چه خبر - دوست جديد براي سياره 9
سال گذشته بود که دانشمندان مؤسسه فناوري کاليفرنيا اعلام کردند که به احتمال زياد در منظومه شمسي يک سياره ديگر وجود دارد و آن را سياره 9 ناميدند. اين دانشمندان گفتند که سياره 9 چيزي در حدود 10 برابر پرجرم‌تر از زمين بوده و در لبه‌هاي بيروني سامانه خورشيدي قرار گرفته است. سياره 9 در مداري بسيار بزرگ به دور خورشيد گردش مي‌کند و جايي فراتر از مدار پلوتو قرار گرفته است.
حالا دانشمندان با بررسي اجرام يخي در کمربند دوردست کويپر به اين نتيجه رسيده‌اند که ناهم‌ترازي آنها مي‌تواند زير سر يک سياره‌ي تاييدنشده، هم‌جرم سياره مريخ باشد. اجرامي که در کمربند سيارکي کويپر قرار دارند به اندازهي کافي از ديگر سياره‌هاي سامانه خورشيدي فاصله دارند و اين يعني گرانش عظيم سياره‌هاي بزرگ نمي‌تواند روي اين اجرام تأثير بگذارد؛ با اين حال به لطف وجود تجهيزات و فناوري‌هاي پيشرفته، مي‌توان حرکت‌هاي اين اجرام را پيش‌بيني کرد.
اين امکان وجود دارد که پيش‌بيني‌هاي دانشمندان با حرکت‌هاي آن جرم خاص همخواني نداشته باشند. اگر اين چنين باشد، مي‌تواند نشان‌دهنده وجود يک جرم بزرگ ديگر در اطراف آن جرم باشد که تأثيرات گرانشي بر اطراف خود مي‌گذارد. اين سياره که گمان مي‌رود داراي جرمي نزديک به مريخ باشد، مي‌تواند دليل مدارهاي کج و آشفته گروهي از اجرام يخي در منطقه‌اي که به نام کمربند کويپر شناخته مي‌شود را توضيح دهد. اين منطقه از آن سوي نپتون آغاز مي‌شود و تا فاصله‌ي 55 يکاي اخترشناسي(AU)، يعني 55 برابر فاصله زمين و خورشيد ادامه مي‌يابد.
زمين و ديگر سياره‌هاي شناخته شده همگي تقريبا در يک صفحه به گرد خورشيد مي‌چرخند. ولي اجرام کوچک‌ترِ درون کمربند کويپر به اندازهي کافي از دسترس گرانش سياره‌هاي بزرگ دور هستند که مي‌توانسته‌اند در اثر برهم‌کنش‌هاي گرانشي در گذشته و تنه زدن به يکديگر، وارد مدارهايي با زاويه نسبت به صفحه‌ي مداري سياره‌هاي بزرگ شده باشند.
اين زاويه -که به عنوان کجي يا انحراف مداري شناخته مي‌شود- را مي‌توانيم براي هر جرمي که رصد مي‌شود پيش‌بيني کنيم. اگر اين پيش‌بيني‌ها با مسير واقعي اجرام همخواني نداشته باشد، نشانگر وجود چيزي پنهان است که دارد بر اجرامي که مي‌توانيم ببينيم نيرو وارد مي‌کند.
کاترين وولک و رنو مالهوترا از دانشگاه آريزونادر پژوهشي که قرار است در آستروفيزيکال جورنال منتشر شود گزارش داده‌اند که در آن سوي فاصله 50 يکاي اخترشناسي، کجي مداري اجرام کمربند کويپر به طور ميانگين به اندازهي 8 درجه با پيش‌بيني‌ها تفاوت دارد. وولک مي‌گويد: «اين چيزي نيست که اگر تنها همين سياره‌هايي که مي‌شناسيم در سامانه‌ي خورشيد بودند، انتظارش را داشتيم.» اين يعني به جز سياره فرضي نهم، بايد يک سياره دهم هم وجود داشته باشد. سياره‌ي 10 براي پديد آوردن اين انحراف‌هاي مداري مي‌بايست داراي جرمي به اندازهي مريخ باشد.
منبع: khabaronline.ir