چاپ

چه خبر - کيهان کلهر؛ چهره سال موسيقي ايران

نسيم قاضي‌زاده براي کيهان کلهر نوشت:

«در موسيقي پرآوازه ايران، کيهان کلهر پرآوازه‌‌ترين در جهان است. همکاري‌‌هايش با استادان موسيقي در ايران و کشورهاي مختلف، همين‌طور با گروه‌هاي درجه‌ يک موسيقي در دنيا، حضور چندين و چندباره‌اش در ميان نامزدهاي گِرَمي، کنسرت‌هاي پرشمارش در کشورهاي مختلف در سراسر دنيا، ساخت موسيقي فيلم و از تمام اين‌ها گذشته کمانچه‌نوازي بي‌همتايش از او شمايلي ساخته که با شنيدن نامش تمامي اين ويژگي‌ها به ياد مي‌آيد. امسال اما براي او سال ويژه‌تري در مقايسه با سال‌هاي قبل بود. اول اين که بزرگ‌ترين تور موسيقي دور ايران را در تاريخ موسيقي سنتي ايراني با عنوان «پردگيان باغ سکوت» برگزار کرد و دوم اين که در آخرين روزهاي بهمن 95، آلبومي که در آن آهنگ‌سازي و نوازندگي برخي قطعات را به عهده داشت، برنده جايزه گِرَمي شد. خبري که تمام فضاي موسيقي ايران را در آخرين روزهاي سال تحت ‌تأثير خود قرار داد.

کيهان کلهر بالاخره بعد از شش بار نامزدي موفق شد در ليست جوايز و افتخاراتش، جايزه گِرَمي را هم اضافه کند. هر چند تا پيش از اين باز هم در همکاري‌هاي مختلف بين‌المللي توانسته بود عناوين آثارش را در ميان ليست نامزدها ببيند، اما «مرا به خانه بخوان» (Sing Me Home) براي او و همکارانش گِرَمي را در بخش موسيقي جهاني به ارمغان آورد. کلهر که از ارديبهشت 95 تور بزرگ «پردگيان باغ سکوت» را در شهرهاي مختلف به صحنه برد، بار ديگر از آذر، به مدت سه ماه در بيش از ٢٠ شهر ايران به روي صحنه رفت. تنها بعد از چند روز که از برگزاري اين کنسرت‌ها مي‌گذشت، خبر برنده‌شدن گِرَمي توانست خستگي را از تن او به ‌در کند. البته در ابتداي دي هم کلهر توانسته بود جايزه بسيار معتبر منتقدان موسيقي آلمان German Record Critics را براي دومين‌ بار براي آلبوم «هاوانياز» از آن خود کند. او پيش از اين هم اين جايزه را در همکاري با اردال ارزنجان در سال ٢٠١١ از آنِ خود کرده بود. اما از اواسط دي ٩٥ نام آخرين آلبوم گروه جاده ابريشم که کيهان کلهر از نوازندگان و آهنگ‌سازان آن است، در ميان نامزدهاي جايزه گِرَمي به ‌عنوان معتبرترين جايزه موسيقي يا همان اسکار موسيقي در دو شاخه «موسيقي جهاني» و «موسيقي فيلم» درخشيد و اهالي موسيقي و طرفداران موسيقي جدي را در انتظار برگزاري اعلام نتايج اين جايزه گذاشت. انتظاري که خيلي زود به پايان رسيد و در پنجاه‌ونهمين دوره جوايز گِرَمي «مرا به خانه بخوان» (Sing Me Home)برنده بخش بهترين موسيقي جهاني شد و موسيقي ايران را بي‌نصيب نگذاشت. اين نکته را هم بايد ذکر کرد که اين آلبوم سال ٢٠١٦ يکي از موفق‌ترين آلبوم‌هاي اين سبک موسيقي بود و پيش از اين هم توانسته بود در رتبه اول جدول موسيقي کلاسيک بيلبورد قرار بگيرد؛ موفقيتي که اگرچه با گِرَمي مقايسه‌کردني نيست، اما دست‌کمي هم از آن نداشت.

«مرا به خانه بخوان» داراي ١٣ قطعه است. ضبط اين آلبوم موسيقي از سوي کمپاني معتبر سوني‌کلاسيکال انجام شده بود. از نکات مهم اين آلبوم بايد به حضور چهره‌هاي مطرح موسيقي جهان که در نوازندگي اين آلبوم همکاري کرده‌اند اشاره کرد؛ هنرمنداني مانند توماني دياباته نوازنده ساز کورا، شجاعت حسين‌خان نوازنده سيتار، ديما اورشو خواننده اهل سوريه و.... اين اولين‌بار بود که گروه جاده ابريشم قطعاتي را از اکثر نقاط دنيا گزيده کرده و با استفاده از نوازندگان به نام آن نواحي، اين قطعات اجرا شده بودند. اين قطعات که اکثرا برگرفته از نغمات بومي و ملي کشورهاي مختلف بودند، در اين آلبوم آمده بودند که آهنگ‌سازي و تنظيم پنج قطعه هم با محوريت موسيقي ايراني به عهده کلهر بود. قطعاتي از کشورهاي هند، ايران، چين، اسپانيا، آمريکا و... در «مرا به خانه بخوان» گنجانده شده بود. قطعاتي که تمامي آن‌ها در ١٠ تور موسيقي در شهرها و ايالت‌هاي مختلف آمريکا تا پيش از سفر کلهر به ايران اجرا شده و با استقبال گسترده‌اي مواجه شد تا آن جا که به‌ زودي اين تور در نقاط مختلف تکرار خواهد شد. آن هم در شرايطي که قطعا برنده‌شدن جايزه گِرَمي تأثير بسزايي هم روي فروش بيشتر آلبوم و ديده‌شدن آن و البته روي استقبال از کنسرت‌ها خواهد گذاشت. از سوي ديگر گروه موسيقي جاده ابريشم توانسته بود در حوزه موسيقي فيلم هم نامزد دريافت جايزه گِرَمي شود؛ هرچند که موفق به دريافت اين جايزه نشد. اين گروه که ساخت موسيقي فيلم مستند «موسيقي غريبه‌ها»، به کارگرداني مورگان نويل را برعهده داشتند، براي اولين‌بار نامزد دريافت جايزه بهترين موسيقي فيلم دنيا شد ، آن‌ هم در روزگاري که آهنگ‌سازان بزرگ موسيقي فيلم براي گرفتن اين جايزه صف کشيده‌‌اند. به ‌هر ‌روي کيهان کلهر که در صدر فهرست ايرانياني قرار گرفته که براي دريافت جايزه گِرَمي نامزد شده‌ بودند، امسال توانست موسيقي ايران را صاحب اسکار موسيقي کند و سال ٩٥ را تبديل به يکي از سال‌هاي ماندگار براي موسيقي ايران کند. او پيش از اين نيز در سال‌هاي ٢٠٠٢، ٢٠٠٣، ٢٠٠5 و ٢٠٠٩ نامزد اين جايزه شده بود. شايد معروف‌ترين نامزدي‌اش هم برگردد به نواي کمانچه در موسيقي متن فيلم «جواني بدون جواني» فرانسيس فورد کاپولا. البته آلبوم‌هاي «فرياد» و «بي تو به ‌سر نمي‌شود» در سال‌هاي ٢٠٠٣ و ٢٠٠5 نيز نامزد دريافت جايزه گِرَمي شدند که اثر مشترک محمدرضا شجريان، همايون شجريان و حسين عليزاده بودند.

حواشي

تنها دقايقي بعد از برنده‌شدن آلبوم «مرا به خانه بخوان» با آهنگ‌سازي و نوازندگي کيهان کلهر، برخي از اهالي موسيقي در ايران به‌ اشتباه و به دليل ناآگاهي از اهداي جايزه گرمي در بخش موسيقي جهاني، جايزه را متعلق به يويوما دانستند، اما در روزهاي بعد از اين حواشي، تازه متوجه شدند کلهر ‌تنها نوازنده اين گروه نبوده و آهنگ‌سازي پنج قطعه را هم بر عهده داشته است و تمامي ١٢ عضو گروه جاده ابريشم برنده تنديس گِرَمي شده‌اند. در کنار اين ماجرا ذکر اين نکته هم ضروري است که يويوما سرپرست جاده ابريشم نيست و مديريت هنري اين گروه را به عهده دارد. از سوي ديگر جايزه «بهترين آلبوم موسيقي جهاني» تنها جايزه‌اي است که در گِرَمي به موسيقي جهاني داده مي‌شود و همچون ديگر شاخه‌ها که در آن‌ها مثلا به بهترين آهنگ‌ساز، بهترين خواننده، بهترين نوازنده و... جوايزي اهدا مي‌شود، نيست. همين نکته خود نشان از اهميت بالاي اين جايزه دارد. گِرَمي «مرا به خانه بخوان» در شب برگزاري اين مراسم در دستان جاني گندلزمن ويولنيست اين گروه قرار گرفت. درحالي‌که چند نفر از اعضاي گروه هم در کنار او به روي صحنه رفتند و کيهان کلهر هم به اين مراسم دعوت بود.»

گروه فرهنگ و هنر

منبع: سالنامه شرق