چاپ

چه خبر - چاي ايراني سالم تر است يا چاي خارجي؟

احمد تقي شکرگزار کارشناس پژوهشکده چاي، گفت: بيشتر کشورهاي چاي‌خيز دنيا(سريلانکا، هند، چين، ژاپن، کنيا، ويتنام و….)به خاطر شرايط آب و هوائي و برداشت ساليانه، تجمعي از آفات و بيماري‌ها در اين کشورها شيوع دارد که به‌ناچار براي مبارزه با آن از سموم دفع آفات استفاده مي‌شود.

به‌طور مثال براساس جديدترين اطلاعات موجود در منابع خارجي در کشور سريلانکا حداقل 10 نوع قارچ‌کش، 9 نوع حشره‌کش و 8 نوع علف‌کش مصرف مي‌شود که مصرف برخي از آن‌ها با وجود کارآئي خيلي خوب و موثر مشکلاتي دارد. مشکل باقي‌ماندن اين سموم روي برگ سبز و چاي خشک است که، اين مقدار در سريلانکا حدود 550 کيلوگرم، در چين حدود 750 کيلوگرم و در هند حدود 600 کيلوگرم است و البته مصرف اين مقدار کود به احتمال قوي براساس آزمون‌هاي شيميائي خاک و برگ چاي است.

اما در ايران سه آفت مهم يعني کنه، شپشک آردآلود و شته و يک بيماري کليدي به نام نماتد زخم ريشـه چـاي داريم کــه، حـداقل در 17 سـال اخير هيچ گونــه سمي عليه اين آفات مصرف نشده است. هـر چند در دهه شصت و هفتاد سازمان چـاي کشور سابق، اقدام بــه توزيع سموم حشره‌کش رايگان(ديازينون، مالاتيون) و کنه‌کش(اومايت) عليه آفات چاي مي‌کرد، اما از سال 1378 با انجام کارهاي تحقيقاتي در پژوهشکده چاي، مصرف هرگونه سم در باغ‌هاي چاي، ممنوع شد.

هم‌اکنون براي مبارزه با شپشک آرد آلود چاي از کفشدوزک کريپت استفاده مي‌شود که قبل از انحلال سازمان چاي تا سال 83 اين کفشدوزک‌ها در انسکتاريوم‌هاي ايستگاه‌هاي تحقيقاتي پژوهشکده چاي توليد مي‌شد و با نظر کارشناس بصورت رايگان توزيع مي‌شد که پس از انحلال سازمان چاي اتاقک‌هاي رشد کفشدوزک‌ها با هماهنگي‌هاي وزارت جهاد کشاورزي در اختيار بخش خصوصي قرار گرفت تا سوسک‌هاي توليدي براي مبارزه بيولوژيک عليه آفات مرکبات، چاي و گياهان زينتي براساس نرخ مصوب سازمان حفظ نباتات در اختيار متقاضيان قرار گيرد.

خوشبختانه با عمليات خوب زراعي در ايستگاه‌هاي تحقيقاتي پژوهشکده چاي(به‌طور مثال ايستگاه فشالم) آلودگي به نماتد با کاربرد کودهاي آلي و دامي پوسيده به همراه مديريت درست باغ به زير سطح زيان اقتصادي رسيده است، يعني عليرغم سموم نماتدکش ثبت شده عليه نماتد زخم ريشه چاي تاکنون هيچ‌گونه سم نماتدکش در باغ‌هاي چاي ايران مصرف نشده است، در حالي که در همين شرايط در کشور سريلانکا از سموم نماتدکش هم استفاده مي‌کنند.

شکرگزار در خصوص ميزان مصرفي کودهاي شيميائي در ساليان اخير گفت: نسبت به دهه‌هاي 60 و 70 در هر هکتار حدود 50 درصد کاهش يافته است و چايکاران تشويق شده‌اند که در باغ‌هايشان از کودهاي دامي استفاده کنند.

البته شايد يکي از علل مصرف کم شدن کودهاي شيميائي خصوصاً اوره در باغ‌ها، بالا بودن قيمت کودهاي شيميائي هم باشد، اما به هر حال چايکاران با همين شرايط راضي بوده وحدود 400 کيلوگرم کود شيميائي در هر هکتار باغ، يعني 250 کيلوگرم اوره، 100 کيلوگرم پتاس و 50 کيلوگرم فسفر استفاده مي‌کنند.

در باغ‌هاي مکانيزه در غرب گيلان علاوه‌بر کودهاي شيميائي موصوف از ريز مغذي‌ها هم بصورت محلول‌پاشي استفاده مي‌شود. به هر حال اگر نسبت به ساير کشورهاي چاي‌خيز دنيا مقايسه‌اي هم داشته باشيم، اولاً هيچ گونه سمي در باغ‌هاي چاي ايران مصرف نمي‌شود، ثانياً مصرف کودهاي شيميائي در حال حاضر بهينه و در حد استاندارد است.

منبع:isna.ir