چه خبر -
اين روزها بازار سفر و گردش داغ است. برخي راهي سفر شده‌اند و عده‌اي درحال آماده کردن خود براي سفر هستند تا بتوانند در تعطيلات پيش‌رو نهايت استفاده را از هواي مطبوع بهاري داشته باشند. مسافرت چه با خودروي شخصي، چه با هواپيما، کشتي يا قطار صورت گيرد، گاهي حالت‌هاي ناخوشايندي را طي مسير براي افراد ايجاد مي‌کند که کام آنها را تلخ مي‌کند. شايد از اطرافيان عبارت «ماشين‌گرفتگي» را شنيده باشيد اما اين عارضه در واقع، «بيماري حرکت» است که حين سفر و در داخل وسيله نقليه رخ مي‌دهد و گاهي آنقدر اين مشکل حاد مي‌شود که فرد عطاي سفر را به لقايش مي‌بخشد.
بيماري حرکت يا ماشين گرفتگي چيست؟
به نقل از روزنامه «medicinenet»، بيماري حرکت به حالتي اطلاق مي‌شود که هنگام حرکت با وسيله نقليه، آنچه گوش داخلي احساس مي‌کند، با آنچه چشم مي‌بيند، متفاوت است. در واقع، اين بيماري اختلال شايعي است که در سفر با قطار، خودرو، هواپيما يا قايق بروز مي‌کند و فرد با مجموعه علائمي چون تعريق و سرگيجه خود را نشان مي‌دهد. علائم بيماري حرکت پيشرونده است و آنقدر به سرعت پيش مي‌روند که اغلب با حالت تهوع و استفراغ همراه مي‌شود.
چه کساني در معرض ابتلا به بيماري حرکت يا ماشين گرفتگي هستند؟
با وجود اينکه زنان باردار و کودکان 5 تا 12 سال بيش از هر قشر ديگري در معرض ابتلا به بيماري حرکت قرار مي‌گيرند، اما به‌طور کلي، هر فردي در طول سفر ممکن است دچار مشکل شود. کساني که با قايق سفر مي‌کنند هم به نوعي با بيماري حرکت دست و پنجه نرم مي‌کنند. از عوامل پرخطري که بروز اين حالت را تشديد مي‌کند مي‌توان به استرس افراد نسبت به سفر، عدم‌تهويه مناسب فضاي بسته مانند داخل قطار يا اتوبوس اشاره کرد.
علل و علائم بيماري حرکت يا ماشين گرفتگي
بيماري حرکت با ترکيبي از سيگنال‌هايي که از طريق چشم‌ها و گوش داخلي به مغز فرستاده مي‌شود، رخ مي‌دهد. اگر نمي‌توانيد حرکتي را که چشم‌ها آن را مشاهده مي‌کنند احساس کنيد، به اين معناست که مغز سيگنال‌هاي ارسالي را با هم اشتباه گرفته است. به گزارش «webmd»، بيماري حرکت زماني رخ مي‌دهد که يک بخش از سيستم حفظ تعادل بدن مانند گوش داخلي يا چشم و اعصاب حسي احساس کنند که بدن در حال حرکت است اما ساير قسمت‌هاي بدن حرکتي را درک نکنند و در واقع تناقضي بين اين دو رخ مي‌دهد.
به‌عنوان مثال، اگر داخل کابين کشتي نشسته‌ايد، گوش داخلي امواجي از حرکت را درک مي‌کند، درحالي که چشم‌ها حرکتي را ثبت نمي‌کنند. اين تناقض بين حواس باعث بروز بيماري حرکت مي‌شود. برخي حتي با انجام بازي‌هاي ويدئويي، شبيه‌سازهاي پرواز يا نگاه کردن به ميکروسکوپ نيز چنين حالتي پيدا مي‌کنند، اما درحالي که بدن احساس حرکت ندارد.
علائم و نشانه‌هاي بيماري حرکت معمولا با احساس تشويش و دلهره آغاز مي‌شود که با عرق سرد و سرگيجه همراه است. در برخي افراد مي‌توان پوست رنگ‌پريده و افزايش بزاق دهان را به همراه سردرد و خستگي مشاهده کرد. حالت تهوع و استفراغ معمولا بعد از علائم اوليه رخ مي‌دهد.
درمان و پيشگيري از بيماري حرکت يا ماشين گرفتگي
درمان بيماري حرکت شامل ترکيبي از درمان‌هاي پزشکي، ايجاد تغييراتي در محيطي که در آن قرار گرفته‌ايد مانند باز کردن پنجره خودرو و استفاده از برخي داروهاي بدون نسخه است که اغلب با انجام اين کارها علائم بهبود مي‌يابد.
«اسکوپولامين» چسبي است که پشت گوش قرار مي‌گيرد تا از اين طريق علائم را از بين ببرد. داروهاي موسوم به داروهاي ضدتهوع که علائم تهوع و استفراغ را کاهش مي‌دهند در اين امر موثر است. مصرف برخي آنتي‌هيستامين‌ها نيز اثرگذار است و تا حدودي باعث خواب‌آلودگي مي‌شود. مصرف اين قبيل داروها تا حدي در برخي افراد اثر مثبت به جا مي‌گذارد. معمولي‌ترين قرصي که براي جلوگيري از بروز علائم پيش از سفر مصرف مي‌کنند «ديمن‌هيدرينات» است.
به غير از اين داروها انجام راهکارهايي ساده هم در کاهش علائم بيماري حرکت تاثيرگذار است.:
- پيش از سفر از خوردن نوشيدني‌هاي کافئين‌دار خودداري کنيد و در عوض، نوشيدني‌هايي چون شربت زنجبيل را جايگزين آن کنيد.
- در طول مسير حتما خود را در معرض هواي تازه قرار دهيد و هر از گاهي شيشه وسيله نقليه را پايين بياوريد تا جريان باد به صورت‌تان برخورد کند.
- همچنين مي‌توانيد دراز بکشيد يا سر خود را در حالت ثابت نگه داريد.
در بيماري حرکت معمولا پيشگيري از بروز علائم بسيار بهتر از توقف يا کاهش علائم است، زيرا وقتي علائم شروع مي‌شوند، متوقف کردن آن کار دشواري است. اما بعد از اينکه علائم به اتمام مي‌رسند، فرد حال بسيار خوبي پيدا مي‌کند. براي جلوگيري از بروز علائم بيماري حرکت بهتر است تا حدي که مي‌توانيد از تکان دادن سر و خوردن نوشيدني‌هاي الکلي يا وعده‌هاي غذايي سنگين و پرحجم پيش از مسافرت خودداري کنيد. در طول سفرهاي کوتاه‌مدت از خوردن و آشاميدن پرهيز کنيد و هرگز در معرض بوهاي تند عطر و غذاهاي حاوي ادويه قرار نگيريد.
داخل خودرو:
اگر داخل خودرو هستيد، براي جلوگيري از بروز علائم در صندلي جلو بنشينيد و از خواندن کتاب و مجله يا نگاه کردن به تلويزيون يا ويدئو يا گوشي همراه خودداري کنيد.
داخل هواپيما:
در داخل هواپيما هميشه روي صندلي‌هاي نزديک بال بنشينيد. پيش از آغاز سفر از غذاهاي سبک و زودهضم مصرف کنيد. اين امر به کاهش علائم و جلوگيري از بروز حالت تهوع کمک زيادي مي‌کند.
داخل کشتي يا قايق:
داخل کشتي يا قايق، کابين نزديک به ميانه کشتي را براي نشستن انتخاب کنيد و در وسط قايق بنشينيد. خود را در معرض هواي تازه قرار دهيد و سعي کنيد به نقطه‌اي در افق خيره شويد.
منبع:afkarnews.com