چه خبر - سوزن سوزن شدن دست و پا نشانه چيست؟
در بسياري از موارد موردي براي نگراني مورمور دست‌ها و پاها وجود ندارد. اما به هرحال ميتواند علامتي از يک وضعيت باليني باشد. احساس مورمور و سوزن سوزن شدن ميتواند براثر نوع خاصي از نشستن يا خوابيدن مانند روي هم انداختن پاها يا خوابيدن روي بازو ايجاد شود. ميتواند همراه با علايمي همچون درد، خارش، بي‌حسي و يا تحليل عضله باشد.
در برخي موارد مورمور ميتواند نشانه‌اي از آسيب‌هاي عصبي باشد که براثر صدمات ناشي از ضربه يا تکرار استرس، عفونت‌هاي باکتريايي يا ويروسي، قرار گرفتن در معرض سموم و يا بيماري‌هاي سيستميک مانند ديابت ايجاد شده باشد. چنين آسيب‌هاي عصبي بدليل اينکه اعصاب اندام‌هاي دور از مغز و نخاع مانند اعصاب دست و پا را تحت تاثير قرار مي‌‌دهد، به عنوان نوروپاتي محيطي شناخته مي‌‌شوند.
ديابت يکي از شايع‌ترين علل نوروپاتي محيطي در کشور انگلستان است. بين 10-20 درصد از افرادي که مبتلا به ديابت مي‌‌باشند داراي نوروپاتي هستند که به آن پلي نوروپاتي ميگويند. در اين افراد احساس مورمور و علايم ديگر اغلب در هر دو پا آغاز شده و به سمت بالاتر و ناحيه دست‌ها هم کشيده مي‌‌شود. افراد ديابتيک فرم‌هاي خفيف تا شديد آسيب‌هاي عصبي را نشان مي‌‌دهند که علل آن متعدد و برخي از آنها به شرح ذيل مي‌‌باشند:
سندرم دام عصبي که شامل چند سندرم عصبي مي‌‌باشد.
بيماري‌هاي سيستميک، از جمله اختلالات کليوي بيماري‌هاي کبدي، مشکلات عروقي و بيماري‌هاي خوني آميلويدوسيس، التهاب عروق قلبي، عدم تعادل هورموني مثل کم کاري تيروئيد، سرطان‌ها و....که باعث اختلال عصبي مي‌‌شوند.
کمبود ويتامين. ويتامين‌هايي مثل E-B1-B6-B12 و نياسين براي بهبود عملکرد سيستم عصبي ضروري مي‌‌باشند. به عنوان مثال کمبود ويتامين B12 ميتواند باعث کم خوني خطرناکي که منجر به نوروپاتي محيطي گردد، مي شود. گرچه فزوني ويتامين B6 نيز خود ميتواند مورمور دست و پا را به همراه داشته باشد.
گاهي حتي الکليسم ( يا مِي‌بارگي در اصطلاحات پزشکي به اعتياد حاد به استفاده و نوشيدن مشروبات الکلي ميگويند) هم به نوبه خود ميتواند باعث آسيب‌هاي عصبي شود آنچه که محققان آن را نوروپاتي الکلي مي‌‌نامند.
مواد سمي، فلزات سنگيني چون آرسنيک، جيوه و تاليوم، و برخي مواد شيميايي محيطي. برخي داروها به خصوص داروهاي شيمي درماني مورد استفاده دردرمان سرطان کبد و حتي برخي داروهاي ضد ويروس و باکتري.
عفونت‌ها (ايدز، هرپس، و ....).
بيماري‌هاي خود ايمن ( لوپوس و ارتريت روماتوييد و ...).
اختلالات ارثي.
صدمات و آسيب‌هاي وارده به اعصاب.
انجام ارزيابي‌هاي پزشکي فوري در موارد سوزن سوزن شدن مداوم دست‌ها و پاهاي شما مهم است، آن را کم اهميت نشماريد. هرچه زودتر به علت آن پي ببريد، در آينده کمتر از عواقب مادام‌العمر احتمالي آن رنج خواهيد برد. اگر به دنبال معالجه مورمور دست و پاي خود هستيد پزشک شما، براي پيدا کردن علت آن، سابقه بيماري‌هاي شما را جويا خواهد شد و حتي در برخي موارد انجام آزمايش خون را براي تشخيص ديابت، کمبود ويتامين، اختلال عملکرد کليه و کبد، ديگر اختلالات متابوليک و فعاليت سيستم ايمني براي شما تجويز خواهد نمود.
درمان
درمان موفقيت آميز بستگي به تشخيص صحيح و درمان علل اصلي مورمور دارد. تا زماني که سلول‌هاي عصبي محيطي نمرده‌اند، قابليت رشد و توليد مثل را هنوز در خود دارند. گرچه در موارد ارثي نوروپاتي محيطي درماني موجود نمي‌باشد، اما بسياري از موارد غير ارثي با روش‌هاي درماني بهبود يافته‌اند.
به عنوان مثال کنترل ميزان قند‌خون در بيماري ديابت ميتواند مانع پيشرفت تظاهرات بيماري گردد. اهميت دادن به توصيه‌هاي سبک زندگي بهتر، از جمله وزن مناسب، در معرض نبودن مواد سمي، داشتن برنامه ورزشي مناسب و منظم، رژيم غدايي مناسب، اجتناب از مصرف الکل و سيگار، همگي تاثير به‌سزايي در بهبود و درمان مورمورها دارند.
منبع:ماهنامه دنياي سلامت