چه خبر - با دارو هايمان چه نوشيدني هايي را بايد بخوريم يا نخوريم
به‌دنبال يک نوشيدني هستيد تا قرص‌تان را ميل کنيد، حالا فرقي ندارد چاي باشد يا قهوه، سرد باشد يا گرم، شيرين باشد يا ترش مهم اين است که قرص سرموقع مصرف شود. حتي بعضي از افراد منتظر نوشيدني نمانده و سعي مي‌کنند بدون مايعات قرص خود را ببلعند.
اما تا به حال شده از خود بپرسيد آيا اين کار درستي است يا نه؟ آيا هيچ محدوديتي درمورد نوع نوشيدني هنگام مصرف قرص وجود ندارد؟
داشتن اطلاعات کافي در اين زمينه براي به حداکثر رساندن کارايي داروها و جذب بهينه مواد مغذي، امري مهم و غيرقابل انکار است. دکتر صالح‌پور، متخصص تغذيه و رژيم درماني و دکتر سروش شمشيري، داروساز، در مطلب زير به چند نکته مهم درمورد مصرف بعضي داروها اشاره مي‌کنند که دانستن اين نکات مي‌تواند حائزاهميت باشد.
با مايعات اسيدي اين داروها را مصرف کنيد!
بنا به گفته دکتر صالح‌پور، جذب برخي داروها در دستگاه گوارش در محيط اسيدي بهتر خواهد بود. به‌عنوان مثال مي‌توان به داروي کتوکونازول (ضدقارچ) اشاره کرد. بنابراين افرادي که دچار کاهش ترشح اسيد معده هستند، در جذب اين دارو دچار مشکل مي‌شوند، درنتيجه نوشيدن مايعات اسيدي مانند آب‌پرتقال و نوشابه‌هاي گازدار همراه با اين دسته از داروها توصيه مي‌شود.
کتوکونازول، ايتراکونازول (ضد قارچ)، آتازاناوير( در درمان HIV)، سفپودوکسيم (آنتي بيوتيک)، انوکسازين (داروي آنتي باکتريال در درمان عفونت هاي مجاري ادراري) و ديپيريدامول (داروي ضد تجمع پلاکت) از جمله داروهايي هستند که مصرف آنها با نوشيدني‌هاي اسيدي بلامانع است.
با غذا اين داروها را مصرف نکنيد!
بعضي داروها و مکمل‌ها چنانچه همراه با غذا مصرف شوند به‌طور چشمگيري جذب‌شان کاهش پيدا مي‌کند.
دکتر صالح‌پور متخصص تغذيه مي‌گويد: «ازجمله اين داروها مي‌توان به داروهاي ضدپوکي استخوان مانند آلندرونات و ايباندرونات اشاره کرد. براي مثال مي‌توان به مکمل آهن نيز اشاره کرد. اين مکمل بايد در فواصل بين وعده‌هاي غذايي و ترجيحا با شکم خالي همراه با آب يا آب‌پرتقال (ويتامينC، جذب آهن را افزايش مي‌دهد) مصرف شود.
جالب است بدانيد که جذب برخي ديگر از داروها همراه با غذا يا بلافاصله پس از آن افزايش مي‌يابد، داروي ضد رتروويروس ساکيناوير (عمدتا براي درمان عفونت ويروس نقص ايمني اکتسابي يا ويروس ايدز به کار مي‌روند) و مکمل کلسيم، از اين دسته از داروها هستند.»
دور آب گريپ‌فروت خط بکشيد!
دکتر سروش شمشيري و دکتر صالح‌پور هر دو بر اين عقيده هستند که برخي ترکيبات ازجمله آهن، کلسيم و پروتئين براي جذب بيشتر، بهتر است با ويتامين‌ها مصرف شوند، به اين دليل که ويتامين باعث افزايش جذب اين ترکيبات خواهد شد. اما سوالي که ممکن است به وجود بياييد اين است که گريپ‌فروت يا آب گريپ‌فروت چطور؟!
آيا مي‌توان همزمان با مصرف داروها آن را نوشيد؟! در پاسخ به اين سوال بايد گفت، به‌طور کلي گريپ فروت به علت دارا بودن ترکيباتي مثل پتاسيم بسيار براي سلامت مفيد است، اما زماني که پاي مصرف دارو به ميان مي‌آيد بايد بسيار با احتياط مصرف شوند، زيرا گريپ‌فروت داراي ترکيباتي است که باعث مهار آنزيمي در بدن مي‌شود و در نتيجه تجزيه و دفع دارو به مشکل خورده و ميزان دارو در بدن افزايش يافته باعث تشديد يا ايجاد عوارض جانبي دارو مي‌شود. ممکن است داروهايي که در اين تداخل جاي مي‌گيرند زياد باشند.
در ادامه تعدادي از آنها را به شما معرفي مي‌کنيم:
– بعضي داروهاي کاهنده فشار خون مثل نيفديپين
– بعضي داروهاي کاهنده کلسترول مثل آدورواستاتين
– بعضي داروهاي ضداضطراب مثل بوپيرون
– بعضي داروهاي ضدآريتمي مثل آميو دارون
– بعضي داروهاي ضدحساسيت مثل فکسوفنادين
براي پيشگيري از اين تداخلات بهتر است اگر مي‌توانيد بروشور دارو را مطالعه کنيد يا از دکتر و داروساز خود کمک بگيريد.
آيا مصرف شير با دارو مجاز است؟
شير شامل مواد معدني مثل کلسيم و منيزيم است که با بعضي داروها و تعدادي از آنتي‌بيوتيک‌ها، يک ترکيب غيرقابل حل شدن ايجاد مي‌کند و درنتيجه جذب و اثربخشي اين ترکيبات را دچار مشکل مي‌کند. بسياري از افرادي که مشکلات گوارشي و معده دارند، آنتي‌بيوتيک‌ها را با شير مصرف مي‌کنند تا دچار مشکل معده نشوند، اما اين کار ممکن است بر روند جذب و خاصيت دارويي قرص تاثير منفي داشته باشد و اين اقدام اساسا اشتباه است، به‌همين دليل توصيه مي‌کنيم اين افراد دارو را با معده خالي به هيچ عنوان مصرف نکرده و همراه با غذا آن را مصرف کنند.
با کدام دارو چاي نخوريد؟
به‌طور کلي مصرف داروها با قهوه و چاي توصيه نميشود. دکتر صالح‌پور مي‌گويد: «چاي حاوي کافئين و تانن است. برخي داروها منجر به تشديد اثرات کافئين در بدن (افزايش ضربان قلب، افزايش فشارخون و…) مي‌شوند و برخي ديگر سرعت کليرانس کافئين را کاهش ميدهند. به‌علاوه تانن موجود در چاي با آهن موجود در موادغذايي يا مکمل‌ها، باند شده و از جذب آن جلوگيري مي‌کند.»
دکتر شمشيري در ادامه اضافه مي‌کند: غير از مسئله جذب بايد به اين نکته توجه داشت که آنتي‌بيوتيک‌هايي مثل سيپروفلوکساسين و خانواده کينولون‌ها جزء داروهايي هستند که منع مصرف با چاي و قهوه دارند، چراکه باعث افزايش اثرات جانبي مي‌شوند. آلپرازولام ديازپام، کلونازپام و کاربامازپين (داروي ضدتشنج) هم نبايد با چاي مصرف شوند چون اثرشان کاهش مي‌يابد.
سايمتيدين باعث افزايش اثرات جانبي کافئين موجود در چاي شده و چاي باعث افزايش اثرات داروي اعصاب کلوزاپين مي‌شود و در تجزيه دارو تداخل ايجاد مي‌کند. با بعضي داروهايي که براي آسم مصرف مي‌شوند هم چاي نبايد نوشيده شود، به اين دليل که باعث تحريک قلب و مشکلات قلبي خواهد شد.
اسامي داروهايي که نبايد با ترکيبات کافئين‌دار مصرف شوند:
cimetidine Tagamet: دارويي است که براي مشکلات و ناراحتي هاي معده از جمله توليد بيش از حد اسيد معده مصرف مي‌شود.
quinolone antibiotics : اين دسته از داروها براي درمان بيماري‌هاي باکتريايي و عفونت‌هاي جدي و بيمارستاني مصرف مي‌شوند. همچنين اگر بدن نسبت به آنتي‌بيوتيک‌هاي ديگر مقاوم شده باشد، مي‌توان از اين آنتي‌بيوتيک استفاده کرد.
ciprofloxacin Cipro: براي درمان عفونت‌هاي باکتريايي، انواع مختلف طاعون و سياه‌زخم استفاده مي‌شود.
( norfloxacin (Noroxin: اين آنتي بيوتيک زير شاخه‌اي از آنتي‌بيوتيک‌هاي( quinolone antibiotics) هستند و براي درمان عفونت‌هاي ويروسي مثل آنفلوآنزا کاربرد دارد.
floxacin Floxin: براي درمان عفونت‌هاي باکتريايي پوست، ريه، پروستات و مجاري ادرار (مثانه و کليه) مورد استفاده قرار مي‌گيرد.
دوغ را فراموش کنيد
دوغ هم اثراتي مشابه شير داشته، بنابراين استفاده از آن هم توصيه نميشود. دکتر صالح‌پور در مورد مصرف دوغ بر اين عقيده است: دوغ حاوي کلسيم است که برخي داروها با اتصال به آن از جذب کلسيم جلوگيري مي‌کنند، پس به‌طور کلي آب گزينه بهتري نسبت به ساير نوشيدني‌هاست.
تداخل دارويي را جدي بگيريد
دکتر شمشيري، داروساز، درمورد مصرف دارو همراه با عرقيات گياهي مي‌گويد: درمورد تداخلات عرقيات گياهي بررسي‌هاي کمي انجام شده است.
با اين حال توصيه مي‌شود عرقيات گياهي با فاصله از دارو نوشيده شوند تا از موارد تداخلات ناخواسته جلوگيري شود، مثلا داروهايي که به‌عنوان ضدريفلاکس اسيد معده هستند، نبايد با عرق نعناع استفاده شوند يا داروهاي آرامبخش نبايد با عرقيجاتي که چنين اثري دارند، مصرف شوند، چون ممکن است اثرات يکديگر را تشديد کنند که معمولا نتيجه خوبي در پي نخواهد داشت.
گروه سلانت سيمرغ
منبع: salamati.ir