چه خبر - با سيستم ترمز هواپيما آشنا شويد
هواپيماهاي مسافربري با داشتن موتورهاي بسيار قدرتمند جت، آمادگي لازم را براي حمل وزن‌هاي بالغ بر صدتني مسافر و بار با سرعت‌هاي بالا دارند. در مورد افزايش سرعت، ضمن افزودن سوخت ورودي به موتورها و بهره‌گيري از قوانين نيوتني براي پيش بردن هواپيما به جلو بحثي نيست. اما براي کاهش سرعت در آسمان يا متوقف کردن اين غول آهني روي زمين، سيستم‌هاي متفاوتي وجود دارد.
بالچه‌هاي کوچکي روي بال‌ها يا بخش انتهايي هواپيما نصب شده است. با استفاده از نيروي هيدروليک، اين بالچه‌ها که به آنها اسپيدبريک يا اسپويلر گفته مي‌شود، با درجه انحناي از پيش تعيين شده‌اي باز شده، باعث انحراف جريان هواي صاف روي بال‌ها و بدنه هواپيما مي‌شود.
از اين قابليت براي کاهش سرعت يا ارتفاع مي‌توان استفاده کرد. اما روي زمين و براي متوقف کردن هواپيما بعد از نشستن، غير از سيستم اشاره شده که کمک شاياني به توليدنشدن نيروي برا توسط بال‌ها و جلوگيري از پرواز دوباره و ناخواسته هواپيما مي‌کند، سيستم‌هاي ديگري نيز براي نگهداشتن هواپيما در يک فاصله کوتاه روي باند تأثيرگذار هستند.
ريورسر همان چيزي است که باعث مي‌شود نيروي پيشران توليد شده توسط موتورها به جاي پيش بردن هواپيما، اين بار برعکس و بر اثر اعمال به سمت جلو، سرعت هواپيما را کاهش دهد و در سرعت‌هاي زياد آن را به عقب برانند. صداي غرش موتورها پس از تماس چرخ‌ها روي زمين ناشي از استفاده از همين سيستم است.
ترمز به معني آنچه در خودروها مشاهده مي‌کنيم، در هواپيما نيز وجود دارد. پدال‌هاي بزرگ زير پاي خلبانان به صورت جداگانه همان کار ترمز را انجام مي‌دهند. تفاوت نخست سيستم ترمز هواپيما با خودرو در اين است که خلبان مي‌تواند با فشردن بخش بالاي پدال‌ها به صورت مستقل، ترمزهاي دو سمت هواپيما را فعال کند. ولي در خودروها تنها يک پدال ترمز وجود دارد و وقتي راننده اقدام به توقف خودرو مي‌کند، سيستم ويژه‌اي با تقسيم نيروي مساوي ميان چرخ‌ها، موجب ايستادن خودرو بدون لغزش به طرفين مي‌شود.
مانند آنچه در رانندگي با يک خودرو قابل لمس است، هرچقدر سطح خيابان و جاده پوشيده از برف، آب يا يخ بوده و ميزان تماس لاستيک با سطوح معابر کم باشد، متوقف کردن آن در فاصله کم و بدون لغزش نيز دشوارتر و خطرناک‌تر خواهد بود. حالا فرض کنيد هواپيمايي چند ده تني با سرعت زميني نزديک به 250 تا 300 کيلومتر بر ساعت مي‌خواهد روي باندي پوشيده از برف و يخ فرود بيايد. وزن زياد آن در لحظه نخست با فشار زياد باعث عدم انحراف هواپيما مي‌شود و به کنترل آن روي زمين کمک مي‌کند. اما با کاهش سرعت پس از تماس چرخ‌ها و نيروي بازدارنده ريورسر، خلبان با فشردن پدال‌هاي ترمز ضمن کمک به کم کردن سرعت هواپيما، از انحراف آن به طرفين نيز جلوگيري مي‌کند. به دليل جدا بودن ترمز طرفين هواپيما و احتمال فشار نامساوي پدال‌ها، يک سيستم جلوگيري از لغزش باعث مي‌شود هواپيما بدون سر خوردن جانبي روي سطوح لغزنده بايستد.
منبع: jamejamonline.ir