چه خبر - ماشين دنده اتومات يا دستي؟
چندين سال پيش گيربکس‌هاي اتوماتيک تنها در بخش بسيار کوچکي از خودروها مورد استفاده قرار مي‌گرفتند. اما با گذشت زمان همه‌چيز تغيير کرده و هم‌اکنون خودروهاي بسياري از مدل‌هاي شهري کوچک گرفته تا سدان هاي لوکس بزرگ از اين نوع گيربکس‌ها بهره‌مند هستند.
بسياري از کارخانه‌ها نمونه‌هاي دوکلاچه اي را ارائه مي‌کنند که نه‌تنها سريع‌تر از انسان عمل تعويض دنده را انجام مي‌دهند بلکه مصرف سوخت کمتري را نيز بر جاي مي‌گذارند. برخي برندها اصلاً دردسر نمونه‌هاي دستي را به جان نمي‌خرند. خب با اين تفاسير، شما چه نوع گيربکسي را انتخاب مي‌کنيد؟ اتوماتيک يا دستي؟
پرفورمنس؛ تفاوت عملکردها
عموماً گيربکس‌هاي اتوماتيک براي کساني طراحي شده بودند که علاقه‌ي چنداني به رانندگي نداشتند. اگر لذت رانندگي واقعي را مي‌خواستيد، بايد يک نمونه‌ي دستي را انتخاب مي‌کرديد. اما هم‌اکنون اوضاع تغيير کرده است. تعويض‌هاي فوق‌سريعي که برخي گيربکس‌هاي اتوماتيک دارند خيلي سريع‌تر از نمونه‌هاي دستي هستند. فاصله‌ي بين تعويض دنده‌ها در حين شتاب گيري سريع تنها در حد چند دهم و صدم ثانيه است البته که در رانندگي روزمره تفاوت‌هايي وجود دارد.
وقتي در پيست يا در جاده‌اي پرپيچ‌وخم سريع مي‌رانيد، گيربکس دستي نسبت به نمونه‌ي اتوماتيک زحمت زيادي دارد. شما بايد به‌صورت تقريباً هم‌زمان ترمز کنيد، کلاچ را فشار دهيد و دنده را تعويض کرده و البته با پدال گاز نيز بازي کنيد. در گيربکس اتوماتيک برخي از اين فرايندها تنها با فشار يک پدال صورت مي‌گيرد. اين همان دليلي است که چرا برخي طرفداران دوآتشه رانندگي گيربکس دستي را ترجيح مي‌دهند. اين وضعيت مهارت بيشتري را طلب مي‌کند. حس بهتري وجود خواهد داشت وقتي خودتان همه‌چيز را به خوبي انجام مي‌دهيد.
مهم‌تر از همه اينکه در ترافيک هيچ‌کسي رانندگي را دوست ندارد اما استفاده از گيربکس اتوماتيک باعث مي‌شود که کمتر خسته شويد.
ارزش و قيمت
به علت پيچيده بودن، اغلب بايد بهاي بيشتري را براي سفارش گيربکس اتوماتيک بپردازيد. قيمت‌ها نسبت به برند و مدل خودروها بسيار متفاوت است. عموماً گيربکس اتوماتيک در يک خودرو باعث افزايش بهاي 1500 پوندي آن مي‌شود. برخي برندها بهاي بيشتري طلب مي‌کنند مثلاً پورشه اضافه پرداخت 220 پوندي و برخي مدل‌هاي آئودي 2900 پوندي را مي‌خواهند.
انتخاب شما به ندرت روي ارزش باقي‌مانده خودرو پس از چند سال تأثير مي‌گذارد اگرچه که برخي خودروهاي لوکس مثل مرسدس بنز در صورت دارا بودن گيربکس اتوماتيک در بازار خودروهاي دست‌دوم معمولاً بهاي بالاتري خواهند داشت.
مصرف سوخت
در گذشته گيربکس اتوماتيک تأثيري منفي روي مصرف سوخت داشت اما نرم‌افزارهاي هوشمندتر و نسبت‌هاي اضافي استفاده شده در سيستم‌هاي مدرن به اين معني است که در حال حاضر گيربکس‌هاي اتوماتيک به ندرت اثري منفي روي مصرف سوخت دارند. البته بايد اشاره کنيم که مصرف ادعايي کارخانه هميشه درست نيست اما حداقل به شما اجازه مي‌دهد تا ايده‌اي از نوع انتخابتان را به دست بياوريد.
وقتي‌که به يک مدل معمولي ب‌ام‌و 320i نگاه مي‌کنيم، مدل مجهز به گيربکس دستي مصرف سوخت 5.3 ليتر در هر صد کيلومتر را دارد درحالي‌که اين عدد در مدل مجهز به گيربکس اتوماتيک 5.4 است. ميزان آلايندگي هر دو مدل نيز مشابه است. برخي گيربکس‌هاي اتوماتيک راندمان بسيار بهتري نسبت به نمونه‌هاي دستي دارند. براي مثال پورشه ادعا مي‌کند که گيربکس PDK موجود در 911 کررا نه تنها در خط مستقيم سريع‌تر عمل مي‌کند بلکه مصرف سوخت کمتري نيز دارد.
هرچند به علت پرداخت بهاي بيشتر در ابتداي خريد، شايد اين مصرف و راندمان بهتر گيربکس اتوماتيک در درازمدت به چشم نيايد؛ مثلاً شما بايد بيش از 240 هزار کيلومتر با خودروي خود رانندگي کنيد تا اضافه پرداخت 2200 پوندي جبران شود!
قضاوت نهايي
از نظر اقتصادي گيربکس دستي هنوز هم ارزان‌تر بوده و در درازمدت گيربکس دستي انتخاب بهتري است. البته اگر طرفدار رانندگي هيجاني هستيد اين انتخاب آسان‌تر نيز خواهد بود.
اگر اضافه پرداخت ابتدايي براي گيربکس اتوماتيک را قبول مي‌کنيد، پس اين نوع گيربکس حس بيشتري را براي شما خواهد داشت. گيربکس‌هاي اتوماتيک تعويض‌هاي نرم داشته و رانندگي سهل‌تري را نيز ارائه مي‌کنند و البته تفاوت بسيار کوچکي در بحث پرفورمنس و مصرف سوخت با نمونه‌هاي دستي دارند. چه کسي از اينکه رانندگي برايش آسان‌تر شود فرار مي‌کند؟
منبع: pedal.ir