چاپ

چه خبر - اندازه گيري ميزان داروي مسکن در بدن با حسگر نانوکامپوزيتي

مصرف دارو اصلي ترين روش درمان بيماري ها به شمار مي رود. از سوي ديگر بيشتر داروها علاوه بر اثر درماني، داراي اثرات جانبي نيز هستند که مصرف بيش ازحد آن ها مي تواند خطرآفرين باشد. از اين رو اندازه گيري ميزان داروي مصرف شده در بدن يکي از راه هاي جلوگيري از بروز اثرات جانبي و افزايش خاصيت درماني دارو محسوب مي شود.امروزه روش هاي مختلفي جهت اندازه گيري ميزان دارو در بدن مورد استفاده قرار مي گيرد که روش الکتروشيميايي به دليل ساده و ارزان بودن، بيش از ساير روش ها موردتوجه واقع شده است.

به گزارش ستاد ويژه توسعه فناوري نانو رياست جمهوري،دکتر مسعود فولادگر محقق دانشگاه آزاد اسلامي واحد فلاورجان با معرفي داروي نالبوفنين و موارد استفاده آن در خصوص اهداف دنبال شده در اين طرح گفت: نالبوفين يک داروي نيمه سنتزي است که از دسته داروهاي مسکن به شمار مي رود. کاربرد عمده پزشکي اين دارو در سکته قلبي، آماده سازي براي عمل جراحي و پس از عمل به عنوان يک ابزار کمکي در هنگام بي هوشي عمومي است.
وي افزود:اين دارو مانند مورفين از جمله مواد مخدر محسوب مي شود و گاهي معتادان به آمفتامين، از نالبوفنين به عنوان يک جايگزين استفاده مي کنند. هدف از انجام اين پژوهش ارائه روشي ساده بر پايه ي حسگر به منظور تشخيص و اندازه گيري ميزان داروي نالبوفين در نمونه هاي حقيقي نظير نمونه ي ادرار بوده است.

به گفته فولاد گر حسگر ساخته شده در اين طرح مقادير بسيار ناچيز داروي نالبوفين را در نمونه هاي زيستي اندازه گيري مي کند. به علاوه استفاده از اين حسگر نانوکامپوزيتي از بروز اثرات جانبي مخرب داروي مذکور جلوگيري مي کند. همچنين اين حسگر روشي ساده و ارزان قيمت براي اندازه گيري داروي نالبوفين ارائه مي دهد.

فولادگر با اشاره به نقش فناوري نانو در ساخت اين حسگر افزود: استفاده از ساختار نانوکامپوزيتي در ساخت اين حسگر موجب مي شود سطح فعال الکترود افزايش يابد. از سوي ديگر افزايش مراکز فعال و بهبود سينتيک انتقال الکترون به سطح الکترود سبب مي شود که جريان حاصل از اکسايش دارو روي سطح الکترود نيز افزايش يابد و اين موضوع امکان اندازه گيري مقادير کمتري از دارو را فراهم مي کند. بهبود رسانايي الکتريکي درون الکترود نيز از مزاياي ديگر استفاده از ساختار نانوکامپوزيتي در ساخت اين حسگر است.

عضو هيأت علمي دانشگاه آزاد اسلامي واحد فلاورجان تصريح کرذ: در مرحله اول نانوکامپوزيت نيکل اکسيد و نانولوله هاي کربني عامل دار با روش رسوب دهي شيميايي نيکل در حضور نانولوله هاي کربني سنتز شد. سپس نانوکامپوزيت حاصل به وسيله ي ميکروسکوپ الکتروني و پراش پرتو ايکس مشخصه يابي شد. در نهايت نانوکامپوزيت سنتز شده در ساخت الکترود خمير کربني به همراه يک مايع يوني به کار گرفته شده و رفتار الکتروشيميايي نالبوفين بر روي سطح اين الکترود مورد مطالعه قرار گرفت.

نتايج حاصل از آزمون ها بيانگر اين حقيقت است که حسگر ساخته شده در محدوده وسيعي از غلظت نالبوفين (0/2 تا 500 ميکرومولار) داراي پاسخ خطي است. همچنين اين حسگر از انتخاب گري بالايي نسبت به داروي مذکور برخوردار است.
اين تحقيقات حاصل تلاش هاي دکتر مسعود فولادگر- عضو هيأت علمي دانشگاه آزاد اسلامي واحد فلاورجان- و دکتر حسن کريمي مله- عضو هيأت علمي دانشگاه تحصيلات تکميلي صنعتي و فناوري پيشرفته کرمان- است.

نتايج اين کار در مجله sensors and actuators b: chemical (جلد 8، شماره ي 320، سال 2016، صفحات 456 تا 462) به چاپ رسيده است.

منبع:irna.ir