چاپ

چه خبر - اعتدال بهاري و آغاز نوروز چگونه شکل گرفت؟

شايد نخستين انسان‌هايي که چشم به جهان گشودند و به آسمان زيباي بالاي سر خود نگريستند، همواره تمايل داشتند، بدانند که اين گوي‌هاي بلورين چسبيده به سقف آسمان چيست.

اگرچه زندگي اوليه غارنشين بود ولي گاهي بايستي مسافت زيادي را براي شکار مي رفتند و به تجربه دريافتند که از اين گوي هاي بلورين مي توانند براي راه يابي و بازگشت کمک بگيرند. تشکيل جوامع اوليه شامل روستاها و شهرها، انسان ها را بر آن داشت تا با کشاورزي غذاي خود را تامين کنند. انسانها به تجربه دريافتند که هر مدت يکبار، طبيعت تکرار مي شود. درختان شکوفه داده و سبز مي شوند، ميوه مي دهند و سپس برگ ريزان مي شود و جامه سبز تبديل به جامه سفيد مي شود.

ولي مجدد درختان شکوفه مي دهند و اين دوره تکرار مي شود. آنها نياز داشتند تا زمان کاشت را دقيق بدانند تا گياه در فصل گرما به رشد حداکثري برسد. مهم نبود که زمين برف است يا يخبندان، مهم کشت بذر در زمين بود تا داشت و برداشت به موقع انجام شود زيرا زنده بودنشان وابسته به کشاورزي بود. آنها دريافتند که هرگاه ستاره اي پر فروغ در سحرگاهان طلوع کند، رودهايي طغيان مي کند و زمين ها را آماده کشت مي کند و يا مي توانند با تصور چهره هايي ساخته شده از ستارگان(صورفلکي)، که با آهنگي منظم پديدار و ناپديد مي شوند، مي توان زمان کشت دقيقا تعيين کرد و از اينجا بود که نياز به تقويم احساس شد تا بر اساس آن کارها نظم گيرد.

در همان زمانها نيز بودند انسانهايي که به ثبت حرکات اجرام آسماني پرداختند و توانستند ارتباط بين چرخه هاي تکرار شونده در طبيعت را دريابند و چرخه هاي آينده را پيش بيني کنند و بخشي از جهانيان آن زمان که به مکتوب کردن پرداختند، ايراني ها بودند. ايراني ها با رصدهاي منظم، مسير حرکت خورشيد به دور زمين يا زمين به دور خورشيد را مشخص کردند و نخستين زيج ها را مکتوب کردند. آنها مسير ظاهري خورشيد در آسمان را به شکل دايره اي فرضي رسم کردند و اين مسير، دايرة البروج نام گرفت. ايراني ها استواي زمين را به صورت فرضي در آسمان امتداد دادند تا استواي سماوي را به دست آوردند.

آنها دريافتند که اين دو دايره با زاويه‌اي، داخل هم بوده و در دو نقطه يکديگر را قطع مي کنند. هنگامي که خورشيد از يکي از اين نقاط مي گذرد، زمين به سمت رويش پيش مي رود و بهار آغاز مي شود، دشت ها سبز مي شوند، درختان شکوفه مي دهند و هنگامي که خورشيد از نقطه دوم مي گذرد، آغاز پاييز است، برگ ريزان مي شود و زمين طراوت خود را از دست مي دهد. اين نکته ي مهمي بود که هر دو نقطه شبيه هم بود. يعني طول شب دوازده ساعت و طول روز نيز در اين دو نقطه دوازده ساعت بود. و اين دو نقطه اعتدالين نام گرفت(اعتدال بهاره و اعتدال پاييزه).

هنگامي که زمين به سمت رويش مي رفت، طول روز افزايش مي يافت تا 31 خرداد، که آن طولاني ترين طول روز بود و انقلاب تابستاني نام گرفت و هنگاميکه زمين به سمت برگريزان مي رفت طول شبها افزايش مي يافت تا 30 آذر که طولاني ترين طول شب بود و اين شب، انقلاب زمستاني يا شب يلدا نام گذاري شد. و اينجا بود که ايراني ها گمشده خود را براي شروع هر سال در تقويم يافتند. شروعي که برگرفته از طبيعت بود. آنها، يکي از دو نقطه اعتدالين را بايستي انتخاب مي کردند. اما کدام نقطه؟ رويش با برگ ريزان؟ کداميک؟ زيرا هر دو نقطه داراي شرايط مشابه و يکسان بودند. و اينجا بود که هم انديشي ايرانيان، انتخاب را بر نقطه رويش قرار داد. و براي اينکه اين آفريده هاي خداوند به درستي شناخته شود، در لحظه اي که زمين ممات به زميني داراي حيات تبديل مي شود، اين لحظه، با نام اعتدال بهاري، به عنوان شروع هر سال نو، در نظر گرفته شد و آن عيد نوروز ناميده شد. پس از اسلام نيز به خاطر ويژگي هاي بسيار خوب در عيد نوروز، اين عيد مورد حمايت ائمه اطهار(ع) قرار گرفت و به عنوان يک سنت حسنه تثبيت شد.

لحظه تحويل سال 1396 هجري شمسي به ساعت رسمي جمهوري اسلامي ايران:

ساعت 13 و 58 دقيقه و 40 ثانيه ، روز دوشنبه 30 اسفند 1395 هجري شمسي، مطابق با 21 جمادي‌الثانيه 1438 هجري قمري و 20 مارس 2017 ميلادي

منبع تحويل سال: مرکز تقويم موسسه ژئوفيزيک دانشگاه تهران

منبع: khabaronline.ir