چه خبر - گرم کردن خودرو در فصل سرما
چنانچه شما هم با نزديک شدن زمستان و کاهش دماي هوا، بيش از پيش در مورد گرم کردن خودرو قبل از شروع به حرکت و ويژگيهاي آن کنجکاو هستيد، ميتوانيد با مطالعه اين مقاله به روش صحيح راهاندازي خودرو در هواي سرد پي ببريد.
دورهٔ راهاندازي سرد، و گرم کردن پيشرانه (cold start-warm up) به چه معناست؟
ظرفيت جذب حرارت فلزات، مايع خنککاري و روغن پيشرانه موجب معرفي يک دوره کارکرد گذرا در پيشرانه ميشود (فلزات ساختمان پيشرانه که تمام مدت شب را در دماي هواي زمستان قرار داشتند، شديداً از جذب گرماي احتراق استقبال ميکنند)؛ دوره گرم شدن به عنوان مدت زمان لازم براي رسيدن پيشرانه و اجزاي آن از شرايط دماي محيط به دماي پايدار کاريشان، تعريف ميشود. اين دوره از کارکرد پيشرانه به لحاظ بازده حرارتي و مکانيکي، مصرف سوخت و همچنين انتشار آلايندهها، بدترين دورهٔ کارکرد پيشرانه است.
ويژگيهاي دوره گرم کردن پيشرانه چيست؟
تلفات اصطکاکي بسيار بالا: ميدانيد که روغن در شرايط سرد، سفت شده و فرآيند روانکاري مختل خواهد شد. پس سهم زيادي از توان ناشي از احتراق سوخت پيشرانه، تا قبل از رسيدن به دماي کاري صرف غلبه بر اصطکاک رينگهاي پيستون و ديواره سيلندر خواهد شد.
تبخير ضعيف سوخت مايع: در شرايط عادي سوخت بلافاصله پس از پاشش، تبخير شده و به منظور احتراق، با هواي ورودي مخلوط ميشود. هواي سرد، تبخير سوخت را به تأخير مياندازد؛ حتي بخشي از بخار سوخت در برخورد با ديوارههاي سرد راهگاه ورودي به مايع تبديل شده (چگالش) و به ديواره ميچسبد. اين مساله باعث ايجاد انحراف بزرگي در نسبت هوا به سوخت واقعي پيشرانه ميشود؛ تصور کنيد محفظه احتراق به ازاي هر 14 واحد هواي ورودي، يک واحد سوخت نياز داشته باشد. اگر بخشي از سوخت پاشش شده به دليل چگالش وارد محفظه نشود، احتراق با مخلوط رقيقتري صورت گرفته و توان کمتري توليد ميکند.
جذب سوخت در روغن و شستن آن از سطوح تماس: براي جلوگيري از تماس فلز با فلز و ايجاد سايش، لايهٔ نازکي از روغن، سطوح تماس را ميپوشاند. در شرايط سرد بخشي از سوخت، جذب لايهٔ روغن شده و با توجه به خاصيت شويندگي سوخت، باعث از بين رفتن لايه و سايش فلزات ميشود.
انتشار آلايندهها: سهم زيادي از انتشار آلايندههاي پيشرانه در دورهٔ راهاندازي سرد اتفاق ميافتد. به طور خلاصه ميتوان علت انتشار زياد آلايندهها در طي دوره گرم شدن را بدين ترتيب معرفي کرد: تبخير ضعيف سوخت در شرايط سرد، وجود شکاف حجيم بين پيستون سرد و سيلندر و فرار مخلوط هوا و سوخت، جذب و دفع سوخت توسط لايهٔ روغن محفظه احتراق، خاموش شدن شعله در مجاورت ديواره سرد محفظه احتراق و بازده پايين مبدل کاتاليزوي در دماهاي پايينتر از دماي حدود 450 درجه سانتي گراد (light-off).
واحد کنترل الکترونيکي (ecu) براي راهاندازي سرد پيشرانه چگونه عمل ميکند؟
واحد پردازش با اطلاعاتي که از حسگر دماي مايع خنککاري دريافت ميکند، شرايط راهاندازي سرد پيشرانه را تشخيص داده و به دلايلي که در بالا توضيح داده شد، 5 تا 10 برابر بيش از مقدار عادي سوخت مورد نياز براي احتراق را فراهم ميکند و اين رويکرد تا زمان گرم شدن کامل پيشرانه ادامه مييابد. البته موارد ديگري مانند ريتارد کردن جرقه به منظور افزايش دماي گازهاي خروجي و تسريع فرآيند گرم شدن مبدل کاتاليزوري نيز در دستور کار قرار دارد.
باور گرم کردن خودرو در فصل سرد از کجا نشات ميگيرد؟
در گذشتههاي نهچندان دور، قبل از ورود کامپيوترها به عرصه خودرو، مهندسين براي طراحي سيستم سوخترساني از کاربراتور استفاده ميکردند. کاربراتورها عموماً مجهز به امکاناتي براي تشخيص برخي شرايط خاص کاري نظير هواي سرد محيط، و به دنبال آن اتخاذ تصميم مناسب با اين شرايط نبودند. در نتيجه نياز به سوخت بيشتر براي راهاندازي خودرو در فصل سرد، به صورت خودکار توسط سيستم سوخترساني احساس نميشد. براي غلبه بر اين مشکل، خودروها مجهز به مدار ساسات شدند.
راننده با کشيدن اهرم ساسات، مانع ورود هواي زياد به پيشرانه ميشد و از اين طريق با تبخير مقدار معيني از سوخت، مخلوط غنيتري از سوخت و هوا به محفظه احتراق وارد شده و راهاندازي پيشرانه آسانتر انجام ميگرفت. حال اينکه مدار ساسات با جلوگيري از ورود هواي زياد به پيشرانه باعث افت توان خروجي ميشد؛ در نتيجه پدران ما مجبور بودند دقايقي را داخل خودروي سردشان خيره به نشانگر دماي آب سپري کنند! با گرم شدن پيشرانه، آنها مدار ساسات را غيرفعال کرده و حالا ميتوانستند با فشردن پدال گاز، توان مورد نياز براي حرکت خودرو را تأمين کرده و به جاده بزنند.
براي راهاندازي صحيح خودرو در فصل سرد چه بايد کرد؟
با توجه به کيفيت کاري پايين پيشرانه در شرايط شروع به کار در هواي سرد، گرمايش سريع براي دستيابي به مصرف سوخت کم و جلوگيري از سايش قطعات اصطکاکي ضروري است. همچنين بخش مهمي از آلايندگي خودروها، که در فصل سرد با پديده واژگوني هوا نيز همراه شده و سلامت تکتک افراد جامعه را تهديد ميکند، ناشي از عادت اشتباه گرم کردن خودرو است. با وجود اينکه ما فرزندان همان پدران دوستدار ساسات! هستيم، بايد بدانيم که سريعترين روش براي گرم کردن پيشرانه، زير بار قرار دادن آن، و نه کارکرد درجا در دور آرام است؛ بر همين اساس بلافاصله پس از روشن شدن خودرو آن را برانيد! البته به دلايلي نظير احتراق و روانکاري ضعيف در اين شرايط، بهتر است تا قبل از گرم شدن پيشرانه از رانندگي خشن و اسپرت پرهيز کنيد.
منبع: jamejamonline.ir