چه خبر - جهانگيري: بيشتر خانه‌هاي تخريب‌شده متعلق به مسکن مهر است
ارديبهشت همين امسال هم زمين‌لرزه‌اي کوچک‌تر از زلزله اخير، خراسان شمالي را لرزاند. آن زمين‌لزره با ٥,٧ ريشتر، ساختمان‌هاي مسکن مهر بجنورد را به‌‌شدت تخريب کرد و حالا زمين‌لرزه‌اي به‌مراتب سهمگين‌تر با ٧.٣ ريشتر، دومين پروژه مسکن مهر را هم به خاک نشاند. همين دستمايه هشتگ #مسکن_بي_مهر در توييتر شده است. ساکنان مسکن‌مهرنشين آن‌قدر نگران‌اند که آرام‌آرام آغاز به تخليه مسکن‌هاي مهر کرده‌اند. خبر تخليه مسکن مهر روانسر در استان کرمانشاه هم همان ساعات اوليه پس از انتشار تصاوير خرابي‌ها و قياس مسکن مهر و ديگر خانه‌ها، خبرساز شد و اين پروژه را تبديل به کابوسي ملي کرد.
مسکن مهر روي گسل!
اولين واکنش‌ها از سوي يک مقام مسئول در وزارت راهوشهرسازي مطرح شد. مسعود شريفي، مديرکل راهوشهرسازي استان کرمانشاه، گفته ساختمان‌هاي مسکن مهر روي گسل بنا شده‌اند و تخريبشان طبيعي است. او گفته: «در اين شهرستان دو پروژه ٥٠٠واحدي و ٢٥٠واحدي مسکن مهر داريم که خانه‌هاي پروژه اول با توجه به قرارگرفتن روي گسل، آسيبي جدي ديده‌اند و اين موضوع به دليل پايين‌بودن کيفيت ساخت مسکن مهر نبوده، بلکه تمام ساختمان‌ها و سازه‌هاي آن منطقه حتي اداره راهوشهرسازي اين شهرستان که ساختماني يک‌طبقه است، آسيب ديده‌اند». جالب آنکه حتي با پذيرش اين ادعا، مشخص نيست چرا طرح اوليه اين پروژه بي‌بررسي کارشناسي روي گسل بنا نهاده شده است تا اين مسکن مهر که تنها دو سال از ساخت آن مي‌گذرد، چنين فروبريزد. اين گفته اين مقام مسئول را البته هيچ‌يک از مسئولان ديگر تأييد نمي‌کنند.
جهانگيري: بيشتر خانه‌هاي تخريب‌شده متعلق به مسکن مهر است
اسحاق جهانگيري، معاون‌اول رياست‌جمهوري، نيز در جلسه ستاد فرماندهي اقتصاد مقاومتي گفته بيشتر خانه‌هاي تخريب‌شده در زلزله استان کرمانشاه، متعلق به ساختمان‌هاي مسکن مهر است و وزارت راهوشهرسازي را ملکف کرده با دقت اين موضوع را که چرا خانه‌هاي نوساز تا اين حد آسيب‌پذير بوده‌اند، بررسي کند. اين گفته‌ها را نه‌تنها شواهد موجود که معاون مسکن و ساختمان وزارت راهوشهرسازي نيز در گفت‌وگو با «شرق» تأييد مي‌کند.
تخريب و تلفات بالا در مسکن مهر شانتاژ رسانه‌هاست!
در گيرودار نگراني‌ها، سوءاستفاده‌‌گران سياسي از قافله عقب نماندند. کانال تلگرامي دولت بهار متعلق به احمدي‌نژاد و يارانش، بعد از انتشار گسترده تصاوير و فيلم‌هاي مربوط به اين تخريب‌ها در مسکن مهر سرپل ذهاب، نوشت: «حالا عده‌اي شارلاتان دوره افتاده‌اند و با عکس و فيلم چند واحد آپارتمان مسکن مهر از ميان صدها هزار واحد مسکن مهر (که البته اسکلت‌هايشان هم اکثرا در برابر زلزله شديد ٧,٥ ريشتري سالم مانده)، عقده‌گشايي سياسي مي‌کنند». در بخش ديگري از اين واکنش آمده: «شارلاتان‌هاي تنبل و بي‌عاري که اگر در سال‌هاي ١٣٨٤ تا ١٣٩٢ آنها بر سر کار مانده بودند، الان همچون زلزله رودبار، چند ١٠هزار جسد روي دست مردم ايران باقي مانده بود». اين کانال تلگرامي همچنين ادعا کرده: «تخريب و تلفات بالا در مسکن مهر، شانتاژ رسانه‌هاست!». گويا بازي احمدي‌نژاد با جان مردم در پروژه‌هاي هليکوپتري مسکن مهر، هنوز دلشان را خنک نکرده که حالا، نمک به زخم مردم مي‌پاشند.
دومين ريزش مسکن مهر در يک سال
حامد مظاهريان، معاون مسکن و ساختمان وزير راهوشهرسازي، در گفت‌وگو با «شرق» تأييد مي‌کند که مسکن مهر سرپل ذهاب پس از مسکن مهر بجنورد در خراسان‌شمالي، دومين مسکن مهري است که بر اثر زمين‌لرزه فروريخته است. مظاهريان مي‌گويد: اينها سرآغاز مشکلاتي است که تحت عنوان مسکن مهر در کشور اجرائي شده است و در سال‌هاي آينده، ابعاد ديگر اجتماعي، فرهنگي و اقتصادي آنها بيشتر خود را نشان خواهد داد.
اين مقام مسئول ادامه مي‌دهد: به دليل ماهيتي که اين پروژه در مکان‌يابي، قراردادها، اتصال و تأمين خدمات زيربنايي و روبنايي و تمرکز گروه‌هاي کم‌درآمد کنار هم داشته، بارها مورد نقد قرار گرفته است و براي همين بايد ارزيابي جدي‌اي از اين پروژهها صورت بگيرد تا منتظر نباشيم دوباره حادثه‌اي براي ساختمان‌هاي ديگر مسکن مهر رخ دهد.مظاهريان مي‌افزايد: در مدتي که از افتتاح اين پروژه گذشته، در دو زلزله اخير، يکي در خراسان‌شمالي و ديگري در کرمانشاه و قصرشيرين، شاهد هستيم رفتار ساختماني اين پروژهها از نظر جزئيات ساختماني و رعايت ضوابط و مقررات درست نبوده که نشان مي‌دهد در مکان‌گزيني اين پروژهها مشکلي جدي وجود دارد.
معاون مسکن و ساختمان وزير راهوشهرسازي در واکنش به اظهارات مديرکل راهوشهرسازي استان کرمانشاه، مي‌گويد: ضوابط آيين‌نامه ٢٨٠٠ (آيين‌نامه طراحي لرزه‌اي ايران) اعلام مي‌کند وقتي ساختماني نزديک به گسل بنا شده، بايد ضوابط خاصي را رعايت کنند؛ اما آنچه اکنون در پروژه‌هاي مسکن مهر رخ داده، اجرائي‌نشدن اين نکات در طراحي و ساختوساز اين پروژه است و کاملا پيداست در ساخت‌وسازها به اندازه کافي مراقبت‌هاي فني صورت نگرفته و در نهايت آنهايي متضرر شده‌اند که ساکن ساختمان‌هاي مسکن مهر بوده‌اند. او با بيان اينکه پس از پايان امدادرساني، بلافاصله تيم‌هايي براي برآورد دقيق‌تر از خسارت‌هاي مسکن مهر راهي اين منطقه خواهند شد، ادامه مي‌دهد: بايد ديد آيا لازم بوده چنين متراکم در شهرهاي کم‌جمعيت در غرب کشور ساختمان بسازيم؟ چه لزومي داشته فرهنگ آپارتمان‌نشيني را تا اين شهرها ادامه دهيم؟ وسعت زمين‌هايي که آنجا وجود دارد، بافت‌هاي فرسوده درون‌شهرها، همه و همه فرصتي براي ساختوساز صحيح بوده که هزينه‌هاي صرف‌شده در مسکن مهر، اين فرصت‌ها را از بين برده است.
مسکن مهر در صدر اخبار ٢ دهه آينده
به گفته اين مقام مسئول، آسيب‌هاي جدي در اثر زلزله به عدم رعايت مقررات ملي ساختمان برمي‌گردد و به‌همين‌دليل، در سال‌هاي آتي مسائل ديگر فرهنگي و اجتماعي و سطح عمومي خدمات شهري نازل سبب مي‌شود تا يکي، دو دهه آينده همواره مسکن مهر در صدر اخبار قرار گيرد. مظاهريان در واکنش به اينکه اين کم‌کاري‌ها در ساخت مسکن مهر ناشي از عدم پرداخت بودجه کافي براي ساخت اين پروژهها بوده، مي‌گويد: کمبود بودجه نمي‌تواند توجيه خوبي براي اين کم‌کاري‌ها باشد، زيرا مهندس و پيمان‌کاران موظف بودند مطابق قراردادهايي که داشتند مقررات ملي ساختمان را رعايت کنند.
بنابراين اين سخنان، بهانه قابل‌قبولي نيست.او در واکنش به ادعاي مطروحه از سوي کانال تلگرامي دولت بهار متعلق به احمدي‌نژاد و يارانش درباره استحکام اين بناها، مي‌گويد: قضاوت اصلي را بايد مردم داشته باشند. مردمي که گران‌ترين کالاي زندگي‌شان مسکن است، حق دارند اگر دولت در ساختمان‌سازي دخالت مي‌کند، اين ساختمان ايمن باشد تا سرمايه‌هايشان به خطر نيفتد.
آن مردم بهترين داوران هستند و بايد قضاوت را برعهده ساکناني گذاشت که اين اتفاقات براي آنها افتاده است.معاون وزير راهوشهرسازي با اعلام اينکه از امروز گروه‌ها اعزام خواهند شد و در هفته آينده درصد تخريب‌ها روشن مي‌شود، در قياس آسيب‌هاي ساختمان‌هاي مسکن مهر خراسان‌شمالي و کرمانشاه مي‌گويد: در برآورد اوليه به نظر مي‌رسد اين خسارت زلزله اخير در بخش شهري بالاتر از خسارتي است که در زلزله خراسان‌شمالي داشته‌ايم.
ساختمان‌هاي مسكن مهر قطعا ايراد داشته
مجيد جودي، مديركل بازسازي بنياد مسكن كشور، نيز در گفت‌وگو با «شرق» در واكنش به تخريب‌هاي صورت‌گرفته در مسكن مهر كرمانشاه مي‌گويد: ساختمان‌هاي مسكن مهر قطعا ايراد داشته و به عقيده من ايراد كار به ساختوساز برمي‌گردد، اما بايد خسارت‌ها را بررسي كرد تا مشخص شود، اين تخريب جدي، ضعف در اجرا، ضعف در محاسبه و نقشه بوده يا چنين خسارتي در مقابل اين زلزله طبيعي است، اما آنچه مسلم است در اين منطقه، نزديك به ٤٠هزار واحد مسكوني روستايي و ٢٠هزار واحد مسكوني شهري داريم كه تحت‌تأثير مستقيم زلزله قرار گرفته و آسيب به آنها وارد شده است. او البته يادآور مي‌شود كه بيان هر حرفي در اين زمان، صرفا نمك‌پاشيدن به زخم مردمي است كه با هزارويك آرزو در مسكن مهر زندگي مي‌كنند.
مديركل بازسازي بنياد مسكن كشور همچنين در مورد اقداماتي كه از سوي بنياد مسكن در حال انجام است، مي‌گويد: با توجه به اينكه هنوز ساعاتي از زلزله گذشته و زلزله بزرگ بوده و منطقه هم وسيع، اولويت اول امداد و نجات است. با‌وجودي‌كه وظيفه بنياد مسكن، بازسازي است، اما نجات جان مردم اولويت همه دستگاه‌هاي اجرائي است.
به گفته او، اكنون از پنج استان بالغ بر 50 اکيپ ماشين‌آلات سنگين وارد منطقه كرده و نسبت به بازگشايي معابر براي امداد و نجات وارد عمل شده‌ايم و بلافاصله بعد از اينکه عمليات امداد و نجات در يکي، دو روز آينده انجام شد، آواربرداري را آغاز مي‌کنيم.جودي در واكنش به برآورد اوليه خسارت مي‌افزايد: حدود ٥٠ كارشناس خبره هم براي ارزيابي خسارت وارد استان شده‌اند كه پس از هماهنگي‌هاي اوليه، از امروز آغاز به ارزيابي مي‌كنند.به گفته او، تا ٤٨ ساعت آينده، برآورد اوليه را ارائه مي‌دهيم و آمار دقيق را هم تا يك هفته آينده اعلام خواهيم كرد.
ناچار شديم برق مسکن مهر را قطع کنيم
درهمين‌حال محمد ابراهيم‌نژاد، مديرکل بحران و پدافند غيرعامل شرکت توانير، هم به مهر گفته: «مجبور شديم براي برق‌رساني به ساير بخش‌هاي سرپل ذهاب، برق مسکن مهر را به‌طور کامل قطع کنيم». به نظر مي‌رسد با تخريب‌هاي گسترده صورت‌گرفته در مسكن مهر اين منطقه، حتي ديگر بهانه‌اي براي برق‌رساني باقي نماند.
منبع: روزنامه شرق