همه آنچه بايد در مورد عصب کشي دندان بدانيم
دکتر علي مرسلي، متخصص درمان ريشه مي گويد: زمان لازم براي درمان عصب کشي سوالي است که بيشتر مراجعان درمان ريشه از ما در مورد آن سوال مي کنند. از منظر حرفه اي به عنوان يک دندان پزشک، موظف هستيم هميشه قبل از شروع درمان در مورد زمان درمان و تعداد جلسات لازم براي انجام درمان، با بيمار صحبت کنيم و تمامي اطلاعات مورد نيازش را در اختيار بگذاريم و به سوالاتش جواب بدهيم. بيشتر مراجعان دندان پزشکي تصورات نادرستي در مورد عصب کشي دارند که بالطبع توام با ترس از آن است، بنابراين در مورد زمان انجام درمان کنجکاوي نشان مي دهند، در حالي که آنچه بيش از زمان و تعداد جلسات يک درمان اهميت دارد، نتيجه درمان در بلندمدت است.
1- عصب کشي در چند جلسه انجام مي شود؟
درمان کانال هاي ريشه يا همان عصب کشي، معمولا بين 1 تا 3 جلسه براي يک دندان ممکن است طول بکشد. در بيشتر موارد، درمان ريشه طي 1 يا 2 جلسه انجام مي شود. امروزه با توجه به پيشرفت هاي زيادي که در حوزه تکنولوژي و دانش رشته اندودنتيکس (عصب کشي) انجام گرفته، تعداد درمان هاي تک جلسه اي نسبت به زمان هاي قبل افزايش چشمگيري يافته است.
2- آيا عصب کشي چند جلسه اي موثرتر از عصب کشي يک جلسه اي است؟
نه، تعداد جلسات، موفقيت يا شکست درمان عصب کشي را کم يا زياد نمي کند. تعداد جلسات ممکن است براساس عوامل زيادي تعيين شود که قضاوت کلينيکي و تصميم گيري باليني خود دندان پزشک مهم ترين عامل در تعيين تعداد جلسات است. گاهي دندان پزشک ناگزير است براي افزايش موفقيت درمان، عصب کشي را در بيش از 1 يا حتي بيش از 2 جلسه انجام دهد، اما درمان هاي بيش از 2 جلسه، خيلي شايع نيست.
3- عصب کشي چند دقيقه طول مي کشد؟
براساس نوع کار عصب کشي، نوع دندان و عوامل ديگر تخصصي که عصب کشي يک دندان را سخت تر يا ساده تر مي کند، درمان عصب کشي مي تواند طولاني يا کوتاه باشد. به طور ميانگين حدود يک ساعت نشستن روي يونيت دندان پزشک براي انجام يکي از جلسات درمان ريشه، طبيعي است و غيرقابل انتظار نيست.
4- آيا عصب کشي و پرکردن دندان را مي توان در يک جلسه انجام داد؟
بله، ممانعتي از نظر تکنيکي براي درمان ريشه و پرکردن همان دندان در يک جلسه براي بسياري از موارد وجود ندارد. هر چند در مواردي براي بهبود کامل درد و رفع علائم، دندان پزشک صلاح مي بيند که اين 2 درمان را در 2 جلسه جدا از هم انجام دهد. همچنين با توجه به اينکه خود درمان ريشه در مقايسه با بسياري از درمان هاي دندان پزشکي، زمان کمي نمي برد، خستگي بيمار يا دندان پزشک ممکن است ايجاب کند که پر کردن دندان يا شروع مراحل درمان پروتزي (روکش) به جلسات ديگري موکول شود. اگر متخصص درمان ريشه (اندودنتيست) ريشه دندان شما را درمان کرده باشد، معمولا براي پر کردن دندان يا روکش دندان به همکار ديگري ارجاع داده مي شويد، بنابراين در جلسه اي جداگانه روکش برايتان گذاشته مي شود.
5- بين جلسات عصب کشي چه اتفاقاتي مي افتد؟
درد بين جلسات درمان و درد بعد از خاتمه درمان، عادي است. مصرف دارو با مشاوره دندان پزشک براي گذر از اين مرحله در کمال آرامش به شما کمک خواهد کرد. با دندان پانسمان شده بايد با احتياط بيشتري مدارا کنيد. ممکن است حتي کمي موضع دندان متورم هم بشود. برطرف شدن درد بعد از تمام شدن درمان جلسه اول، به اين معني نيست که کل درمان ريشه دندان شما تمام شده است. براي جلسه دوم و هم چنين جلسه سوم درمان ترميمي/ پروتز (پر کردن/ روکش) در اولين فرصت برنامه ريزي کنيد.
گاهي دندان کودکان نيز به عصب کشي نياز دارد
دندان شيري کودکان مثل دندان دائمي ما بزرگسالان شامل مينا، عاج، پالپ و سمنتوم است، اما شکل تاج و ريشه اش کاملا متفاوت است. زير ريشه اين دندان ها، جوانه دندان هاي دائمي شکل مي گيرد و رشد مي کند. با رشد و تکامل جوانه دندان هاي دائمي، ريشه دندان هاي شيري تحليل مي رود، لق مي شود و مي افتد. زمان ماندگاري دندان هاي شيري موقت است؛ از 6 تا 10 سال در دهان مي مانند و دندان هاي دائمي جايگزين آنها مي شوند. در مواقعي که اين دندان ها به مشکلي جدي بر مي خورند، اين سوال در ذهن بسياري از والدين شکل مي گيرد که مگر دندان هاي شيري هم به درمان ريشه نياز دارند؟
برعکس تصور رايج به علت اندازه کوچک دندان هاي شيري و شکل آناتوميک اختصاصي، دندان هاي شيري زودتر به درمان ريشه نياز پيدا مي کنندو پوسيدگي در آنها سريع تر به پالپ يا عصب دندان مي رسد. در دندان هاي شيري روش و شيوه معالجه ريشه کاملا متفاوت است. علت آن هم به فيزيولوژي ساختمان دندان هاي شيري بستگي دارد.
از آنجا که ريشه اين دندان ها در طول زمان دچار تحليل مي شود، مواد و تکنيک هاي معالجه ريشه کاملا متفاوت است. ضمن اينکه وجود و نگهداري دندان هاي شيري تا زمان خاصي در دهان بسيار اهميت دارد، اما در برخي از موارد با تشخيص دندان پزشک اطفال، مي توان دندان هاي شيري نيازمند معالجه ريشه را از دهان خارج کرد.تاکيد بر اين نکته لازم است که، اين کار با در نظر گرفتن همه جوانب و به وسيله دندان پزشک قابل تشخيص است. دقت کنيد کار درمان ريشه يا درمان پالپ دندان هاي شيري در کودکان به وسيله دندان پزشکان متخصص کودکان يا دندان پزشکان عمومي انجام مي شود و از حيطه ساير تخصص ها خارج است.
منبع:هفته نامه سلامت