چه خبر - مي‌توانم علاوه بر شير خودم، شير خشک هم به بچه بدهم؟
اين سوال شايد سوال خيلي از خانم‌هايي باشد که براي بار اول بچه‌دار مي‌شوند و در اين ميان خانواده و اطرافيان هم کم نمي‌گذارند و تا مي‌توانند از فوايد شير مادر براي‌شان مي‌گويند. اما واقعا مي‌توان همراه با شير مادر به نوزاد شير خشک هم داد؟ براي همين ما به گفتگو با دکتر فرزانه معتمد، متخصص کودکان و نوزادان و فوق تخصص گوارش و کبد پرداختيم، و درباره اين موضوع از او پرسيديم.
دکتر فرزانه معتمد،درباره‌ي شير خشک دادن به نوزادان و کودکان مي‌گويد: در حالت عادي در 6 ماه اول ارجحيت با شير مادر است، اما اگر مادر احساس کند وزن‌گيري فرزندش خوب نيست و يا اگر پزشک مشاهده کند که وزن نوزاد در توزين ماهيانه نرمال نيست، مادر مي‌تواند به فرزندش شير خشک هم بدهد. اگر شير مادر کافي نباشد مادر مي‌تواند با قاشق به بچه‌اش شير خشک بدهد.
گاهي هم وسواس زياد مادران بر تغذيه‌ي فرزند‌شان باعث مي‌شود تصور کنند او خوب شير نمي‌خورد و وزن‌گيري خوبي ندارد، در حالي که طبق وزن‌گيري ماهيانه و نظر پزشک وزن‌گيري کودک ايده‌آل است.
دکتر معتمد با بيان اين که مادران نبايد با سرشيشه به کودک شير بدهند مي‌گويد: مادران قبل از دادن شير خشک به کودک بايد شير خود را به او بدهند سپس اگر متوجه شدند شير‌شان براي بچه کافي نيست مي‌توانند با قاشق به او شير خشک بدهند. استفاده از سرشيشه هم براي شير دادن به بچه توصيه نمي‌شود، چون معمولا منافذ سرشيشه‌ها خيلي باز است و شير راحت‌تر به دهان بچه سرازير مي‌شود. بنابر‌اين شير خوردن را براي بچه راحت مي‌کند در صورتي که او نبايد به شير خشک عادت کند.
نوزادان به دليل راحت‌طلبي و جريان خوب شير از نوک سرشيشه، آن را زود قبول مي‌کنند چون آنها براي شير خوردن از سينه‌ي مادر‌شان بايد انرژي بيشتري مصرف کنند. ضمن اينکه اين جريان مکش قوي کودک است که باعث مي‌شود در سينه‌هاي مادر شير توليد شود.
اين متخصص کودکان و نوزادان با اشاره به تأثير مکش کودکان در شير خوردن،مي‌گويد:ترجيح ما بر اين است که شير خشک به کودک داده نشود اما اگر وزن کودک طبيعي نباشد و يا پزشک تشخيص دهد که مادر شير کافي براي نوزاد ندارد، مادر مي‌تواند از شير خشک براي بچه استفاده کند. همچنين بهترين مشوق براي توليد شير مادر، همين عمل مکيدن نوزاد است. بسياري از مادران از شيردوش براي دوشيدن شير استفاده مي‌کنند، اما متأسفانه شير اين مادران چند ماه بعد خشک مي‌شود چون تحريکات لازم را براي توليد شير ندارد.
حتي دوقلو‌ها و چندقلو‌ها هم مي‌توانند از شير مادر تغذيه کنند چون معمولا اين نوزادان وزن زيادي ندارند، اما به همان اندازه شير مادر زياد مي‌شود. اين بچه‌ها حتي همزمان هم مي‌توانند از شير مادر تغذيه کنند. براي اينکه مادران خيالشان از بابت شير خوردن هر دو بچه راحت شود مي‌توانند ابتدا به قل قوي‌تر اجازه دهند تا کمي شير بخورد سپس با سينه‌ي ديگر به قل ضعيف‌تر شير بدهند. چون همين که يکي از سينه‌ها شير توليد کند، آن ديگري هم پر از شير مي‌شود.
زمان مکش فعال کودک و شير خوردن 10 الي 15 دقيقه است و بعد از اين مدت معمولا شير سينه تمام مي‌شود. به همين دليل دکتر معتمد مي‌گويد: براي حل اين مشکل مادران مي توانند به مقدار 30 cc شير خشک با قاشق به کودک بدهند. البته هميشه گريه‌هاي کودک دليل گرسنه بودن او نيست.
همچنين مادران بايد اين نکته را بدانند که حتما بعد از دادن شير خود به بچه، به او شير خشک بدهند. چون شير مادر باعث تقويت سيستم ايمني بدن کودک مي‌شود، پروتئين‌هاي موجود در آن براي کودک قابل هضم است، قند و نمک کمتري دارد و باعث تنظيم املاح و آب بدن او مي‌شود. اما از لحاظ مزه شير خشک کمي خوشمزه‌تر و شيرين‌تر از شير مادر است به همين دليل است که بسياري از نوزادان شير خشک را به شير مادر ترجيح مي‌دهند.
دکتر معتمد با بيان اين که گاهي اوقات سير نشدن نوزاد به دليل فيزيک نامناسب مادر و يا کافي نبودن شير او است،مي‌گويد:بيماري‌هاي مختلف، شيمي‌درماني، بارداري مجدد و عدم ارتباط عميق مادر با فرزندش روي شير خوردن نوزاد تأثير مي‌گذارد. همچنين دارو‌هاي مختلفي که مادر مصرف مي‌کند، بيماري‌هاي عفوني تب‌دار، انواع سرطان‌ها، استرس و بيماري‌هايي که مادر را ضعيف مي‌کنند مي‌توانند بر مزه‌ي شير مادر تأثير بگذارند.
گاهي شير نخوردن بچه‌ها مي‌تواند نشانه‌اي از بيماري‌باشد. بر همين اساس دکتر معتمد توضيح مي‌دهد:بيماري‌هاي مغزي و قلبي،ريفلاکس معده به مري،شکاف کام، کيپ بودن بيني و عدم هماهنگي عضلات حلق و حنجره بعضي از بيماري‌هايي هستند که بر شير خوردن بچه تأثير مي‌گذارند. براي اينکه مادران بتوانند به نوزادشان خوب شير بدهند و از پس کار‌هاي او بربيايند، اطرافيان و مخصوصا همسران‌شان بايد از آنها حمايت کنند و تا مدتي بعضي از وظايف را بر عهده بگيرند و از لحاظ روحي از آنها حمايت کنند.
منبع:ninisite.com