چه خبر - مضرات و فوايد چاي براي کودکان
نوشيدن چاي يا قهوه به دليل وجود کافئين موجب افزايش ميزان انرژي و هوشياري در طول روز مي‌شود و تمرکز انسان‌ها به‌ويژه کودکان را زياد مي‌کند. گفتني است، همين ماده اثرات مخربي بر روي رفتار و سلامت کودک دارد که از جمله اين اثرات مي‌توان ضعيف شدن عضله‌ها و کم شدن تمرکز و حواس را نام برد.
در واقع مصرف چاي زياد باعث کم شدن اشتهاي کودک مي‌شود و مصرف بيش از يک ليوان چاي براي کودکان توصيه نمي‌شود. چاي زياد از رشد کودکان جلوگيري مي‌کند و آنها را لاغر مي‌کند.چاي، که معمولا سياه آن رايج است، هر چند مي‌تواند براي بدن مفيد باشد، اما معمولا به دليل وجود مقادير زيادي کافئين توصيه مي‌شود کودکان کمتر از آن استفاده کنند. کافئين ماهيتا ماده مضري نيست، اما مصرف بيش از اندازه آن مي‌تواند براي بدن مشکل‌ساز باشد و آثار جانبي نامطلوبي داشته باشد.
مصرف بيش از اندازه کافئين
اضطراب، دل‌درد، سردرد، اختلال در تمرکز، اختلال در خواب، افزايش ضربان قلب و افزايش فشارخون علائم مصرف زياد کافئين است.هر چه سن کودک کمتر باشد، ميزان کافئين لازم براي ايجاد چنين آثاري کمتر خواهد بود. در نتيجه ممکن است کودک با نوشيدن حتي يک فنجان چاي که يکي از منابع کافئين است، دچار برخي از اين علائم شود.
مبارزه با سرفه
چاي مناسب براي سرفه بستگي به نوع سرفه دارد. اگر سرفه با گلودرد همراه است، چاي گل ختمي مي‌تواند بسيار مفيد و آرامبخش باشد. براي سرفه‌اي که همراه با التهاب گلو است، چاي شيرين‌بيان توصيه مي‌شود. البته چاي شيرين‌بيان را نبايد بيش از سه روز متوالي مصرف کرد، خصوصا اگر کودک مبتلا به فشارخون بالاست. چاي نعنا نيز در بهبود گلودردهاي عادي و خفيف موثر است.
کاهش استرس
هر چند چاي سياه به دليل اينکه داراي کافئين است مي‌تواند موجب افزايش استرس در کودکان شود، اما برخي ديگر از انواع چاي، از جمله چاي بابونه، مي‌تواند در آرامش کودکان تاثير زيادي داشته باشد. در واقع يکي از بهترين چايي‌ها و نوشيدني که براي کودکان مناسب است گل بابونه و برگ آن است که براي کودک بسيار مفيد مي‌باشد. دمنوش اين گياه همراه با کمي افزودني شيرين مي‌تواند براي کودک بسيار مفيد باشد. چاي بابونه براي کودک به‌عنوان دارو عمل مي‌کند و آرامش روح و روان کودک را بهبود مي‌بخشد.
کاهش نفخ
چاي بابونه، رازيانه و چاي نعنا از جمله مشهورترين چاي‌هاي ضد نفخ هستند. در مورد نوزادان بهتر است چاي مستقيما به آنها داده نشود بلکه مادر از اين چاي‌ها استفاده کند و نهايتا آثار مفيد اين چاي‌ها از طريق شير به نوزاد منتقل خواهد شد.
کاهش تب
براي کاهش لرز و افزايش تعريق (که موجب کاهش مدت و شدت تب مي‌شود)، مي‌توانيد چاي بادرنجبويه، بابونه، نعنا و شيرين‌بيان را امتحان کنيد.
مقابله با حالت تهوع
چاي زنجفيل در مقابله با حالت تهوع بسيار موثر است. اين چاي مي‌تواند به سيستم گوارش آرامش دهد و با دل‌درد نيز مبارزه کند. همچنين، دادن چاي زنجفيل به کودکي که حالت تهوع دارد و استفراغ مي‌کند، مي‌تواند از کاهش بيش از حد و ناگهاني آب در بدن او جلوگيري کند. اين چاي از حالت تهوع ناشي از حرکت، براي مثال در ماشين و هنگام مسافرت، نيز جلوگيري مي‌کند.
اثرات مفيد انواع چاي
هر چند تاکنون در رابطه با مضرات چاي، خصوصا چاي سياه، براي کودکان گفتيم، اما چاي تنها محدود به چاي سياه نمي‌شود. چاي‌ها انواع گوناگوني دارند که برخي از آنها مي‌توانند براي کودکان مفيد باشند.
چند نکته
- بهتر است چايي که به کودک مي‌دهيد نسبت به چايي که خودتان مي‌نوشيد رقيق‌تر باشد. معمولا بسته به نوع چاي، هر چاي بايد 4 تا 6 دقيقه دم بکشد. اما در مورد کودکان، اين زمان به 2 تا 4 دقيقه کاهش مي‌يابد. اگر چاي خيلي غليظ و قوي است، حتما با اضافه کردن آب به آن، از غلظتش بکاهيد.
- دماي چاي براي کودکان نسبت به بزرگسالان بايد بسيار کمتر باشد. بهتر است چاي را در دماي اتاق بگذاريد تا دماي آن با محيط يکسان شود.
- معمولا کودکان، و حتي بزرگسالان، ميل به خوردن چاي به همراه شکر يا قند دارند. کودکاني که در طول روز بيش از 355 ميلي‌ليتر چاي شيرين مصرف مي‌کنند، 60 درصد بيش از سايرين احتمال دارد دچار افزايش وزن و چاقي شوند.
- چاي هيچ کالري ندارد و ارزش غذايي آن نيز از نظر ميزان ويتامين‌ها و مواد مغذي موجود در آن زياد نيست. کودکاني که معده خود را با چاي پر مي‌کنند، ميل کمتري به خوردن مواد غذايي سالم و مغذي خواهند داشت. نتيجه اين امر چيزي جز سوءتغذيه نيست.
- مصرف چاي مانع جذب آهن در خون مي‌شود. در نتيجه، کودکاني که چاي زيادي مصرف مي‌کنند ممکن است دچار کمبود آهن شوند.
- کافئين باعث مي‌شود آب بدن با سرعت بيشتري دفع شود. البته ميزان اين دفع مايعات بستگي به ميزان کافئيني که مصرف شده است دارد. همين دفع مايعات مي‌تواند بدن را در معرض کم‌آبي قرار دهد و در نتيجه براي سلامت اعضاي گوناگون بدن خطرناک باشد. اين مورد، در فصول گرم سال که نياز بدن به مايعات افزايش پيدا مي‌کند، از اهميت بيشتري برخوردار است.
- کافئين مي‌تواند براي بدن وابستگي ايجاد کند. به همين دليل هم اگر فرزندتان به نوشيدن چاي عادت کند، وابستگي بدن او به اين ماده موجب افزايش مصرف و در نتيجه افزايش آثار سوء اين ماده بر بدن او خواهد شد.
- مصرف چاي ساعت خواب کودک را مختل مي‌کند و ادرار کودکان را در شب و نيمه‌شب بسيار زياد مي‌کند.
منبع:روزنامه آرمان امروز