افسردگي و خطر پيري زودرس
افراد مبتلا به افسردگي حاد، حتي کساني که پيش‌تر مبتلا بوده‌اند و دوره آن را طي کرده‌اند، بيشتر از ديگران نشانه‌هايي از پيري سلولي در خود نشان مي‌دهند. در واقع، بروز پيري زودرس يکي از مهم‌ترين عوارض جانبي افسردگي به شمار مي‌آيد. محققان هلندي نتايج پژوهش‌شان را در اين رابطه منتشر کرده‌اند و بنابر اظهارات اين گروه تحقيقاتي شکل شديد افسردگي با سرعت بسيار بالاتري سلول‌هاي بيمار را پير مي‌کند. پيش‌تر نيز به تاثيرات منفي افسردگي بر پيري زودرس اشاره‌هايي شده بود، اما اين بار، محققان هلندي، پژوهش را به سطح کروموزومي برده‌اند؛ از سوي ديگر آنها درصدد هستند تا اين روند را معکوس کنند.
هلندي‌ها در مطالعه خود به وضوح نشانه‌هاي پيري سلولي را در اندازه تلومرها مشاهده کردند و دريافتند که افسردگي روند کوچک‌شدن و از بين رفتن تلومرها را سرعت مي‌بخشد. تلومرها بخش‌هايي ژنتيکي هستند که در دو طرف کروموزم‌ها قرار مي‌گيرند و از DNA محافظت به عمل مي‌آورند. با هر بار تقسيم شدن سلولي و با مرور زمان، اندازه تلومرها کاهش مي‌يابد؛ بنابراين کوچک‌شدن آنها به معناي افزايش سن سلول‌هاست.
4 تا 6 سال بيشتر از سن واقعي
محققان براي رسيدن به اين نتايج بيش از 2400 نفر را بررسي کردند که يک‌سوم از آنها در شش ماه اخير به افسردگي شديد مبتلا شده بودند. يک‌سوم ديگر نيز در گذشته افسردگي داشته‌اند. گروه آخر نيز هرگز در طول زندگي‌شان اين عارضه را تجربه نکرده بودند. بنابر نتايج، تلومر افراد افسرده يا آنهايي که در گذشته افسردگي داشته‌اند، کوچک‌تر از تلومر ديگران بوده است؛ بدون توجه به شيوه و سبک زندگي، سن اين افراد 4 تا 6 سال بيشتر به نظر مي‌رسد. در صورتي که افسردگي بسيار شديد باشد يا علائم آن بيش از يک ماه طول بکشد، حداقل هفت تا ده سال از سن طبيعي فرد کم خواهد شد.
افسردگي مانند ساير بيماري‌ها باعث بروز بي‌نظمي و ناهنجاري‌هايي در بدن و دستگاه ايمني مي‌شود؛ خصوصا اگر افسردگي همراه با استرس باشد، به ميزان قابل‌توجهي کوتاه‌شدن تلومرها را تسريع مي‌کند. با اين حال، محققان تنها اندازه تلومرهاي سلول‌هاي خوني را تجزيه و تحليل کرده‌اند و نتيجه به دست آمده ممکن است براي تمام بدن صحت نداشته باشد.
اطلاعات و داده‌هاي ارائه شده در پژوهش حاضر باعث طرح پرسش‌هاي متعددي در اين باره شده که آيا پديده مذکور برگشت‌پذير است يا خير. محققان کاليفرنيايي اثبات کرده‌اند مرداني که پذيرفته‌اند رژيم غذايي خود را اصلاح کنند يا فعاليت‌هاي جسمي‌شان را افزايش دهند و استرس‌هاي روزانه‌شان را مديريت کنند و در نهايت بيشتر در اجتماع حضور داشته باشند، طي مدت پنج سال تلومرهاي کروموزمي بلندتري از آنهايي داشته‌اند که تغييري در شيوه زندگي خود ايجاد نکرده‌اند.
منبع: سيمرغ