چه خبر - داروهاي نيروزا و عوارض استفاده از داروهاي نيرو زا
در اين مطلب به عوارض استفاده از داروهاي هورموني مي‌پردازيم. بايد بدانيد در مردان، رشد پروستات رابطه مستقيم با هورمون تستوسترون دارد. در مرداني که از اين هورمون‌ها استفاده مي‌کنند، رشد پروستات تسريع و مشکلات اداري ايجاد خواهد شد. متأسفانه سرطان پروستات در مردان شايع است و بسياري از آنها به‌صورت مخفي هستند يعني فرد اطلاع از وجود سرطان پروستات در خود ندارد.
هورمون‌هاي آنابوليک ازجمله تستوسترون، علاوه بر اين که مي‌توانند احتمال بروز سرطان پروستات را افزايش دهند، در صورت وجود سرطان پروستات، رشد آن را تسريع مي‌کنند.
البته برخي عوارض هم هستند که در خانم‌ها بيشتر ديده مي‌شوند. به‌عنوان مثال، مصرف اين هورمون‌ها در خانم ها، بشدت سبب افزايش موهاي زايد بدن مي‌شود و در صورت تداوم مصرف بزرگي کليتوريس، کلفت شدن صدا، کوچک شدن سينه‌ها و به‌هم خوردن عادت ماهانه را به همراه دارد که که غير‌قابل برگشت هستند. همچنين هورمون‌هاي آنابوليک در خانم‌ها سبب مهار شديد غده هيپوفيز و اين موضوع، منجر به ساخته نشدن فوليکول، اختلال در تخمک‌گذاري و ناباروي زن مي‌شود.
در صورت استفاده از داروهاي آنابوليک توسط خانم حامله، اگر جنين دختر باشد، به صورت پسر و اگر پسر باشد، به صورت دختر تکامل پيدا مي‌کند، مبحثي که بشدت نگران‌کننده است.
در اين ميان، عوارض زياد ديگر در جواناني ديده مي‌شود که در سنين بلوغ از اين داروها استفاده مي‌کنند. مثلا هورمون‌هاي استروئيدي سبب زودتر ظاهر شدن صفات جنسي ثانويه و بسته شدن زودرس اپيفيز استخوان‌ها شده، در نتيجه فرد کوتاه قد مي‌شود (قد دختراني که در سنين پايين عادت ماهانه مي‌شوند، کوتاه مي‌ماند.)
صرف طولاني‌مدت داروهاي به اصطلاح انرژي‌زا يکي از مهم‌ترين دلايل بروز علائم رواني به صورت تهاجم، خشونت، افسردگي، خودکشي و حتي وابستگي دارويي است و اگر فردي بيش ازيک نوع از اين هورمون ها را همزمان مصرف کند، عوارض بيشتر و شديدتر است. در پايان لازم است چند نکته را خاطرنشان کنم.
مورد مصرف پزشکي داروهاي آنابوليک بسيار کم است، ولي متأسفانه در جامعه ما سوء‌مصرف اين داروها نسبتا زياد است. مصرف اين داروها در افرادي که از نظر پزشکي نياز به آن ندارند، بويژه در مردان مثل سم عمل مي‌کند. نکته بسيار مهم اين است که در رسانه‌ها بويژه شبکه‌هاي ماهواره‌اي و اينترنت، داروهاي مقوي و نيروزا که ادعا مي‌شود گياهي هستند، به صورت وسيع تبليغ مي‌شوند.
بسياري از اين داروهاي به اصطلاح گياهي، مقاير خطرناکي از انواع هورمون‌هاي آنابوليک دارند که فرد بدون آگاهي از وجود اين ترکيبات، اقدام به مصرف آنها مي‌کند و در دراز مدت، تنها چيزي که عايدش مي‌شود، عوارض خطرناک اين داروهاست. فراموش نکنيد، افرادي که سابقه مصرف طولاني‌مدت يا مقادير زيادي از اين داروها را دارند، بايد مورد بررسي قرار بگيرند تا در صورت لزوم، اقدامات لازم براي آنها انجام شود.
دکتر محمدرضا صفري‌نژاد، جراح و متخصص بيماري‌هاي کليه و مجاري ادراري
منبع: jamejamonline.ir