چه خبر - دختراني که در فضاي خفقان، از نظر جنسي ناقص مي شوند
سايت مهرخانه نوشت: مؤسس کمپين "گام به گام تا توقف ناقص‌سازي جنسي زنان" گفت: دايه‌ها يا ماماهاي محلي کار ختنه دختران را انجام مي‌دهند. اين زنان قابله‌هايي هستند که در قديم که به‌ورز و ماما وجود نداشته کار به دنيا آوردن بچه‌ها و همچنين ختنه کردن دختران را انجام مي‌دادند. وقتي دايه‌اي مي‌ميرد يا در سن بالا به دليل ضعف جسماني خود را بازنشسته مي‌کند يک زن جوان جايگزين او مي‌شود. اما چه اتفاقي مي‌افتد که يک زن جوان حاضر مي‌شود اين کار را انجام دهد؟ پس ما با عاملي به اسم دايه‌ها مواجه هستيم که اين سنت را رواج مي‌دهند.
رايحه مظفريان؛ مؤسس کمپين "گام به گام تا توقف ناقص‌سازي جنسي زنان" و نويسنده کتاب "تيغ و سنت"، در رابطه با فعاليت‌هايي که در زمينه ختنه دختران انجام داده است، گفت: زماني که شروع به کار کرديم منابع بسيار کمي راجع‌به اين موضوع وجود داشت و ما به‌تدريج اطلاعات به‌دست آورديم و اطلاعات موجود را ترجمه و منتشر کرديم. مسأله ناقص‌سازي جنسي زنان از گذشته وجود داشته و دو مقاله بسيار مهم در مورد اين موضوع داريم که پيشينه اين مسأله و نحوه ورود آن به ايران را نشان مي‌دهد.
ختنه دختران يک فرهنگ آفريقايي است
او با اشاره به منشأ فرهنگ ناقص‌سازي جنسي زنان بيان داشت: ناقص‌سازي جنسي زنان يک فرهنگ آفريقايي است و از آفريقا به همه جاي دنيا سرايت کرده است. در حال حاضر، اين مسأله در اروپا، آمريکا، استراليا و آمريکاي جنوبي هم به دليل وجود مهاجرين آفريقايي در اين کشورها ديده مي‌شود. در ايران هم همين مسأله صادق است. در مقاله خانم مريم ميرزايي که آن را ترجمه کرديم به مهاجرين آفريقايي‌تبار ايراني اشاره شده که در حال حاضر به زبان فارسي صحبت مي‌کنند اما مشخصات ظاهري آفريقايي دارند. ما با استفاده از اين مقاله به اين نتيجه رسيديم که همين فرضيه مي‌تواند در مورد ختنه در مناطق جنوبي هم صدق کند.
مظفريان در ادامه اظهار داشت: حدس زده مي‌شود که اين فرهنگ در اوايل قرن 19 و 20 با ورود مهاجران آفريقايي به منطقه جنوب ايران وارد شده سپس به هند و پاکستان رسيده است چون در مناطق جنوبي هند و پاکستان هم بخشي از مردم اين عمل را انجام مي‌دهند. در منطقه کردستان هم حدس زده مي‌شود که چون کردها با عرب‌ها مخصوصاً با عرب‌هاي عراق همجوار بودند اين موضوع را به اين عنوان که سنت ديني و مذهبي است پذيرفته‌اند.
ختنه دختران ريشه ديني ندارد
نويسنده کتاب تيغ و سنت در رابطه با ريشه‌هاي ديني و مذهبي ختنه دختران گفت: به هيچ عنوان هيچ نشانه‌اي نه در قرآن، نه در سيره پيامبر، نه در اجماع 4 شاخه اهل تسنن و همچنين شيعه وجود ندارد که دين اين موضوع را تأييد کند. حتي اگر از منظر قياس هم وارد شويم ختنه زنان هيچ مزيتي براي آن‌ها ندارد. بحثي در قياس داريم که مي‌گوييم اگر کاري روي مردها انجام مي‌گيرد و فوايد آن از نظر علمي ثابت شده است آن زمان که اصرار مي‌کنيم آن اقدام بايد روي زنان هم انجام شود بايد فوايدش اثبات شده باشد اما مقالات متعدد پزشکي نشان مي‌دهد ختنه دختران به شدت براي آن‌ها خطر دارد.
بيشترين ميزان ختنه دختران در جزيره قشم است
او شيوع ختنه دختران در جزيره قشم را بيشتر از ساير مناطق کشور دانست و گفت: در استان هرمزگان اين عمل روي حدود 60 تا 80 درصد دختران انجام مي‌گيرد. در کردستان نيز بسته به مناطق مختلف اين عمل در حدود 30 تا 50 درصد انجام مي‌شود. در مناطقي از استان هرمزگان مانند شهر بستک فعالان اجتماعي مي‌گفتند امکان ندارد اين مسأله وجود داشته باشد اما وقتي پيگيري کرديم روستايي را پيدا کرديم که هنوز اين کار آنجا انجام مي‌گيرد. اين در حالي است که حتي يک قرباني هم زياد است. در آذر ماه سال 94 از بوکان خبري رسمي منتشر شد که والدين دختري 5 ساله او را براي ختنه به مراکز ختنه پسران بردند اما چون اين مراکز اين کار را انجام ندادند مجبور شدند دختر را پيش ماما محلي ببرند که او هم دختر را ناقص کرد و مجبور شدند او را به دليل خونريزي زياد به بيمارستان ببرند اما والدين اعلام کردند که از ختنه‌شدن دخترشان راضي هستند.
پديده دايه‌شدگي
مظفريان در خصوص دايه‌هاي يا ماماهاي محلي که کار ختنه دختران را انجام مي‌دهند، گفت: اين زنان قابله‌هايي هستند که در قديم که به‌ورز و ماما وجود نداشته کار به دنيا آوردن بچه‌ها و همچنين ختنه کردن دختران را انجام مي‌دادند. من در مقاله "زنان مهربان در سنت ختنه" به پديده دايه‌شدگي اشاره کردم و در آنجا گفتم وقتي دايه‌اي مي‌ميرد يا در سن بالا به دليل ضعف جسماني خود را بازنشسته مي‌کند يک زن جوان جايگزين او مي‌شود. اما چه اتفاقي مي‌افتد که يک زن جوان حاضر مي‌شود اين کار را انجام دهد؟ پس ما با عاملي به اسم دايه‌ها مواجه هستيم که اين سنت را رواج مي‌دهند.
نويسنده کتاب تيغ و سنت عنوان داشت: يکي از مسايل ما پافشاري اهل تسنن روي اين موضوع است و مي‌گويند دين سفارش کرده که اين اقدام حتماً بايد انجام گيرد چون ثواب دارد و اگر دختر ختنه نشود نمي‌تواند دست به قرآن بزند، نمي‌تواند غذا بپزد، براي شوهرش حلال نيست و... . مسأله ديگر اين است که پزشکان و پرستاراني که در روستاها کار خدمات درماني انجام دهند آگاهي‌هاي لازم را در خصوص اين موضوع ندارند و نسبت به اين موضوع تذکري به زنان نمي‌دهند. درواقع، به‌ورزها چيزي در اين رابط نمي‌دانند که بخواهند آگاهي‌هايي به خانواده‌ها بدهند چون ختنه دختران در يک فضاي خفقان انجام مي‌گيرد و کسي جز مادر و مادربزرگ دختر نمي‌داند دختر کي ختنه مي‌شود.
واکنش قوانين ايران به اين پديده
مظفريان در رابطه با قوانين موجود در خصوص ختنه دختران بيان داشت: در ماده 664 و 707 قانون مجازات اسلامي براي برش اندام تناسلي زنان به هر شکلي که آسيب بزند ديه تعيين شده است اما مشکل اين‌جاست که اين قوانين اجرايي نمي‌شوند. براي اجرايي‌شدن اين قوانين هم دولت بايد وارد عمل شود و دايه‌هاي محلي که اين کار را انجام مي‌دهند پيدا کند و از آن‌ها تعهد بگيرد که اين کار را نکنند. ما در اين خصوص با معاونت امور زنان و خانواده و مرجع ملي حقوق کودک صحبت کرديم و آن‌ها در جريان تمام جزئيات مسأله هستند. فعاليت‌هايي را با مشارکت معاونت زنان آغاز کرده‌ايم که ان‌شاالله خبرهاي آن را منتشر مي‌کنيم.
فعاليت‌هاي کمپين گام به گام تا توقف ناقص‌سازي جنسي زنان
مإسس کمپين گام به گام تا توقف ناقص‌سازي جنسي زنان در رابطه با فعاليت‌هاي اين کمپين گفت: ما در اين خصوص فعاليت‌هاي ميداني و مجازي داريم و تلاش مي‌کنيم گزارش تمام کارهايي که تاکنون انجام داده‌ايم را از طريق فضاي مجازي به ثبت برسانيم. درواقع، يک کتابخانه مجازي و مرجع در اين خصوص داريم که نشان مي‌دهد از روز اول چه اتفاقاتي در ايران افتاده، چه قدم‌هايي برداشته شده و حالا در چه نقطه‌اي هستيم. چون روز اول اصلاً اين حرف‌ها و اتفاقات نبود و کسي باور نمي‌کرد چنين مسأله‌اي وجود داشته باشد. از سوي ديگر، تلاش داريم از تمام پتانسيل‌هاي موجود براي آگاهي دادن به مردم اين مناطق استفاده کنيم. رايزني‌هايي هم با دولت براي پذيرش اين موضوع انجام داده‌ايم. تاکنون نيز اتفاقات مثبتي با همکاري دولت و فعالان اجتماعي افتاده است که به زودي رسانه‌اي مي‌شود.
او در ادامه خاطرنشان کرد: همين پيشرفت گام به گام باعث شده اطلاعات مردم بومي نسبت به خطرات اين عمل بيشتر شود و کليشه‌هايي که در ذهن آن‌ها وجود دارد از جمله اين که ختنه زنان يک سنت عربي و مذهبي است تصحيح شود. با علماي اهل تسنن اين مناطق هم تعاملاتي داشته‌ايم البته اهل تسنن سيستم خاصي دارند و نمي‌شود فرد به فرد با آن‌ها صحبت کرد بلکه بايد گروه گروه با آن‌ها صحبت کنيم. ما چندين‌بار سعي کرديم اطلاعاتي را به آن‌ها انتقال دهيم اما اين که چقدر تأثير داشته باشد هنوز مشخص نيست چون زمان مي‌برد. تنها تقاضاي ما ممنوع کردن ختنه دختران از طريق تصويب قانوني مخصوص در مجلس و همچنين پيگيري‌هاي قانوني اين قضيه است.
منبع: سلامت نيوز