چه خبر - چرا نفس يک نفر ممکن است بويي شبيه استون بدهد و دليل آن چه مي‌تواند باشد؟
بيشتر افراد معمولا بوي دهان‌شان را يا به غذا ربط مي‌دهند و يا به بهداشت ضعيف دهان و دندان. اما واقعيت فراتر از اينهاست. اگر دهان کسي بوي استون يا لاک پاک کُن بدهد مي‌تواند نشاندهنده بيماري‌هايي چون ديابت باشد. بوي دهان فرد، علامتي از سلامت عمومي اوست. در اين مطلب به شما مي‌گوييم چرا نفس يک نفر ممکن است بويي شبيه استون بدهد و دليل آن چه مي‌تواند باشد.
ديابت چه اثري بر بوي دهان مي‌گذارد؟
ديابت مي‌تواند بر بوي دهان فرد تاثير گذاشته و موجب بد بويي دهان يا *هاليتوز Halitosis بشود. در تحقيقي در سال 2009، محققان دريافتند آناليز بوي دهان فرد، به تشخيص ديابت در مراحل اوليه آن کمک مي‌کند.
*بَدبويي دَهان Bad breath يا هاليتوز halitosis: مشکل شايعي است. دليل نخست مراجعات فساد دندان و دليل دوم بيماري لثه است.
*کتون Ketones :کتون‌ها موادي هستند که در مواردي که بدن شما قادر نباشد انرژي کافي از قند به دست آورد و مجبور شود از چربي‌ها براي تامين انرژي مورد نياز خود استفاده کند، ساخته مي‌شوند.
بيماري ديابت باعث بروز 2 مشکل مي شود که آن 2 مشکل باعث بوي بد دهان مي شوند:
- بيماري لثه
- بالا بودن کتون* Ketones در خون
1. ديابت.....بيماري لثه.....بوي بد دهان
اسم مناسب بيماري لثه، پريودونتال* Periodontal است که شامل انواع زير مي‌شود:
ورم لثه
پريودونتال خفيف
پريودونتال پيشرفته
* بيماري پريودنتال يا پيرادنداني periodontal disease: به بيماري بافت‌هاي نگهدارنده دندان‌ها گفته مي‌شود. بافت‌هاي نگهدارنده دندان‌ها عبارتند از لثه، الياف اتصال دهنده دندان به استخوان و بافت استخواني اطراف دندان.
ديابت مي‌تواند منجر به افزايش احتمال بيماري لثه بشود که بد بو شدن دهان را به دنبال دارد. اما بيماري لثه، باعث نمي‌شود تنفس فرد بويي شبيه استون بدهد. اگر کسي ديابت داشته باشد و نفسش بويي شبيه استون بدهد، معمولا به دليل بالا بودن سطح کتون‌ها در خونش است.
اگر مي خواهيد بيشتر بدانيد : بيماري هاي لثه را جدي بگيريد، زيرا...
اگر مي خواهيد بيشتر بدانيد : نشانه هاي بيماري لثه
2. ديابت.....بالا رفتن کتون خون.....بوي استون در دهان
اگر ديابت تحت کنترل نباشد، بدن نمي‌تواند انسولين کافي براي تجزيه گلوکز در خون را توليد کند. يعني سلول‌هاي بدن، گلوکز کافي براي استفاده به عنوان انرژي دريافت نمي‌کنند. کتون از استون تشکيل شده است. استون، همان ماده‌اي است که براي پاک کردن لاک استفاده مي‌شود و بوي خاص و متمايزي دارد. اگر نفس فرد مبتلا به ديابت، بوي استون بدهد، دليل آن بالا بودن ميزان کتون‌ها در خونش است.
کتوزيس ketosis چيست؟
استون، ساده‌ترين کتون است. اين کتون، وقتي ترشح مي‌شود که کبد، اسيدهاي چرب را طي فرايندي به نام کتوزيس* Ketosis (نوعي متابوليسم) براي انرژي تجزيه مي‌کند. اين کتون‌هايي که وارد جريان خون مي‌شوند، توسط بدن به عنوان سوخت مصرف مي‌شوند. کتون‌هايي که به عنوان سوخت مصرف نمي‌شوند، از بدن دفع مي‌شوند که معمولا اين دفع از طريق ادرار صورت مي‌گيرد. استون، با بازدم فرد، بيرون داده مي‌شود که دليل بد بو شدن دهان است. استون، به غير از اينکه به صورت طبيعي در بدن انسان وجود دارد در حلّال رنگ، لاک ناخن و محصولات پلاستيکي نيز وجود دارد.
* کتوزيس Ketosis :کتوزيس يا کتوسيس، يک فرايند متابوليکي نرمال است که بدن شما براي حياتش آن را انجام مي‌دهد. هنگاميکه بدنتان کربوهيدرات کافي از مواد غذايي دريافت نکند تا سلول‌هاي شما براي توليد انرژي، آنها را بسوزانند، به جاي آن، چربي را مي‌سوزاند. آنگاه بعنوان بخشي از اين فرايند، چيزي ساخته مي‌شود بنام کتون. اگر سالم هستيد و يک رژيم غذايي متعادل داريد، بدن شما مقدار سوزاندن چربي کنترل مي‌کند، و معمولا کتون ساخته نشده و از آن استفاده نمي‌شود. اما هنگاميکه کالري مصرفي يا مقدار مصرف کربوهيدرات‌تان را کاهش مي‌دهيد، بدن شما براي توليد انرژي از کتوزيس استفاده مي‌کند. در افراد مبتلا به ديابت کنترل نشده هم، کتوزيس نشانه‌ي عدم استفاده‌ي کافي از انسولين است.
کتواسيدوزيس ديابتي Diabetic ketoacidosis يا DKA چيست؟
کتوزيس، معمولا مضر نيست، البته تا زماني که سطح کتون‌هاي خون خيلي بالا نرود. اما اگر فرد مبتلا به ديابت باشد و تحت کنترل و درمان مناسب قرار نگيرد، سطح کتون‌ها مي‌تواند خيلي بالا برود. کتواسيدوزيس ِ ديابتي Diabetic ketoacidosis يا DKA، زماني روي مي‌دهد که سطح کتون‌ها به حد ناسالمي برسد. اين شرايط خطرناکي است چون خون، اسيدي شده و مي‌تواند روي ساير ارگان‌هاي بدن اثر بگذارد.
کتو اسيدوزيس مي‌تواند در عرض کمتر از 24 ساعت روي بدهد و اغلب هم در مبتلايان به ديابت نوع اول ديده مي‌شود. همچنين اين بيماري مي‌تواند مبتلايان به ديابت نوع دوم را هم، در صورت عدم مصرف يک دوز انسولين تهديد کند. هم کتوزيس و هم کتو اسيدوزيس مي‌توانند بوي مشابه استون در دهان ايجاد کنند اما در مورد کتوزيس، اين بو بسيار کمتر است. اگر نفس فرد، شديدا بوي استون بدهد مي‌تواند نشان دهنده DKA باشد.
ساير علائم کتو اسيدوزيس ديابتي DKA :تکرر ادرار
تهوع
استفراغ
شکم درد
بالا بودن قند خون
مشکل در تنفس
احساس گيجي و پريشاني
کسي که علائم DKA را دارد بايد فورا به پزشک مراجعه کند.
ديگر علل بوي استون در دهان به غير از ديابت: رژيم کتوژنيک Ketogenic
رژيم غذايي کتوژنيک نوعي رژيم غذايي کم کربوهيدرات است که مي‌تواند سبب بوي استون در تنفس بشود. کتوزيس، حالتي از متابوليسم است که فرد با پيروي از رژيم کتوژنيک در تلاش براي کاهش وزنش، سعي دارد آن را تقويت کند. رژيم کتوژنيک شامل تغذيه‌اي بر پايه پروتئين فراوان و کربوهيدرات بسيار کم است.اين شيوه غذايي، بدن را وادار مي‌کند به جاي کربوهيدرات‌ها، چربي‌ها را به عنوان انرژي بسوزاند.
مطالعه‌اي در سال 2002 نشان داد، بوي استون در دهان، نشانه آشکاري از اين است که بدن فرد، تحت رژيم کتوژنيک بوده و در حالت کتوزيس قرار دارد.
عوارض رژيم کتوژنيک
هر چند به نظر مي‌رسد رژيم کتوژنيک، راهي براي کاهش وزن است، اما بايد نسبت به عوارض آن هم آگاهي داشته باشيد:
از دست دادن املاح بدن
علائمي شبيه آنفلوآنزا
خستگي و ضعف
تغييرات در دفع
تنفس بد بو
گرفتگي‌هاي عضلات پا
اعتياد به الکل
يکي از عوارض اعتياد به الکل اين است که فرد، به اندازه کافي غذا نمي‌خورد. استفاده زياد از الکل و گرسنگي، از دلايل کتو اسيدوزيس الکلي هستند. کتو اسيدوزيس الکلي مانند DKA مي‌تواند موجب بد بو شدن تنفس فرد شود.ساير علائم کتو اسيدوزيس الکلي شامل تهوع، استفراغ و شکم درد مي‌شود.
چه وقت لازم است به پزشک مراجعه کنيد؟
اگر فرد مبتلا به ديابت، متوجه بوي استون در دهانش بشود، بايد مطمئن شود که برنامه درماني خود را به خوبي پيگيري مي‌کند يا نه. معمولا اين روند درمان شامل دريافت انسولين براي تنظيم قند خون و خارج کردن بدن از حالت کتوزيس مي‌شود.اگر هم متوجه شود که بوي دهانش شديدا شبيه بوي استون است يا ساير علائم DKA را داشته باشد، بايد هر چه زودتر به پزشک مراجعه کند.
اگر نفس فرد بوي استون بدهد اما در حال حاضر مبتلا به ديابت نباشد، بايد به پزشک مراجعه کند. پزشک مي‌تواند به تشخيص دليل اين بو در تنفس، کمک کرده و درمان مناسب را تجويز کند.
اگر مي خواهيد بيشتر بدانيد : بيماري هايي که از طريق نفس و بوي دهان تشخيص داده مي شوند
منبع: bartarinha.ir