چه خبر - انتخاب به نقل از المانيتور نوشت: کانديداهاي رياست جمهوري آمريکا در مناظره 26سپتامبر رودرروي هم ايران را يکي از مهمترين ارکان سياست خارجي خود تعريف کردند . در خلال مناظره ، ترامپ، کلينتون را به واسطه سالهايي که به عنوان وزير خارجه فعاليت کرده بود به چالش کشيد و گفت تو آغاز گر توافق هسته اي بودي.
او گفت: جالب اينجاست که شما با کشوري سر و کار داشتيد که در حال سقوط بود. تحريم ها راه نفس آنها را بسته بود .اما حالا آنها در واقع به زودي به يک قدرت عمده در برخي موارد تبديل خواهند شد .
بانوي اول اسبق آمريکا از توافق هسته اي دفاع کرد و گفت : زماني که من وزير امور خارجه شدم ايران چند هفته تا بمب هسته اي فاصله داشت. من يک سال صرف کردم و اجماعي شامل روسيه و چين عليه ايران تشکيل دادم تا نظام تحريم ها را عليه اين کشور پياده کنند . و با اين روش ما آنها را پاي ميز مذاکره آورديم. جانشين من جان کري و باراک اوباما بدون شليک حتي يک گلوله موفق به توافق هسته اي با ايران و عقب نشيني اين کشور از برنامه هاي هسته اي اش شدند.
به صحبت هاي چند ماه گذشته ترامپ و کلينتون در باره ايران دقت کنيد. هردو در مناظره ها يا در سخنراني هاي ستاد انتخاباتي شان بحث ايران را بارها مطرح کرده اند . اين روشن شده که هردو طرف نسبت به ايران تا حدودي نرم تر صحبت ميکننند. اما کدام يک براي ايراني ها گزينه بهتري است ؟
ناصر هاديان استاد روابط بين الملل دانشگاه تهران به المانيتور گفته که در وهله اول ترامپ بدترين گزينه براي ايران است چرا که او دائما از پاره کردن برجام صحبت ميکند .
او گفته ترامپ ايران را تهديد ميکند و از تخريب منافع ملي آمريکا در اثر توافق هسته اي و نياز به حمله و نابودي قايق هاي ايراني در خليج فارس حرف ميزند . اما اگر بهتر نگاه کنيم ترامپ ميتواند مشروعيت سياسي آمريکا را در جامعه جهاني از بين ببرد و اين ميتواند به نفع ايران باشد .
امروز شما بسياري از جمهوري خواهان بلند پايه را ميبينيد که اميدوارند کلينتون راي بياورد چرا که در مقايسه با ترامپ، کلينتون انتخاب عاقلانه تري در جامعه آمريکا و فضاي بين المللي است.
اما چطور يک نفر ميتواند ترامپ را در حالي که همواره حرف از تهديد برجام ميزند گزينه بهتري تصور کند ؟ در سخنراني 21 جولاي در همايش جمهوري خواهان او توافق هسته اي را يکي از بدترين توافق ها در تاريخ آمريکا خواند.
آيا ترامپ واقعا ميتواند توافق هسته اي را ناديده بگيرد؟ در ماه ژوئن کاخ سفيد به اين نکته تاکيد کرد که هيچ کس اعم از کانديداهاي احتمالي نميتوانند توافق هسته اي را پاره کنند .
جواد ظريف وزير خارجه ايران اين موقعيت را با حضورش در کميته روابط خارجي سناي فرانسه محکم کرد و گفت که برجام يک توافق بين ايران و آمريکا نبوده است.
محمد رضا تخشيد رئيس دانشکده علوم سياسي و حقوق دانشگاه تهران گفته بود که ما بايد بين اظهار نظر هاي کانديداها در دوران انتخابات و اظهارات آنها در دوران رياست جمهوري تفکيک قائل شويم. برخي از اين صحبت ها را نبايد زياد جدي گرفت . اما اين روشن است که ترامپ شخصيت پيش بيني پذيري ندارد و اين ويژگي او ميتواند هم به نفع ايراني ها باشد هم به ضرر آنها.
او ادامه داده و گفته اين درحالي است که کلينتون به ميراث اوباما متعهد است و اما همچنان به تحريم هاي جديد عليه ايران در مساله موشکي معتقد است. اما اين تحريم ها نميتواند ناقض برجام باشد . من همچنين معتقدم که کلينتون هرکاري که بتواند براي حفظ برجام خواهد کرد.
هاديان گفته که شانس کلينتون براي پيروزي بيشتر از ترامپ است . کلينتون از اوباما نسبت به ايران و برجام سخت گير تر است. عباس مالکي معاون وزير امور خارجه سابق ايران نيز در مصاحبه اي گفته که کلينتون درمورد ايران چندان چيزي نميداند و هيچ علاقه اي هم به اينکه درمورد ايران چيزي بداند ندارد اين طبيعي است که در چنين شرايطي نتواند تعريف جامعي از ايران ارائه کند. اين درحالي است که جان کري در عوض ايران را ميشناخت.
سفير سابق ايران در آلمان حسين موسويان در دانشگاه پرينستون گفته بود که کلينتون خواهان بدترين تحريم ها عليه ايران در زمان وزارتش بوده است. با اين حال او مايل به ادامه مسير و سياست هاي اوباماست. جمهوري خواهان همواره دشمني بيشتري با ايران داشته اند
همان طور که ميبينيد هيچ اجماعي ميان ايراني ها در مورد اينکه کلينتون را ترجيح ميدهند يا ترامپ وجود ندارد . ايراني ها معتقدند کري نقش موثري در ايجاد برجام در مقايسه با کلينتون داشته است. آتها معقدند که کلينتون از ميراث اوباما حفاظت خواهد کرد.
همين ابهامات در مورد ترامپ نيز وجود دارد. برخي از ايراني ها معتقدند که تهديدهاي او عليه برجام جدي نيست. چرا که سياست خارجي آمريکا بازيچه منافع و دخالت هاي هر کسي نيست و از طرفي ترامپ به دنبال تجارت است و از اين جهت ميتواند گزينه خوبي براي ايران باشد. ديگران اظهار ميکنند که او اجماع بين المللي عليه ايران را از بين ميبرد.
با اين حال کساني که در ايران تهديدهاي ترامپ عليه ايران را جدي ميگيرند نيز کم نيستند. آنها معتقدند که جمهوري خواهان در صورت پيروزي تهديدي براي توافق هسته اي خواهند بود.