسيع مالي و اداري آنها کاملا از ميان برود.
مطابق برخي آمارها خلافت ادعايي داعش در سال هاي اوج خود در سوريه و عراق هر ساله 2 ميليارد دلار درآمد داشته است، و از محل اين درآمد نيروهاي عملياتي و برنامه هاي تبليغاتي خود را سازماندهي مي کرد. فروش نفت عراق و سوريه يکي از مهمترين راه هاي درآمد داعش در سال هاي 2015 و 2016 بود، که اين منبع درآمدي کاملا از ميان رفت.
برخي منابع از کاهش درآمد داعش تا کمتر از 500 ميايون دلار در سال 2017 ميلادي خبر مي دهند و معتقدند که روند نزولي درآمد داعش به شدت ادامه دارد.
اين شرايط قدرت سازماندهي و عملياتي عناصر داعش را به ميزان بالايي تحت تاثير قرار داده، و اين جريان تروريستي را در کوتاه مدت به يک جريان فاقد تمرکز و برنامه ريزي براي ادامه تاثيرگذاري امنيتي در منطقه تبديل کرده است.
در چنين شرايطي عناصر داعش تنها قادر به طراحي عمليات فردي و پراکنده در کشورهاي محل حضور خود هستند، و اين نقش آفريني در کشورهايي مثل عراق، سوريه و افغانستان که هنوز شاهد حضور پررنگ تر عناصر داعش هستند، مي تواند گسترده تر باشد.
مانند عملياتي که روز گذشته شماري از عناصر تروريستي عليه يک مرکز آموزشي اطلاعاتي در کابل انجام داده اند.
علاوه بر اين مهمترين تهديدي که درباره داعش قابل تصور است، استفاده مجدد کشورهاي حامي داعش از بقاياي اين گروه تروريستي براي تاثيرگذاري بر آينده تحولات در منطقه است.
کارشناسان امنيتي معتقدند که عناصري در واشنگتن و رياض همچنان ارتباطات پنهاني با عناصر تروريستي داعش دارند و اين امکان وجود دارد که با انتقال آنها به کانون هاي جديد در افغانستان يا شمال افريقا شرايط را براي بهره برداري مجدد از اين جريان تروريستي فراهم کنند.
منبع:jamejamonline.ir