چه خبر -
خجالت در واقع نوعي ويژگي شخصيتي در کودکان است، نه يک عيب و نقص که نيازي به دعوا و شرمندگي والدين داشته باشد. اين ويژگي با تشويق و حمايت والدين قابل اصلاح است جالب است بدانيد دانشمندان مي‌گويند خجالتي بودن در بعضي فرهنگ ها مورد پسند و ستايش مردم است و از راه فرهنگ جامعه به کودکان به ارث مي‌رسد.
از نظر علمي احساس خجالت، يک واکنش طبيعي نسبت به افراد يا محيط هاي جديد است که در حقيقت ترکيبي از حس ترس و کنجکاوي را در خود دارد. شيرخواران با ديدن غريبه‌ها روي‌شان را برمي گردانند.
کودکان نوپا به زمين نگاه مي کنند و به پدر يا مادرشان مي چسبند و حتي ممکن است در اين شرايط به مکيدن انگشت شست بپردازند اما بيشتر بچه‌ها قبل از 3 سالگي به راحتي با همه ارتباط برقرار مي‌کنند و به نظر بسيار اجتماعي مي‌آيند اما بعد از اين سن، ترس بيشتر کودکان از غريبه‌ها شروع مي شود و آنها حس خجالت و شرمندگي را ياد مي‌گيرند. در اين زمان است که ناگهان کوچولوي اجتماعي و برون گراي شما تبديل به يک کودک خجالتي مي‌شود.
والدين چگونه با کودک خجالتي رفتار کنند؟
به کودکتان برچسب نزنيد : وقتي که برچسب خجالتي بودن يا غير اجتماعي به يک کودک زده مي شود به تدريج او با خودش فکر مي کند که واقعا خجالتي و غير اجتماعي است و اين خود تبديل به يک پيشگويي خود کام بخش مي گردد که طي آن کودک خجالتي بودن و رفتار انزواطلبانه را ياد خواهند گرفت.
اگر شخصي بزرگسال مي گويد که کودک خجالتي اي داريد و او اين حرف را مي شنود با گفتن عباراتي نظير” فرزندم در حقيقت با افرادي که مي شناسد زودجوش است” پاسخي مناسب به اين اظهار نظرات بدهيد.
کودک شما اين صحبت شما را خواهد شنيد و يقينا آن را خواهد پذيرفت زيرا معيار و مرجع اصلي او شما هستيد.
درباره تجربيات تان با کودکتان صحبت کنيد : اگر کودکتان از خجالتي بودن احساس بدي دارد ممکن است وارد چرخه اي شود که مرتبا آسايش و راحتي اش کمتر و کمتر شود و اعتماد به نفس بسيار ضعيفي داشته باشد. شما مي توانيد با گفتن خاطرات و تجربيات خودتان هنگامي که محجوب و کم رو بوده ايد با اين اثرات منفي با کودک خجالتي مقابله کنيد. اگر فرزندتان بداند که پدر و مادرش نيز قبلا اين مشکل را تجربه کرده اند ولي اکنون توانسته اند افراد جسور و با اعتماد به نفسي باشند نسبت به رفتار خجالتي اش احساس بهتري خواهد داشت.
همچنين اين موضوع را به آنها ياد دهيد که خجالتي بودن در حد طبيعي چيز صحيح و پذيرفتني است و اينکه آنها مي توانند باتلاش و کوشش به اين رفتار غلبه کنند و شخص متفاوتي شوند.
احساس همدلي و همدردي با کودک خجالتي داشته باشيد : وقتي کودکتان از روبه رو شدن و تعامل با ديگران احساس ترس دارد با او همدلي کنيد. وقتي شما با او همدلي مي کنيد او شروع به شناخت احساسات و هيجاناتش و آنچه باعث بروز آنها شده مي کند. بنابراين قادر مي شوند که اين احساسات را کنترل کند و بر ترسش غلبه کند. شما با اين کار در حقيقت محيطي مطمئن در اختيار آنها قرار مي دهيد تا خود را بي قيد و بند مطرح کنند و خود واقعي شان را بروز دهند.
کودکان
فوايد و مضرات رفتار برون گرا را شرح دهيد: اگر فرزندتان تلاش مي کند که دوستي پيدا کند و کمتر موفق مي شود اين زماني خوب است براي آنکه فوايد رفتار برونگرا و اجتماعي را برايش شرح دهيد تا اگر در اولين تلاشش براي برونگرايي به شکست رسيد همه چيز را رها نکند و انگيزه تلاش مجدد داشته باشد. از مزاياي مهم رفتارهاي اجتماعي مانند توانايي يافتن دوستان جديد، داشتن ساعات خوش و خرم بيشتر با ساير کودکان، داشتن قدرت و موفقيت بيشتر در مدرسه و … برايشان صحبت کنيد.
در ادامه چنانچه فرزندتان به حد کافي بزرگ است سراغ فوايد طولاني مدت اجتماعي بودن برويد تا اهميت اين رفتار براي شکل دهي آينده اش را درک کند.
الگوي کودک خجالتي باشيد : کودکان بهتر از هر جمله و نصيحتي توانايي يادگيري از رفتار و ويژگي هاي والدين شان را دارند. اگر خواهان داشتن فرزندي برون گرا هستيد بايد خودتان اين گونه باشيد. مرتب دوستانتان را دعوت کنيد، هنگامي که در صف ايستاده ايد با افراد صحبت کنيد و با کودکان ديگر درباره سن و سال فرزندتان صحبت کنيد و فرزندتان را در اين فعاليتها سهيم و شريک کنيد.
هر چه بيشتر با مردم تعامل داشته باشيد و از اين طريق الگو و نمونه کاملتري از رفتار برونگرا به کودکتان نشان دهيد پاسخ بهتري از کودک خجالتي دريافت خواهيد کرد.
از مزاياي مهم رفتارهاي اجتماعي مانند توانايي يافتن دوستان جديد، داشتن ساعات خوش و خرم بيشتر با ساير کودکان، داشتن قدرت و موفقيت بيشتر در مدرسه و … براي کودک خجالتي خود صحبت کنيد.
اهداف رفتاري تهيه و تنظيم کنيد : به کودکتان کمک کنيد تا اهدافي را براي نگرش برون گرا تدارک ببيند. اگر واقعا فرزندتان از صحبت کردن با يک شخص جديد احساس بدي دارد مي توانيد برنامه ساده اي تنظيم کنيد که مثلا هر روز به يک شخص جديد يک کلمه بگويد تا اگر او بتواند عادت کند که با صداي بلند و خندان با شخص جديد حرف بزند قادر خواهد بود که اين توانايي را ارتقا بخشد. تک تک فعاليتهاي رو به پيشرفت فرزندتان را به دقت يادداشت کنيد و هر از چند گاهي با مرور روند پيشرفتش او را خوشحال و هيجان زده کنيد.
به کودکتان جايزه دهيد : هر وقت ملاحظه کرديد کودکتان کارهايش را بي پروا، جسورانه و برون گرايانه انجام ميدهد او را از اين موضوع مطلع کنيد و برايش جايزه اي بگيريد. تشويق شدن و جايزه گرفتن مي تواند يک محرک عالي براي تشويق کودکان به برون گرا بودن باشد. انجام کارهاي مختلفي مانند تعريف و تمجيد از کودک و يا انجام فعاليتها و سرگرمي هايي که کودکتان به شدت به آنها علاقمند است همگي مي تواند به کودک شما در فايق امدن بر احساس کم رويي و درونگرا بودن و يافتن دوستان جديد کمک فراواني کند.
خجالت آن قدر ها هم بد نيست!
در پايان به ياد داشته باشيد که خجالتي بودن هميشه هم ويژگي بد و نامطلوبي نيست؛ اين ويژگي به همراه خود صفات ديگري را هم مي‌آورد که مثبت و مطلوب هستند مثلا احتياط بيشتر، مشاهده دقيق‌تر و گوش دادن بهتر به گفته‌هاي اطرافيان. حتي گفته مي‌شود کودک خجالتي ، در آينده گوش شنواي بهتر و دوستان وفادارتري خواهند شد.
منبع : nabzema.ir