چه خبر - مجله زندگي ايده آل - زينب رئوفي: «اگر اتفاق ناخوشايند و تلخي در گذشته براي خود يا خانواده‌مان رخ داده بايد آن را قبل از ازدواج با همسرمان مطرح كنيم؟»، «اگر مرتكب خطا و اشتباهي شديم اما آن قضيه فيصله پيدا كرده بهتر است آن را با فردي كه قرار است با او ازدواج كنيم عنوان كنيم يا خير؟»، «اصلا آيا بايد درباره مسائل مختلف وارد جزييات شويم يا بهتر است به كليات اكتفا كنيم؟»، «گفتن و مطرح كردن چه مسائلي ضروري و مهم است؟» اينها همه از جمله سوالاتي است که اغلب افرادي كه قصد ازدواج دارند قبل از ازدواج و دوران نامزدي و جلسات آشنايي با آن مواجه مي‌شوند.
معمولا افراد از ترس اينكه مبادا فاش كردن اين اسرار در آينده برايشان دردسرساز بشود در گفتن و عنوان كردن اين مسائل دچار شك و ترديد مي‌شوند. دكتر بهزاد تريوه روانشناس، مشاور خانواده و عضو انجمن روانشناسي باليني ايران در اين باره نكات و توصيه‌هاي كاربردي و مفيدي را ارائه مي‌دهد. اگر شما هم در آستانه ازدواج قرار داريد و با چنين شك و ترديدهايي مواجه هستيد يا مايليد در اين‌باره اطلاعات و آگاهي‌تان را افزايش دهيد با ما همراه شويد.
در زمان مناسبي موضوعات را مطرح كنيد
نخستين چيزي كه در عنوان كردن مطالب خصوصي آن هم در دوران آشنايي با فردي كه قرار است با او ازدواج كنيد بايد در نظر بگيريد انتخاب زمان مناسب است. مسائل خصوصي و مهمي كه قصد داريد با شريك آينده زندگي‌تان مطرح كنيد بسته به اينكه در چه زماني مطرح بشود بازخورد متفاوتي را در او ايجاد مي‌كند؛ بنابراين قبل از صحبت كردن با فرد مورد علاقه‌تان بهتر است يك الگوي منظم از آنچه مي‌خواهيد بازگو كنيد، در ذهن‌تان ايجاد كنيد يا اينكه فهرستي از آنها تهيه كرده، براساس ميزان اهميت و لزوم مطرح كردن، آنها را اولويت‌بندي كنيد؛ به عنوان مثال مطرح كردن يك بيماري ارثي خانوادگي در جلسه نخست چندان مناسب نيست.
شايد شما گمان مي‌كنيد كه اگر در همان جلسه نخست اين مساله را عنوان نكنيد ممكن است طرف مقابل تصور كند كه شما قصد فريب دادن او را داشتيد اما بهتر است ابتدا معيارهاي ازدواج و مسائل مهم‌تري را كه لازم است دو نفر بر سر آنها به توافق برسند مطرح كرده و درباره آنها بحث و گفت‌وگو كنيد و بعد از اينكه به اين نتيجه رسيديد كه طرف مقابل براي ازدواج با شما مناسب است، مسائل خصوصي‌تري از اين دست را عنوان كنيد.
داستان‌هاي عشقي‌تان را براي خود نگه داريد
بسياري از مراجعاني كه قصد ازدواج دارند، به روانشناسان و مشاوران ازدواج مراجعه مي‌كنند و از اين موضوع پريشان و نالان هستند كه بعد از اينكه موضوعات كاملا خصوصي را كه در گذشته برايشان اتفاق افتاده به نامزدشان گفته‌اند او سردرگم شده و نسبت به ادامه اين رابطه دچار شك و ترديد شده است. مطرح كردن موضوعات و مسائل عاطفي زندگي قبلي شما در زندگي جديدي كه قصد بناي آن را داريد نه‌تنها به هيچ دردي نخواهد خورد بلكه ممكن سد راه شما هم بشود.
پس بهتر است از گفتن آنها به‌خصوص در ابتداي رابطه كه هنوز به شناخت كاملي از يكديگر نرسيده‌ايد و اعتماد كامل به يكديگر پيدا نكرده‌ايد صرف‌نظر كنيد. عده‌اي گمان مي‌كنند صحبت كردن درباره روابط صميمانه قبلي، نشان‌دهنده صداقت آنهاست و درستي و پاكي آنها را نزد فردي كه قرار است با او ازدواج كنند تضمين مي‌كند و با اين كار اعتماد او را به خود جلب مي‌كنند در صورتي كه گفتن روابط صميمانه قبل از آشنايي با وي، احساسات عاطفي طرف مقابل را مخدوش كرده و برعكس تصور‌تان سبب بي‌اعتمادي او نسبت به شما مي‌شود.
از بيماري‌هاي حاد و جدي خود و خانواده اطلاعاتي را در ميان بگذاريد
بسياري از بيماري‌ها منشاء ارثي و ژنتيكي دارند، بنابراين شما در اين زمينه موظف هستيد كه اين اطلاعات را حتما با نامزدتان درميان بگذاريد. در اين‌باره علاوه بر در نظر گرفتن حقوق و منافع خودتان بايد حقوق انساني او را هم در نظر بگيريد و به او هم حق انتخاب بدهيد چون طرف مقابل شما به عنوان يك انسان حق دارد از موضوع باخبر بشود و براساس معيارها، اعتقادها و حساسيت‌هايش در اين زمينه تصميم بگيرد. ممكن است فردي نخواهد فرزندش از بيماري ژنتيکي همسرش ارث ببرد. مصداق حقوقي اين موضوع در قانون مدني كشورمان هم تحت عنوان «خيارات و انفساخ نكاح» آمده است؛ بنابراين قبل از رسمي شدن ارتباط در زماني مناسب فردي را كه قرار است با او ازدواج كنيد در جريان موضوعاتي اين‌چنيني قرار دهيد. بهتر است خود شما به تنهايي يا همراه يكي از اعضاي خانواده‌تان با او در اين‌باره صحبت كنيد.
در مورد خانواده و فرهنگ خود حتما صحبت كنيد
عنوان كردن موضوعاتي از اين دست كه كجا زندگي مي‌كنيد، از نظر اقتصادي و اجتماعي در چه وضعيتي قرار داريد، فرهنگ، آداب و رسوم و نحوه تعامل اعضاي خانواده و فاميل با يكديگر و ديگران چگونه است، به ايجاد شناخت دقيق‌تر بين شما و طرف مقابل كمك زيادي مي‌كند. خيلي از افراد فقط اصرار به ازدواج دارند و گمان مي‌كنند پنهان نگه داشتن بعضي از موارد به حفظ آبروي آنها و خانواده‌شان كمك مي‌كند؛ در صورتي كه اينها مواردي نيستند كه بتوان تا آخر عمر آنها را پنهان كرد.
اگر خانواده شما از نظر اقتصادي، اجتماعي، فرهنگي و. . . به‌گونه‌اي است كه در شما احساس ضعف ايجاد مي‌كند، اصلا خجالت نكشيد و آن را عنوان كنيد. اتفاقا از اينكه توانسته‌ايد از بطن اين خانواده، به جايگاه كنوني‌تان برسيد به خودتان بباليد و به خانواده‌تان نيز افتخار كنيد. اگر يكي از اعضاي خانواده شما معلوليت يا بيماري و موقعيت خاصي دارد كه شما را خجالت‌زده مي‌كند، لطفا قبل از هرگونه اقدامي براي ازدواج نسبت به تكامل ذهنيات منفي خود اقدام كنيد. بيماري برچسب ارزشي هيچ انساني نيست؛ پس با آن انساني برخورد كنيد و واضح و شفاف درباره آن با كسي كه قرار است در آينده جزوي از خانواده شما بشود صحبت كنيد. اگر طرف مقابل نيز همين‌طور فكر و رفتار كرد بدانيد كه قدم مناسبي براي ازدواج با وي برداشته‌ايد.
مسائل جزئي و پيش‌پا افتاده را مطرح نكنيد
عصبانيت‌ها و بي‌نظمي‌هاي موردي و ضعف‌هايي در مهارت‌هاي زندگي و. . . براي همه انسان‌ها اتفاق مي‌افتند؛ مثلا اينکه افراد در سال چند بار عصباني مي‌شوند يا در مواقع خيلي پرتنش تيك عصبي مي‌گيرند، موضوعات ناچيزي است كه مطرح كردن آنها در ابتداي آشنايي چندان ضروري و مهم به نظر نمي‌رسد و عنوان کردن آنها باعث ترديد و وسواس‌هاي انتخابي بي‌مورد مي‌شود. اگر اشتباهات و لغزش‌هايي را در دوران مجردي انجام داده‌ايد و كسي هم از آنها باخبر نشده اما شما به اشتباه خود پي برده و به اين نتيجه رسيده‌ايد كه انجام آن كار اشتباه بوده و قصد نداريد آن را دوباره تكرار كنيد، لزومي ندارد درباره آن با شخصي كه قرار است شريک زندگي شما شود، صحبت كنيد. علاوه بر اين هرگز از طرف مقابل‌تان نخواهيد كه به مسائلي اين‌چنيني درباره خودش اشاره كند و درباره آنها به شما توضيح دهد.
درباره اهداف و آرزوهاي‌تان با احتياط صحبت كنيد
ممكن است شما هم از آن دسته افرادي باشيد كه اهداف و آمال و آرزوهاي زيادي در ذهن‌شان دارند. اگر اين اهداف واقعي و قابل دسترس هستند، دور از ذهن به نظر نمي‌رسند، براي رسيدن به آنها برنامه‌ريزي كرده‌ايد و با جديت آن برنامه را دنبال مي‌كنيد، مي‌توانيد در صورت لزوم درباره آنها با فردي كه قرار است با او ازدواج كنيد صحبت كنيد، در غير اين صورت به‌خصوص در ابتداي آشنايي‌تان لزومي ندارد به‌طور دقيق و شفاف درباره آنها با نامزدتان صحبت كنيد.
به‌طوركلي بهتر است اهداف كوتاه‌مدت خود را واضح و اهداف بلندمدت‌تان را كمي محتاطانه بيان كنيد. اگر با اطميناني عميق نسبت به اهدافي كه خودتان هم تصور، پيشگويي و برنامه دقيق و درستي درباره آنها نداريد صحبت كنيد، انتظارات دقيقي را براي خودتان تراشيده‌ايد. تحقق نيافتن و برآورده نشدن آنها در آينده از ميزان اعتبار شما نزد نامزدتان مي‌كاهد؛ بنابراين در اين‌باره دورانديش باشيد و محتاطانه‌تر عمل كنيد.
مشاوره پيش از ازدواج را فراموش نكنيد
به‌طور كلي ضروري است قبل از ازدواج نزد يك روانشناس يا مشاور متخصص برويد و از كم و كيف صفات شخصيتي و سلامت روانشناختي خود و فردي كه مي‌خواهيد با او ازدواج كنيد آگاه شويد. اگر دو نفري كه قرار است با هم ازدواج كنند شناخت كامل و نسبتا صحيحي از يكديگر به دست آورند و با آگاهي كامل و از روي منطق همسر آينده‌شان را انتخاب كنند، در زندگي مشترك آينده نسبت به كساني كه عجولانه، شتاب‌زده و از روي احساس شريك زندگي‌شان را انتخاب مي‌كنند، به مراتب مشكلات كمتري خواهند داشت و طعم خوشبختي را بيشتر خواهند چشيد.
بسياري از افرادي كه پس از ازدواج در زندگي مشترك دچار مشكل و شكست مي‌شوند و براي حل مشكلات‌شان به روانشناس مراجعه مي‌كنند عنوان مي‌كنند كه همسرشان تغيير كرده و او ديگر آن شخصي نيست كه آنها تصورش را مي‌كردند اما بهتر است بدانيد كه اين واقعا تغييري نيست كه در او رخ داده بلكه برداشت، تصور و شناخت شما اشتباه بوده است؛ در حالي که هم اکنون با واقعيت روبه‌رو شده‌ايد.
ما در ابتداي هرگونه ارتباطي نقابي را تحت عنوان «پرسونا» به چهره مي‌زنيم تا مطلوب‌تر و دوست‌داشتني‌تر به نظر برسيم اما بعد از ازدواج ديگر نقاب احتياج نيست و افراد چهره واقعي خود را نشان مي‌دهند و همين موضوع بعد از مدتي باعث ايجاد تناقض در شما مي‌شود؛ بنابراين براي اينكه به شناخت صحيح‌تر و دقيق‌تري از طرف مقابل‌تان برسيد و آگاهي پيدا كنيد كه شما و شخصي كه براي زندگي مشترك‌تان انتخاب كرديد از نظر خصوصيات و ويژگي‌هاي شخصيتي با يكديگر سازگاري داريد و براساس اصول و معيارهاي علمي و روانشناختي براي ازدواج با يكديگر مناسب هستيد قبل از هر اقدام جدي و رسمي‌اي به يك روانشناس و مشاور پيش از ازدواج مراجعه كنيد.
به نظر روانشناس و مشاورتان اعتماد كنيد
در بسياري از موارد ديده مي‌شود كه افراد براي مشاوره پيش از ازدواج به روانشناس مراجعه مي‌كنند و روانشناس با بررسي موقعيت، ويژگي‌هاي شخصيتي طرفين و مسائل پيش‌رو به اين نتيجه مي‌رسد كه اين دو نفر چندان براي ازدواج با يكديگر مناسب نيستند اما مراجعين به اين دليل كه در طول دوره آشنايي به يكديگر علاقه‌مند شده‌اند، روي انتخاب فرد مورد نظرشان براي ازدواج اصرار و پافشاري مي‌كنند.
شايد به اين دليل اين‌گونه برخورد مي‌كنند كه گمانشان اين است كه اين فرد نخستين و آخرين انتخاب آنهاست. اين افراد با وجود همه تفاوت‌ها، اختلاف‌نظرها و اتفاقات ناخوشايندي كه برايشان پيش آمده و پيش‌بيني مي‌شود كه در آينده بيشتر و شديدتر هم بشود، سعي مي‌كنند هر طوري كه هست اين انتخاب را به سرانجام و نتيجه برسانند و با چانه‌زني‌هاي پي‌درپي نهايت تلاش‌شان را مي‌كنند خود، طرف مقابل و مشاورشان را توجيه كنند كه فردي كه براي ازدواج انتخاب كرده‌اند مناسب‌ترين و بهترين گزينه است. عده‌اي هم هنگامي كه مي‌بينند مشاور نظرات آنها را تاييد نمي‌كند، جلسات مشاوره را رها كرده، براساس احساسات و ميل خودشان نتيجه‌گيري مي‌كنند.
اين نكته را در نظر داشته باشيد كه روانشناسان و مشاوران براساس تخصص، تجربه و معيارهاي علمي و روانشناختي نظرشان را در اين‌باره به شما اعلام مي‌كنند و به عنوان يك متخصص و يك شخص بي‌طرف در اين زمينه به‌مراتب نتيجه‌گيري منطقي‌تر و صحيح‌تري نسبت به شما كه در اين برهه شديدا درگير عواطف و احساسات‌تان شده‌ايد، دارند؛ بنابراين علي‌رغم همه علاقه و احساسي كه به طرف مقابل‌تان داريد اگر پيش از ازدواج به روانشناس و مشاور مراجعه مي‌كنيد به نظر او اعتماد كنيد و درباره ازدواج منطقي‌تر تصميم‌گيري كنيد.
مسائل مهم و اساسي را مطرح كنيد
اگر قبل از ازدواج مساله حادي براي شما پيش آمده مثلا مرتكب جرم و خطايي شده‌ايد كه ديگران هم از آن باخبر شده‌اند و امكان برملاشدن آن پس از ازدواج وجود دارد، بعد از اينكه از طرف مقابل‌تان به شناخت و اعتماد قابل قبولي رسيديد، با توجه به ويژگي‌هاي او حتما مساله را به گونه‌اي مناسب براي او عنوان كنيد.
چون امكان دارد او پس از مطلع شدن از اين موضوع توضيحات بيشتري در اين‌باره از شما بخواهد؛ بنابراين اگر بازگو كردن آنها باعث رنجش و آزار شما مي‌شود و گمان مي‌كنيد نمي‌توانيد با تسلط كامل وقايع را آن‌طور كه بايد براي او توضيح دهيد و ممكن است همه چيز آن‌طور كه شما دوست داريد پيش نرود، حتما ابتدا با يك روانشناس در اين‌باره صحبت كنيد و بعد از اينكه آمادگي و تسلط كامل را به دست آورديد، آن را با نامزدتان در ميان بگذاريد.