چه خبر - درآمد شهرداري از طريق درآمدهاي پايدار و ناپايدار به طور کلي درآمد شهرداري از طريق درآمدهاي پايدار و ناپايدار تامين مي‌شود. همان طور که از نام آنها مشخص است درآمد نوع دوم ثبات نداشته و وابسته به وضعيت مسکن و شرايط اقتصادي کشور است و شهرداري نمي‌تواند بودجه ثابتي را بر اساس آنها پيش‌بيني کند.فروش تراکم ساختماني، تثبيت تجاري، تخلفات ساختماني و صدور پروانه ساخت مهم‌ترين درآمدهاي ناپايدار هستند و دريافت عوارض نوسازي توسعه عمران و عوارض مشاغل، عوارض پسماند و عوارض خودرو نيز از سرفصل‌هاي درآمدهاي پايدار به شمار مي‌روند که در مجموع منابع درآمدي شهرداري محسوب مي‌شوند. اخذ عوارض از بزرگراه‌ها در کشورهاي بزرگ دنيا مرسوم است و با نصب سنسورهايي در جلوي خودرو و شارژ کردن مبلغي، امکان پرداخت عوارض با هر بار تردد از اين معابر وجود دارد و در صورت اتمام اعتبار به وسيله پيامک به تلفن همراه حساب به صاحب وضعيت خودرو اطلاع رساني مي‌شود. وقتي شهر پارکينگ مي‌شود چند سال است موضوع اخذ عوارض از ترددکنندگان در اتوبان‌ها و بزرگراه‌هاي کشور از سوي مديريت شهري در شوراي شهر مطرح شده است، اما اين امر تاکنون به سرانجام نرسيده است. اين مقوله که شهرداري به دنبال درآمدهاي پايدار باشد چندان دور از ذهن نيست و بايد مسئولان شهري بتوانند شهر را با درآمدهاي پايداري اداره کرده و وابستگي هزينه‌ها و سرمايه‌گذاري‌هاي شهرداري به فروش تراکم و ساخت و ساز را به حداقل برسانند. با توجه به شرايط موجود در کلانشهر تهران بايد تا حد ممکن ساخت و سازها را متناسب با طرح جامع و متناسب با طرح‌هاي بالادستي موجود و همه جوانب براي کلانشهر تهران مدنظر قرار داد. حال اين سوال مطرح است که آيا درآمد پايدار از طريق عوارض مي‌تواند پاسخگو هزينه‌ها باشد يا خير؟ در اين راستا بايد مديريت شهري با اعمال سياست‌هاي کارشناسي شده به دنبال تردد کمتر و خدمات در دسترس به شهروندان باشد. در شرايط موجود با توجه به زيرساخت‌ها ارائه هر دو امکانات در کنار يکديگر موثر نيست. چون بخش قابل توجهي از اقدامات در مديريت شهري در طول 10 سال گذشته بيشتر نمايشي بوده و اغلب اقدامات کليشه اي در دستور کار قرار گرفته است. در اين سال‌ها بيشترين سرمايه‌گذاري براي توسعه آزادراه‌ها و مسير تردد خودروها صرف شده است. اين گونه اقدامات نمايشي در دولت گذشته باعث شده تا امروز بيشتر خيابان‌هاي شهر براي تردد خودروهاي تک سرنشين مهيا و کل شهر به يک پارکينگ بزرگ تبديل شود. لزوم توجه به توسعه حمل و نقل عمومي بايد در وهله نخست خدمات تردد و حمل و نقل عمومي و به ويژه حمل ونقل پاک گسترش يابد تا اين امور از سوي خطوط مترو به طور کامل اجرا شود. در اين وضعيت بايد شهروندان بتوانند در هر نقطه از شهر به فاصله 500 تا هزار متر به وسايل حمل و نقل عمومي دسترسي داشته باشند. بايد هر چه سريع‌تر راه اندازي ايستگاه‌هاي مترو و خطوط ال آر تي (قطار‌هايي با سوخت پاک) در محلات قديمي و اماکن پر تردد شهر به شکل جدي در دستور کار قرار گيرد. در اين راستا مي‌توان استفاده از خودروها، تاکسي‌ها و موتور سيکلت‌هاي برقي را به شکل گسترده در شهر گسترش داده و استفاده از حمل و نقل به ويژه اتوبوس را در شهر تهران افزايش داد. فقط در چنين شرايطي مي‌توان سختگيري‌هاي جدي را براي تردد خودروها اعمال کرد. در صورت استفاده از وسايل حمل و نقل عمومي به نسبت بخش قابل توجهي از شهروندان امکان دسترسي به وسايل حمل و نقل عمومي را نداشته و به اين ترتيب محدوديت و معذوريت جديد براي شهروندان بروز مي‌کند. بنابراين يک طرح جامع، همه جانبه و با همکاري همه دستگاه‌ها به ويژه شهرداري در قالب يک برنامه ميان مدت زيرساخت‌ها را مهيا مي‌کند و در صورت آماده سازي زير ساخت‌ها نه تنها عوارض آزادراه‌ها بلکه امکان استفاده از خودرو شخصي نيز کاهش مي‌يابد. براي مثال اگر استفاده از خودروهاي شخصي براي شهروندان مقرون به صرفه نباشد و از سوي ديگر امکان دسترسي به وسايل حمل و نقل عمومي براي تردد شهروندان ايجاد شود مي‌توان نسبت به اخذ هزينه از تردد کنندگان در اتوبان‌ها و بزرگراه‌هاي شهر تهران اقدام کرد، اما هم اکنون به دليل نبود زيرساخت‌هاي مناسب چنين اقدامي چندان به صلاح شهروندان و مسئولان شهري نيست. بازبيني در فرهنگ تردد در کلانشهرها اتوبان‌ها و آزادراه‌هاي شهر تهران در ساعت پر تردد به يک پارکينگ بزرگ تبديل مي‌شوند. اگر تصميم گيران در شهرداري به جاي احداث اتوبان‌هاي حکيم و صدر هزينه آن را براي احداث مترو صرف مي‌کردند به نسبت امروز سخت گيري‌هايي درباره تردد در اتوبان‌ها مناسب بود، اما در شرايط کنوني نمي‌توان چنين اقداماتي را در دستور کار قرار داد. در ضمن اگر در چهار سال اخير نيز احداث دو خط ديگر از ايستگاه‌هاي مترو در دستور کار قرار مي‌گرفت به نسبت وضعيت تردد در شهر تهران به اين شکل نبود، چون دسترسي به مترو در همه نقاط شهر به ويژه در نقاط پر تردد چندان مهيا نيست و به نسبت نمي‌توان فقط از شهروندان انتظار همکاري در رفع مشکلات شهري را داشت. قطعا طرح بايد به شکل گام به گام پيش رفته و قبل از اخذ هزينه تردد در بزرگراه‌ها بايد مشکلات موجود را برطرف کرد. براي مثال در شهر تهران هيچ نيازي به تراکم فروشي وجود ندارد. در اصل تراکم‌فروشي به دليل ناتوانى و بي برنامگي در سطوح مديريتي بروز مي‌کند. بايد با شيوه‌هاي مديريت، پيشگيري و برنامه‌ريزي پايدار به ارتقاي کيفيت خدمات پرداخت و از سوي ديگر به ارتقاي کميت اقدامات انجام شده توجه داشت. اين گونه اقدامات مي‌تواند بهره برداري را در تمام سطوح شهري و کاهش هزينه‌ها در حوزه‌هاي مختلف را در پي داشته باشد. بنابراين مي‌توان با استفاده از ظرفيت رسانه‌ها، مطبوعات، به کارگيري شخصيت‌هاي علمي و عملکرد کارشناسي شده، همکاري شورا و شهرداري، بستر مداخله منطقي و شناسايي مسائل مربوط به مديريت شهري را در دستور کار قرار داد. اميد است شوراهاي آينده، شوراهاي برنامه محور و مديريت‌هاي شهري هم مبتني بر استراتژي و برنامه ميان مدت و بلند مدت بتوانند مسائل شهري را به شکل استاندارد، کارشناسي شده و همه جانبه پيش ببرند. مديريت شهري در حل مساله ترافيک مي‌تواند با اتخاذ برنامه‌هاي ميان مدت و توسعه حمل و نقل عمومي عملکرد قابل قبول و مناسبي ارائه دهد.
منبع: روزنامه آرمان