چه خبر - مقايسه ليزيک، لازک و PRK
پيشرفت‌هاي علمي که روز به روز شاهد آن هستيم کم‌کم نياز به استفاده از عينک‌هاي دست و پاگير به‌خصوص براي جوانان و ورزشکاران به يک معضل جدي محدودکننده فعاليت‌هاي روزمره تبديل شده است. از سوي ديگر، وابستگي به عينک براي خيلي از افراد يک محدوديت ناخواسته تلقي مي‌شود. به‌علاوه، زدن عينک به‌خصوص با شيشه‌هاي ضخيم براي بانوان جوان بسيار نامطلوب و در برخي موارد برداشتن عينک جزو آرزوهاي ديرين آنهاست.
در مجموع و به طور خلاصه بايد گفت مثل هر مشکل ديگري 2 راه‌حل طبي و جراحي براي اصلاح عيوب انکساري وجود دارد؛
راه‌حل طبي شامل استفاده از عينک و لنز تماسي است:
استفاده از هر دوي اين روش‌ها با محدوديت فيزيکي و وابستگي همراه است. لنزهاي تماسي علاوه بر مشکل فوق، در صورتي که درست استفاده نشوند، احتمال عفونت قرنيه را بالا مي‌برند که در بعضي موارد حتي باعث از دست رفتن دائمي ديد مي‌شود بنابراين استفاده از آنها بايد محدود به بيماراني شود که شرايط لازم براي جراحي ندارند و تحت مراقبت ويژه و با رعايت دقيق ضوابط استفاده از لنز باشد.
ليزيک
جراحي ليزري اصلاح عيوب انکساري که به طور متداول به ليزيک شهرت يافته، شايع‌ترين روش اصلاح عيوب انکساري (دوربيني، نزديک‌بيني و آستيگماتيسم) در سراسر دنياست.
ولي در واقع بايد گفت براي اصلاح عيوب انکساري چشم و برداشتن عينک از اين 2 روش ليزري استفاده مي شود:
- تراش سطحي: شامل PRK، لازک و اپي‌ليزيک
و
- تراش عمقي: شامل ليزيک و فمتوليزيک
روش تراش سطحي
در روش تراش سطحي يا PRK ابتدا اپي‌تليوم قرنيه برداشته مي‌شود سپس با ليزر اگزايمر با طول موج 193 نانومتر، استروماي سطحي قرنيه برش داده مي‌شود و قرنيه به شکل دلخواه تراش داده خواهد شد تا عيوب انکساري چشم برطرف شود.
روش تراش عمقي
در روش تراش عمقي يا ليزيک و فمتوليزيک ابتدا برشي از قرنيه با ميکروکراتوم يا ليزر فمتوسکند برداشته مي‌شود سپس زير فلپ تهيه‌شده ليزراگزايمر انجام مي‌شود.
کدام روش ايمن‌تر است؟
هر 2 روش ايمن و موثر هستند و 6 ماه پس از عمل نتايج کاملا مشابهي دارند.
در روش PRK يا لازک:
درد و ناراحتي پس از عمل که معمولا در شب اول بعد از عمل است بيشتر از روش ليزيک است و مدت زمان بهبود ديد نيز طولاني‌تر است. در عوض قرنيه يک بار تراش خورده بنابراين عوارض حين عمل و پس از عمل آن و همچنين هزينه انجام آن کمتر است.
کدام بيمار مناسب براي کدام عمل جراحي است؟
اين موضوع که کدام بيمار مناسب براي کدام عمل جراحي است به عوامل متعددي بستگي دارد:
ضخامت قرنيه
اولين آنها ميزان ضخامت قرنيه بيمار است. بيماران با قرنيه نازک و افرادي که شماره عينک بالايي دارند داوطلب خوبي براي فمتوليزيک نيستند چراکه اين عمل باعث کاهش ضخامت باقيمانده قرنيه مي‌شود و خطر ايجاد قوز قرنيه را بعد از عمل به دنبال دارد. ضخامت قرنيه معمولا قبل از عمل با کمک تصويربرداري قرنيه مانند ارب اسکن يا پنتاکم تعيين مي‌شود ولي استاندارد طلايي براي بررسي ضخامت قرنيه قبل از عمل انجام پاکيمتري اولتراسونيک است.
انحناي سطح قدامي و خلفي قرنيه
عامل دوم در انتخاب نوع عمل، بررسي انحناي سطح قدامي و خلفي قرنيه است. در مواردي که انحناي سطح قدامي يا خلفي قرنيه بيش از حد معمول باشد ولي بيمار مورد قطعي قوز قرنيه نباشد و سن او بالاي 30 سال باشد، تراش سطحي يا لازک گزينه بهتري نسبت به فمتوليزيک محسوب مي‌شود، اما در بيماران با آستيگماتيسم قابل‌توجه يا دوربيني در صورتي که ضخامت قرنيه اجازه عمل را بدهد و شيب قرنيه هم در حد استاندارد و طبيعي باشد، فمتوليزيک گزينه برتر جراحي است. البته گرفتن شرح‌حال مناسب از بيمار و اينکه کسي در خانواده بيمار به قوز قرنيه مبتلا بوده، قبل از حمل جراحي ليزيک الزامي و بسيار داراي اهميت است چراکه قوز قرنيه بيماري ژنتيکي است ولي ميزان بروز آن در افراد مختلف خانواده متفاوت است. ممکن است يک خواهر و برادر هر 2 ژن قوزقرنيه را داشته باشند ولي بيماري فقط در يکي از آنها بروز کند که از عوامل احتمالي آن مي‌توان به علل محيطي مثل مالش دادن چشم‌ها اشاره کرد بنابراين ممکن است فردي که مايل به انجام جراحي ليزيک است، هيچ علائمي از قوز قرنيه نداشته باشد ولي حامل ژن قوز قرنيه باشد که انجام ليزيک در اين بيمار ممکن است باعث تسريع در ظهور بيماري شود.
دکتر مهرداد محمد‌پور
جراح و متخصص چشم، فوق‌تخصص قرنيه، دانشيار دانشگاه علوم پزشکي تهران
منبع:salamat.ir
http://www.CheKhabar.ir/News/34206/ليزيک يا لازک, کدام روش ايمن تري براي خلاصي از عينک زدن است؟