چاپ

نوروفيدبک چيست؟

نوروفيدبک در اصل نوعي بيوفيدبک است که، با استفاده از ثبت امواج الکتريکي مغز و دادن بازخورد به فرد تلاش مي‌کند که نوعي خود تنظيمي را به آزموزش گيرنده آموزش دهد. بازخورد به طور معمول از راه صدا يا تصوير به فرد ارائه مي‌شود و از اين طريق فرد متوجه مي‌شود که، آيا تغيير مناسبي را در فعاليت امواج مغزي خود ايجاد کرده است يا خير. مطالعات درباره نوروفيديک تقريباً از دهه ششم قرن بيستم ميلادي آغاز شده است و هنوز هم يکي از حيطه‌هاي فعال پژوهشي در علوم مغز مي‌باشد.

کاربردهاي درماني نوروفيدبک

در برخي مطالعات ادعا شده است که، نوروفيدبک مي‌تواند در درمان اختلال بيش فعالي و کمبود توجه موثر باشد. اما تاکنون شواهد قدرتمندي براي دفاع از اين ادعا ارائه نشده است. به شکلي که هيچ يک از راهنماهاي باليني تا سال 2013 اين روش را به عنوان يک درمان براي اختلال کم توجهي و بيش فعالي پيشنهاد نمي‌کنند.

راهنماي باليني 2009 SIGN ذکر مي‌کند که، نوروفيدبک در حال حاضر يک مداخله آزمايشي در کودکان و نوجوانان مبتلا به ADHD در نظر گرفته مي‌شود، مداختلات استانداردشده‌اي وجود ندارد.

راهنماي مراقبت سلامت انستيتوي ارتقاي سيستم‌هاي باليني 2012ذکر مي‌کند که، يک کارآزمايي باليني تصادفي نشان داده است که، نوروفيدبک از برنامه رايانه‌اي آموزش مهارت توجه، اثربخشي بيشتري داشته و علايم ADHD در حد متوسطي بهتر شده، ولي منافع طولاني مدت آن اثبات نشده است. هزينه و زماني که فرد درگير درمان است را هم بايد مد نظر داشت. ميزان پاسخ اين روش به اندازه داروهاي محرک نرسيده است، بنابراين، نمي‌توان نوروفيدبک را به عنوان جايگزيني براي دارو در ADHD دانست و نوروفيدبک براي ADHD فاقد شواهد کافي پژوهشي است.

راهنماي بالينيNice:در اين راهنما در بخش درمان‌ها، هيچ اشاره‌اي به نوروفيدبک نشده است.

راهنماي باليني شوراي ملي سلامت و پژوهشي پزشکي استراليا:در صفحه 22 و به عنوان يکي از درمان‌هاي ديگري که بر اساس شواهد فعلي، استفاده از آنها توصيه نمي‌شود، ذکر شده است.

بنابراين به نظر مي‌رسد، نوروفيدبک به عنوان يک درمان مکمل در کنار درمان دارويي يا در مواقعي که فرد به دارو پاسخ مناسب نداده و يا دچار عوارض دارويي شده است، يا مواردي که فرد يا والدين کودک مبتلا به ADHD، تمايلي به استفاده از دارو ندارند، مي تواند مورد استفاده قرار گيرد.

ساير کاربردهاي نوروفيدبک

استفاده از نوروفيدبک همچنين در بعضي انواع اختلالات اضطرابي، افسردگي و ميگرن هم به کار رفته است. اگرچه شواهد پژوهشي درباره اين اختلالات هم بسيار محدود و غيرقطعي مي‌باشد. يکي ديگر از کاربردهاي نوروفيدبک مي تواند کمک به ارتقاء عملکرد ورزشي(مانند شطرنج و تيراندازي )، يا بهبود عملکرد در موسيقي باشد.

منبع:iranpsy.ir