چاپ

چه خبر - ثبت‌نام حج از دهه سوم فروردين آغاز مي‌شود

سرپرست سازمان حج و زيارت از آغاز ثبت‌نام در کاروان‌هاي حج تمتع از دهه سوم فروردين‌ماه 96 خبر داد و اعلام کرد: اولويت‌هاي حج تمتع از هفته آينده فراخوانده مي‌شوند. در حج 96 با عربستان توافق شده حدود 86 هزار زائر ايراني به عربستان اعزام شوند.

حجت‌الاسلام والمسلمين سيدعلي قاضي‌عسکر ـ نماينده ولي فقيه در امور حج و زيارت ـ و حميد محمدي ـ سرپرست سازمان حج و زيارت ـ در نشست خبري که بعدازظهر ديروز، شنبه 28 اسفندماه، به فاصله يک روز پس از اعلام رسمي توافق ايران و عربستان بر سر حضور زائران ايراني در حج تمتع انجام شد، جزئيات بيشتري از اين توافق را تشريح کردند و درباره ساير ابهامات مربوط به حج، عمره و روابط دو کشور به پرسش‌هاي خبرنگاران رسانه‌هاي ايراني و عربي پاسخ دادند.

برگزاري دعاي کميل و برائت از مشرکين در فضاي بسته؟

قاضي عسکر درباره چالش‌هايي که بر سر راه اين توافق وجود داشت، مشخصا برگزاري مراسم برائت از مشرکين و دعاي کميل در کنار مسجدالحرام توضيح داد: کليت آنچه که مورد نظر بوده در توافق‌نامه وزارت حج عربستان و سازمان حج و زيارت ايران لحاظ شده است که بر آن اساس برگزاري مراسم دعا در محل سکونت و جاهايي که متعلق به زائران ايراني است بلامانع بوده، ولي در دور بعدي مذاکرات جزئي‌تر اين مسائل مطرح و بحث خواهد شد تا با توافق صورت گرفته و تفاهم در آينده اين مشکلات از سر راه برداشته شود.

پرداخت ديه حادثه مسجدالحرام به جريان افتاده؟

او همچنين درباره پرداخت ديه به زائران حادثه ديده در فاجعه منا و مسجدالحرام گفت: در حج گذشته با دو مسئله مسجدالحرام و منا مواجه بوديم که در موضوع مسجدالحرام با توجه به قول پادشاه عربستان پرداخت ديه به صورت قطعي توافق شد و به زودي آن هديه مقرر، پرداخت مي‌شود. قرار بود ديه‌اي هم از طرف شرکت بن‌لادن به حادثه‌ديدگان مسجدالحرام پرداخت شود که اين کار را هم شروع کرده‌اند.

پرونده فاجعه منا به دليل قطع روابط دو کشور راهي براي پيگيري نداشت و اگر مي‌خواستيم از طريق محاکم بين‌المللي پيگيري کنيم با پروسه طولاني روبرو مي‌شديم هر چند که در وزارت خارجه، دادستاني کشور، سازمان حج و بنياد شهيد کارهاي گسترده‌تري انجام شد و در دو ماه گذشته وکيلي اختيار کردند که طبق قرارداد امضاء شده با عربستان قرار شد امور را دنبال کند. در هر حال ما براي پيگيري علت فاجعه منا کارهاي گسترده‌اي انجام داديم و با بيش از 800 شاهد مصاحبه کرديم که اسنادش موجود است و قرار شد به کميته حقيقت‌ياب داده شود تا اين کار را ادامه دهند. به خانواده‌هاي داغ‌ديده فاجعه منا و مسجدالحرام اين بشارت را مي‌دهم که با تلاش هيأت اعزام ايران به عربستان مقرر شد در حج امسال به هر خانواده شهيد در اين دو حادثه دو سهميه حج تمتع داده شود که در حج پيشرو اعزام مي‌شوند.

ويزاي ايراني‌ها، الکترونيکي روي برگه A4

محمدي ـ سرپرست سازمان حج و زيارت ـ درباره خدمات کنسولي در حج تمتع که يکي از اختلافات دو طرف در مذاکرات سال گذشته بود، توضيح داد: طبيعي است با توجه به تعداد زائران اعزامي،سن آن‌ها و احتمال بروز حوادث غيرمترقبه امسال براي رسيدگي به وضعيت بايد کنسولگري ايران در عربستان فعال باشد تا طبق کنوانسيون ژنو امور مربوط به اتباع کشورمان را پيگيري کند. سال گذشته بر سر چگونگي اين موضوع توافقي حاصل نشد، اما امسال براي استقرار 10 کارشناس کنسولي ايران موافقت شده است.

به گفته قاضي عسکر نيز زمان استقرار کارشناسان کنسولي ايران از ابتداي ماه شوال تا پايان ماه محرم تعيين شده که براي پيگيري امور زائران در عربستان مناسب است.

محمدي سرپرست سازمان حج و زيارت ايران در ادامه با بيان اينکه ويزاي زائران ايراني در حج آينده به صورت الکترونيکي صادر مي‌شود،توضيح داد:ويزا يکي از مشکلات جدي در حج بود که به دليل نبود رابطه ميان دو کشور توافق شد به صورت الکترونيکي صادر شود. ايران مطابق گذشته اطلاعات زائران را در سيستم وزارت حج عربستان وارد مي‌کند و پس از نهايي شدن اين ويزا به صورت پرينت A4 در اختيار زائر قرار داده مي‌شود که همان برگه حکم ويزا را دارد و قرار نيست برچسبي روي گذرنامه نصب شود.

سرپرست سازمان حج و زيارت در ادامه درباره تدابير انديشيده شده براي جلوگيري از تکرار حادثه منا توضيح داد: امنيت يکي از دغدغه‌هاي مسئولان نظام و مردم کشورمان بوده که در جلسات متعدد با وزارت حج عربستان مصاديق ناامني مطرح و برنامه‌ريزي‌هاي دقيق آن‌ها نيز اعلام شد.دولت عربستان پس از حادثه حج 94 براي پيشگيري از حوادث مشابه برنامه‌ريزي‌هايي داشته ضمن اينکه در بندي از توافق‌نامه طرفين، اين وزارت‌خانه مسئوليت تأمين امنيت زائران را صراحتا پذيرفته و ما اميدواريم با برنامه‌ريزي آن‌ها شاهد سفري امن باشيم.

قاضي عسکر نيز در توضيحات تکميلي گفت: بخشي از حوادث حج 94 به خاطر در جريان قرار ندادن کشورها از برنامه‌ زمان‌بندي بود. امسال با کشورها تفاهم شد تا اين زمان‌بندي صورت گيرد.

ستاد بحراني در داخل تشکيل شده و قوانين مرتبط با آن تدوين شده که قرار است ضمن آن به زائران آموزش امداد و نجات داده شود. تيم پزشکي موظف است اين آموزش‌ها را جدي بگيرد.

عربستان متعهد شده امنيت ايراني‌ها را تامين کند

محمدي در پاسخ به سوالي مبني بر اينکه با توجه به مشکلات متعدد و متنوع زائران و روحانيان ايراني‌ در عربستان و نظر به اين‌که تأمين امنيت در اين کشور با وزارت حج اين کشور نيست، امنيت زائران قرار است چگونه تامين شود و در توافق‌نامه مشخصا چه تدبيري انديشيده شده است؟ اظهار کرد: وقتي وزارت حج عربستان به نمايندگي اين کشور طرف مذاکره با ايران شده پس متعهد به انجام همه امور مربوط به زائران است. در توافقنامه دو کشور مصاديق مختلف مربوط به امنيت تحت عنوان حفظ عزت و کرامت صراحتا مشخص شده و آن‌ها تعهد داده‌اند برخوردهايشان در شأن زائران باشد.

عربستان همه موارد مربوط به تأمين امنيت را در مقوله عزت و کرامت پذيرفته و ما اميدواريم اين تعهدات اجرا شود. در هر حال هر کشوري با حوادث غيرمترقبه مواجه مي‌شود که براي پيشگيري از اين موارد ناخواسته نمي‌توان تضمين داد، اما آن‌ها متعهد شده‌اند و در توافق‌نامه نيز ذکر شده که از حوادث پيش‌بيني شده جلوگيري کنند.

قاضي‌عسکر سپس درباره تکليف محاکمه دو مأمور تعرض‌کننده در فرودگاه جده و ابهاماتي که درباره حکم آن‌ها وجود دارد، گفت: قبلا سندي درباره محاکمه آن‌ها در اختيار نداشتيم، اما وزير حج عربستان در نامه‌اي که اخيرا فرستاده به اين موضوع اذعان کرده که آن دو مأمور به چهار سال زنداني،1000 ضربه شلاق و اخراج از محل کار خود محکوم شده‌اند. در مذاکرات نيز به اين موضوع اشاره شد که آن‌ها هم خواستار اشد مجازات بودند اما حکم سه قاضي پرونده اين طور بوده است که هم اکنون نيز در حال اجرا است. بسيار هم از آن حادثه تلخ اظهار ناراحتي کردند.

ماجراي دستبندهاي الکترونيکي ساخت اسرائيل

محمدي درباره دستبندهاي الکترونيکي که سال گذشته شائبه توليد آن‌ها در اسرائيل مطرح شده و ابهاماتي را درباره رديابي زائران ايجاد کرده بود توضيح داد: اين يک شائبه بود چرا که ايران جلوتر پيشنهاد رهگيري و شناسايي زائران را داده بود.سال گذشته در مذاکرات وقتي اين موضوع مطرح شد عربستان اعلام کرد طرح مشابهي را دنبال مي‌کند. موضوع را پيگيري کرديم و متوجه شده‌ايم که فعلا برنامه‌اي در اين باره ندارند ولي ما خودمان چنين طرحي داريم. متأسفانه گاهي در انعکاس اخبار به گونه‌اي رفتار مي‌شود که واقعيت‌ها تحريف مي‌شوند. موضوع دستبند نيز طوري منتشر شد که مردم گمان کردند شبيه دستبند زنداني‌ها است در حالي که کشورهاي غربي چنين پروژه‌اي را براي دريافت حالات و موقعيت مردم اجرا کرده‌اند.

بيشتر زائران ما سن بالايي دارند و در حادثه منا دريافتيم که آن کارت‌هاي هويتي کاغذي جوابگوي رهگيري آن‌ها نيست ضمن آنکه استفاده از اين دستبندها هم الزامي نيستند. اگر کسي تمايل به آن‌ها نداشت قرار نيست برخوردي شود. ما فقط طرح را به لحاظ امنيتي و حفظ سلامت زائران مطرح کرديم.

سهميه حج ايران چقدر است؟

محمدي سپس درباره سهميه زائران ايراني در حج پيش رو گفت: در سال 94 که مصادف با آخرين حضور زائران ايراني بود 64 هزار نفر مشرف شدند که کاهش 20 درصدي سهميه به دليل طرح توسعه مسجدالحرام اتفاق افتاد. امسال آن 20 درصد به همه کشورهاي اسلامي برگردانده شده که عربستان سهميه 77 هزار نفر را براي ايران در نظر گرفته بود. در مذاکرات پس از در جريان قرار گرفتن نسبت به افزايش جمعيت ايران که سهميه حج بر آن اساس تأمين مي‌شود متقاعد شدند 79 هزار و 900 سهميه به ايران اختصاص دهند که با قبول جبراني سال گذشته و در نظر گرفتن عوامل اجرايي حج و سهميه بازماندگان منا و حادثه‌ديدگان مسجدالحرام حادثه حج ايران بيش از 86 هزار نفر تعيين شد.

هزينه حج هنوز مشخص نشده

به گفته او با عربستان توافق شده تيم‌هاي مسکن و تغذيه در اسرع وقت و پس از دريافت ويزا به اين کشور اعزام شوند که احتمال زياد تا هفته آينده خواهد رفت تا تکليف امکانات و هزينه‌ها را مشخص کنند. او درباره هزينه حج تمتع امسال نيز توضيح داد: بخش عمده هزينه‌ها مربوط به اسکان، تغذيه و حمل و نقل است که براي نهايي شدن بايد منتظر حضور و توافق‌هاي تيم‌هاي اجرايي باشيم. فعلا حدودي را براي هزينه حج نمي‌توان تعيين کرد.

طبق تأکيد امام خميني (ره) و مقام معظم رهبري در حج و عمره نبايد دنبال سودگيري و سودخواهي بود. در سال‌هاي گذشته نيز به اين شکل عمل مي‌شد و زائران همان قيمت تمام شده را براي حج پرداخت مي‌کردند. طبق همين سياست در دو سال قبل بعد از ثبت نام دو ميليون تومان اضافي به مردم بازگردانده شد. هر جا هم که صرفه‌جويي شده آن مبلغ کاملا برگردانده شده است. بايد توجه کنيم که قيمت ارز افزايش يافته و در عربستان تورم نسبي وجود دارد ضمن آنکه سال‌هاي گذشته بيش از 60 قلم از ايران به عربستان منتقل مي‌شد که هزينه‌ها راکاهش مي‌داد، اما اکنون چنين شرايطي حاکم نيست. در هر حال ما دنبال اين هستيم که قيمت تمام شده را از مردم بگيريم.

سرپرست حجاج ايراني درباره ممانعت عربستان از انجام پروازهاي هواپيماهاي ايراني در اين کشور و ابهام در انتقال زائران ايراني که هر سال نيمي از آن‌ها توسط شرکت‌هاي داخلي منتقل مي‌شدند، توضيح داد: مثل هر سال توافق شده نيمي از زائران ايراني توسط هواپيماهاي داخلي و نيمي ديگر توسط هواپيماهاي سعودي جابه‌جا شوند اما جزئيات بيشتر از هفته آينده که کارشناسان ايراني به عربستان اعزام شدند، مشخص مي‌شود.

قاضي عسکر درباره علت طول کشيدن مذاکرات حج به بيش از يک سال و همچنين احتمال ميانجي گري ساير کشورها، اظهار کرد: توافق يک سال طول نکشيد. سال گذشته طرفين در بعضي زمينه‌ها به نتيجه رسيدند اما در مواردي مثل کنسولي توافقي حاصل نشد. زمان مذاکرات نيز کوتاه بود و ما نتوانستيم اقدام خاصي انجام دهيم. امسال از زمان دريافت دعوتنامه وزارت حج بلافاصله پاسخ داديم که استقبال مي‌کنيم و در مذاکرات حضور خواهيم داشت. هيأت ايراني در زمان مقرر به عربستان رفت. دو دور مذاکرات حضوري داشت و به دنبال آن توافقنامه امضا شد.

او تأکيد کرد: گفت‌وگوها طوري نبود که موضوع برد و باخت کشوري مطرح باشد. ما دنبال خواسته‌هاي مردم و مسئولان بوديم. وقتي منطقي مطرح کرديم و آن‌ها نيز پذيرفتند طبيعي بود که به نتيجه برسيم.

نماينده ولي فقيه در امور حج و زيارت يادآور شد: فريضه حج در روايات يکي از ارکان دين است که شيعيان و اهل تسنن اهتمام ويژه‌اي به برگزاري آن دارند ولي سال گذشته به دليل برخي مشکلات که بخشي از آن به منا و حوادث مسجدالحرام برمي‌گشت متأسفانه مردم ايران از حج محروم شدند، ولي همه تلاش‌ها انجام شد که حج تعطيل نشود.

او يادآور شد: تمام خواسته‌هاي مردم، مسئولان و در رأس آن‌ها مقام معظم رهبري در توافق‌ها مطرح و قريب به اتفاق آن‌ها محقق شده و خوشحاليم که طرفين با استدلال و منطق به توافق رسيدند و وزارت حج عربستان جمهوري اسلامي ايران را همراهي کرده است.

توافق حج راهي براي بهبود روابط سياسي ايران و عربستان؟

محمدي سرپرست سازمان حج و زيارت سپس در پاسخ به اين سوال که آيا اين توافق منجر به بهبود روابط سياسي دو کشور نيز خواهد شد، گفت:‌ مذاکرات حج فارغ از روابط دو کشور بوده و ما متمرکز روي حج بوديم.

قاضي عسکر نيز تأکيد کرد: مسئله حج از روابط سياسي دو کشور جدا است، چون حج واجب مردم است. امکان دارد در روابط سياسي مشکلي بوجود آيد که نمي‌توانيم به خاطر آن حج را تعطيل کنيم.

سرپرست حجاج ايراني بيان کرد: اميدوارم از ديپلماسي حج براي تقويت ديپلماسي عمومي بهره بگيريم. به هر حال ايران و عربستان دو کشور بزرگ منطقه هستند و اولويت جمهوري اسلامي ايران نيز گسترش روابط با همسايگان است. اميدواريم با روشي که از گذشته پيش گرفته بوديم حج به ديپلماسي دو کشور کمک کند.

وي در پاسخ به اين سوال که براي به توافق رسيدن مذاکرات حج آيا با مقام معظم رهبري نيز مشورت گرفته شده است، گفت: وقتي مقام معظم رهبري نماينده‌اي را در امور حج تعيين مي‌کنند معنايش آن است که امور را در اين بخش محول کرده‌اند. البته که ما بدون کارشناسي تصميم نمي‌گيريم و تيم‌هايي در اين باره داريم. اميدواريم اين توافق موجب شود حجي آبرومند، عزت‌مند و با کرامت داشته باشيم.

عمره چه مي‌شود؟

قاضي عسکر درباره تکليف عمره نيز اظهار کرد: توافق امضا شده ملاک سفر عمره نيز قرار مي‌گيرد. اگر اين موارد تعهد داده شده عملياتي شود و ما مشکل خاصي نداشته باشيم طبيعي است زمينه براي عمره فراهم شود.

وي اضافه کرد: البته وزير فعلي حج عربستان چون در اين حوزه تخصص و نسبت به کشورها شناخت دارد باور داريم آنچه در توافق‌ها آورده‌اند به خوبي اجرا خواهند کرد. درباره عمره مانع جدي ما پرونده فرودگاه جده بود که با توجه به اجراي محکوميت، اميدواريم زمينه‌ها براي اين سفر نيز فراهم شود.

منبع:ايسنا