چه خبر - آنچه بايد در مورد سياه دانه بدانيد
در حديثي معتبر از پيامبر اسلام در مورد سياه دانه اين چنين آمده است:
"ما من داء إلا في الحبة السوداء منه شفاء إلا السام"
هيچ بيماري نيست مگر شفاي آن در سياه دانه است جز مرگ (يعني: سياهدانه داروي هر دردي به جز مرگ است).
دانه گياه سياه دانه در طب سنتي بسياري از کشورها، جهت پيشگيري و درمان بسياري از اختلالات و بيماري ها از جمله موارد ذيل مصرف مي شود:
-سرفه
-آسم
-احتقان بيني(در اثر تورم عروق خونى واقع در غشاء مخاطى بينى و مجارى هوايى ايجاد مى‌شود)
-سردرد
-دندان درد
-کرم هاي روده اي
-اختلالات قاعدگي
-بيماري هاي گوارشي
-ناتواني جنسي
خواص سياه دانه در مقالات علمي:
-ضداکسايش
-ضدالتهابي
-تقويت کننده سيستم ايمني
-آنتي هيستاميني
از ترکيبات متعدد موجود در روغن و عصاره هيدروالکلي hydroalcoholic (حلالي مخلوط از آب و الکل) دانه گياه سياه دانه، گزارش شده است.
خواص منحصر به فرد گزارش شده از دانه گياه سياهدانه در مطالعات متعدد انجام شده:
-ضد سرطاني
-کاهنده فشار خون، گلوکز و چربي خون
-محافظت کبدي، کليوي و قلب و عروق
-بهبود اختلالات گوارشي و سيستم عصبي
-اثرات ضد ميکروب
دانه سياه دانه حاوي (%40-35) روغن، مطابق ليست زير مي باشد:
-روغن فرار (%1-5/0)
-پروتئين (%23)
-اسيدهاي آمينه مختلف
-قند ها
-موسيلاژ (در تماس با آب کم و بيش حل مي شوند و ماده اي لزج، مانند ژلاتين توليد کرده و حجيم مي شوند.)
-آلكالوئيدها
-ويتامين ها (نظير ويتامين C، اسيد فوليك، تيامين، نياسين)
-انواع مواد معدني (نظير آهن، روي، كلسيم)
از روغن فرار سياه دانه موادي نظير موارد ذيل به دست مي آيد:
- تيمول (داراي خاصيت ضد باکتريايي است و در گياهاني مانند آويشن وجود دارد.)
- تيموكينون (داراي اثر ضدتشنجي، خواب‌آوري و شل کننده عضلات مي‌باشد.)
- کارواکرول
همگي مواد فوق داراي اثرات دارويي شناخته شده اي هستند و از آنتي اکسيدان هاي معروف به حساب مي آيند و وجود همين مواد در سياه دانه است که نگاه بسياري از محققان را در مطالعات سرطان به اين گيان معطوف کرده است.
تيموكينون از جمله تركيباتي است كه بخش عمده اي از اثرات دارويي سياه دانه را موجب مي شود. اين ماده ارزشمند در بهبود بيماري هاي سرطاني نيز مورد آزمايش قرار گرفته است و اثرات درماني آن در درمان سرطان ها شناخته شده است.
تزريق مستقيم روغن سياه دانه به سلول توموري طي 30 روز متوالي باعث کاهش اندازه 2/5 سانتي متري سلول هاي توموري شده است.
اثرات مختلف سياه دانه در بدن:
-تنظيم و بهبود فعاليت سيستم ايمني بدن
-درمان آلرژي
-اثرات ضد التهابي
-اثرات ضد ديابتي
-اثرات ضد ميکروبي
اين موارد در روغن و اسانس سياه دانه نيز گزارش شده است.
قسمت‌هاي مورد استفاده گياه سياهدانه:
قسمت‌هاي مورد استفاده در سياهدانه، دانه و روغن فرار آن مي‌باشد که در پزشکي سنتي به عنوان دارو، در موارد زير مصرف دارد:
-معرق
-محرک
-بادشکن
-صفرا بر
-هضم کنده غذا
استفاده از بذر و دانه سياه دانه در:
-خوراک
-نان
-چاشني
-شيريني‌جات (به عنوان تزيين کننده)
توصيه هاي پزشکي سنتي، در مورد سياه دانه و خواص آن:
-زياد کردن شير
-ملين
-دفع‌کننده کرم
-قاعده آور
نکاتي در مورد مصرف سياه دانه:
طبق تاکيد تمامي کتب طب سنتي و مدرن دارويي، بذر گياه سياهدانه را بايد سريعا پس از شکستن پوست آن مصرف کرد چرا که مواد درون آن سريعا اکسيد شده و سميت پيدا مي کنند.
سياه دانه را مي توانيد با ترکيب عسل مصرف کنيد، به اين صورت که بذر سياه دانه را نيم کوب کرده به طوري که بذرها شکسته شوند و سپس سريعا با مقدار مساوي عسل مخلوط کنيد. اين ترکيب بسيار قوي بوده و در طب سنتي در درمان:
کبد چرب، زخم معده و در درمان بسياري از بيماري هايي که عامل آن در طب سنتي سردي شناخته مي شود، کاربرد دارد.
افراد با بيماري هاي قلبي بايد در مصرف بذر آن دقت کنند چرا که مصرف بيش از حد آن باعث بروز برخي اختلالات خوني مي شود.