متاسفانه اين روزها شيوع بيماريها و عفونتهايي که از طريق ارتباطات جنسي منتقل ميشوند، بسيار گستردهتر شده و بسياري از افراد در معرض خطرات ناشي از اين بيماريهاي مقاربتي قرار دارند.
پيشگيري، علايم و درمان بيماري هاي جنسي
دکتر سعيد جمشيدي، فوق تخصص بيماريهاي عفوني و عضو هيات علمي دانشگاه علوم پزشکي شيراز در اين باره توضيح ميدهند :
آقاي دکتر! بيماريهاي مقاربتي چه تعريفي دارند؟
بيماريهاي مقاربتي ناشي از عفونتهاي آميزشي هستند که واگير دارند و بهطور عمده از طريق آميزش جنسي با فرد آلوده انتقال مييابند. البته اين عفونتها در بيشتر کشورها شايع بوده و کشور ما نيز از اين قاعده مستثنا نيست اما آمار نگرانکنندهاي نداريم. بايد گفت نقص در تشخيص و درمان اکثر اين بيماريها در مراحل اوليه ممکن است عوارض و مشکلات شديدي از جمله نازايي، بارداري خارج از رحم، عفونت رحم و لولههاي رحمي، سرطانهاي دستگاه تناسلي زنان، ناهنجاريهاي مادرزادي نوزادان، مرگ و مير داخل رحمي و يا دوره نوزادي و دردهاي مزمن شکمي را ايجاد کند اما اکثر آنها اگر در مراحل اوليه تشخيص داده شوند، قابل درمان هستند.
آيا بيماريهاي مقاربتي در خانمها شايعتر است؟
بله، محيط دستگاه تناسلي زن به گونهاي است که احتمال ابتلاي زنان به عفونتهاي تناسلي بيشتر از مردان است و اين عفونتها براي زنان مسايل و مشکلات بيشتري به وجود ميآورند اما مردان هم در اثر عفونتهاي تناسلي ممکن است دچار ناباروري، درد طولانيمدت و بيماريهاي خطرناک (ايدز، هپاتيت و...) شوند.
اين بيماريها بيشتر با چه علايمي بروز ميکنند؟
يکي از علامتهاي مهم عفونتهاي آميزشي وجود زخم و ترشحات غير عادي است و اکثر خانمهاي مبتلا به اين بيماريها با مراجعه به پزشک از درد زير دل، مقاربت دردناک، ترشحات مهبلي، خونريزي زياد و طولانيمدت، سوزش ادرار، عادت ماهيانه دردناک، تب و گاهي تهوع و استفراغ و خونريزي در فواصل عادات ماهيانه يا در زمان نزديکي، وجود ترشحات چرکي، زخمي يا شکننده بودن دهانه رحم و زخم تناسلي شکايت دارند.
سوزاک يکي از شايعترين بيماريهاي مقاربتي است. اين بيماري در خانمها چه علايمي دارد و از چه طريقي منتقل ميشود؟
سوزاک يک بيماري عفوني قابل درمان و منتقله از طريق تماس جنسي است. باکتري ايجاد کننده سوزاک ميتواند مجاري تناسلي، دهان و رکتوم را در هر دو جنس درگير کند. بانوان اکثرا بدون علامت هستند اما افزايش ترشحات مهبلي، سوزش به هنگام خروج ادرار و خونريزيهاي نامرتب قاعدگي هم ميتواند علايم ابتلا به اين بيماري باشد. در هر صورت، مجراي تناسلي و گردن رحم فرد مبتلا آلودهکننده است. در اينجا بايد تاکيد کنم که همه عفونتهاي آميزشي علامت ندارند. به همين علت براي تشخيص دقيق لازم است از معاينه يا آزمايش کمک گرفته شود. در هر حال اين بيماري از طريق ارتباط دهاني، مهبلي، مقعدي و همچنين از طريق مادر آلوده به فرزند در هنگام بارداري منتقل ميشود.
در مورد سيفليس هم که جزو بيماريهاي مقاربتي است، توضيح ميدهيد؟
سيفليس در اثر تماس مستقيم با يک زخم از شخص مبتلا به شخص سالم منتقل ميشود. ارتباط دهاني، مهبلي، مقعدي يا لمس کردن قسمتهاي عفوني از جمله راههاي انتقال اين بيماري است و علايم پس از گذشت مدت زمان 2 تا 4 هفته پس از ابتلا بهصورت زخمهاي شديد گرد و بي دردي در محل عفوني شده پديدار ميشوند و مانند سوزاک درمان آنتي بيوتيکي دارد. البته بيماري کلاميديا هم با استفاده از همين روش درمان ميشود.
کلاميديا هم جزو همين بيماريها است؟
بله. کلاميديا يکي از متداولترين عفونتهاي باکتريايي مقاربتي به شمار ميرود و در خانمها موجب عفونت دهانه رحم ميشود. چنانچه اين بيماري به موقع درمان نشود ميتواند مشکلات جدي را براي فرد ايجاد کند. نشانهها و علايم بيماري غالبا بين يک تا 3 هفته پس از ابتلا به صورت افزايش اندک ترشحات رحمي (که در اثر ملتهب شدن دهانه رحم ايجاد ميشود)، درد زير شکم، احساس درد هنگام آميزش جنسي و حتي سوزش و تورم دردناک چشمها آشکار ميشود اما ممکن است تا مدت زيادي هم نشانهاي ظاهر نشود.
همه اين بيماريهايي که گفتيد قابل درمان هستند. آيا بيماري مقاربتي غير قابل درمان هم وجود دارد؟
تبخال ناحيه تناسلي يکي از مهمترين اين بيماريها و يك عفونت ويروسي ناحيه تناسلي است كه از راه آميزشي انتقال مييابد. در حال حاضر نميتوان تبخال ناحيه تناسلي را معالجه كرد اما با درمان ميتوان علايم بيماري را تخفيف داد و از عود بيماري جلوگيري كرد. داروهاي ضدويروسي خوراكي غالبا براي درمان اولين حمله عفونت تبخال ناحيه تناسلي و عود عفونت تجويز ميشوند و در بعضي از بيماران اين داروها ممكن است براي پيشگيري نيز تجويز شوند. البته نوع موضعي ماليدني اين داروها ضدويروسي نيز موجود هستند اما به اندازه خوراكي مؤثر نيستند. تاولهاي دردناك و زخمهاي باز كه قبل از آن خارش، سوزش يا احساس آزردگي در ناحيه تناسلي وجود دارد، از علايم ابتلا به اين بيماري است. هنگامي كه علايم وجود ندارد، ويروس به حالت خفته درآمده است و وقتي كه ويروس دوباره فعال شود، علايم باز ميگردند اما بازگشت علايم به معناي عفونت جديد نيست. از طرفي، تاولها ممكن است به درون مجراي تناسلي تا گردن رحم و نيز پيشابراه گسترش يابند. پس از چند روز، تاولها ميتركند و از آنها زخمهايي كم عمق و دردناك بر جاي ميماند كه يک تا سه هفته به طول ميانجامد ولي ويروس براي هميشه در بدن باقي ميماند.
زگيل تناسلي هم مشابه تبخال تناسلي غيرقابل درمان است؟
بسياري از افراد جامعه اينطور فکر ميکنند اما ويروس عامل اين بيماري (زگيل تناسلي) موجب زگيل در ناحيه تناسلي ميشود. در ابتدا، زگيلهاي تناسلي کوچک، سفت و بدون درد هستند و ممکن است در ناحيه واژن باشند. همچنين ممکن است در اطراف مقعد به وجود بيايند و اگر در مراحل اوليه درمان نشوند، ممکن است بزرگ شوند و نمايي گلکلمي و گوشتي پيدا کنند اما اهميت اين زگيلها در آن است که برخي از آنها ممکن است خطر سرطان دهانه رحم يا ساير سرطانهاي منطقه تناسلي را افزايش دهند. درمان آنها با يک پماد که روي ضايعه ماليده ميشود، امکانپذير است. البته راههاي درماني ديگر نيز وجود دارد که از جمله آنها ميتوان به فريز کردن آن با يک جسم بسيار سرد اشاره کرد که توسط پزشک انجام ميشود. همچنين براي برداشتن زگيلهاي بزرگ ممکن است نياز به جراحي باشد.
چگونه ميتوان از ابتلا به بيماريهاي مقاربتي پيشگيري کرد؟
رعايت اصول اخلاقي و بهداشتي در روابط جنسي و نداشتن رفتارهاي جنسي پرخطر، وفاداري به همسر و داشتن رفتار جنسي مسوولانه، خويشتنداري و اجتناب از روابط جنسي با شرکاي جنسي متعدد، استفاده از کاندوم، شستشوي دستگاه تناسلي، ادرار کردن بعد از تماس جنسي، شستشو و انتخاب لباس زير مناسب از جمله راههاي پيشگيري از اين بيماريها هستند.
گردآوري : گروه سلامت سيمرغ
منبع : salamat.ir