استيج برنامه کاملي است؟
چند سالي از پخش آخرين سري «آکادمي» مي گذشت و تب و تاب و آتش آن کاملا فروکش کرده بود. با اظهارات «هومن خلعتبري» در خصوص عدم همکاري با اين دست برنامه ها و بازگشت و افشاگري برخي شرکت کنندگان و نفرات برگزيده به ايران، ديگر اميدي به تهيه و اجرا و حتي استقبال از اين برنامه در ميان علاقمندان و مخاطبان موسيقي باقي نمانده بود.
اما بعد از يک سال تعطيلي، دوباره در زمستان 94 شاهد اجراي اين برنامه با نام و کنداکتور جديد هستيم؛ استيج! برنامه اي با حضور داوراني کاملا متفاوت و بدون هرگونه شباهت در سبک موسيقي و نوع داوري از حضور «بابک سعيدي»، يار هميشگي اين برنامه که بگذريم.
قرار گرفتن «رضا روحاني» و «حامد نيک پي» در کنار «شهرام آذر»، به عنوان اعضاي ژوري استيج، براي بسياري از مخاطبان و اهالي موسيقي عجيب بود، تا حدي که حتي اغلب شرکت کنندگان در مسابقه هم هيچ گونه شناختي از اين دو داور جديد نداشتند.
مسئله قابل تأمل بعدي کثرت مخاطبان اين برنامه نسبت به نمونه وطني آن (شب کوک) است، که در حال حاضر از شبکه نسيم پخش مي شود. توجه به اين نکات و همچنين بازخوردهاي بسياري که برنامه ماهواره اي در فضاي موسيقي داخلي داشته است، ما را بر آن داشت که با دو موزيسين و منتقد در بازه کيفيت و انعکاس اين برنامه صحبت کنيم.
بابک رياحي پور که همواره بدون تعارف، نقدهاي خود را بيان مي کند و پدرام درخشاني که با توجه به سابقه خوب در موسيقي و همکاري موفق در آلبوم «رومي 1» با يکي از داوران (حامد نيک پي)، مي تواند گزينه هاي شناخته شده و مناسبي براي بررسي روند اين برنامه و تاثير آن در موسيقي داخل کشور باشد.
بابک رياحي پور و پدرام درخشاني هر دو بر اين باورند که اين برنامه به دليل داشتن المان هاي مختلف که موسيقي تنها يکي از آنهاست، مخاطبان زيادي را به خود جلب کرده است؛ المان هايي که هيچ کدام از شبکه هاي داخلي ما مجاز به استفاده از آنها در برنامه خود نيستند.
استيچ در شهر کورها پادشاهي مي کند
بابک رياحي پور در مورد اين برنامه مي گويد: «استيج برنامه پرطرفداري است اما به قول معروف، يک چشم در شهر کورها پادشاهي مي کند. (با خنده) اين برنامه، يک فضاي رقابتي ايجاد کرده، منتها اکثر برنامه هاي مشابه مشکلاتي دارند که اين برنامه هم از آن مستثنا نيست. در واقع با توجه به اينکه شرکت کنندگان از يک جامعه محدود انتخاب مي شوند، طبعا زياد با استعداد نيستند که اين خيلي غم انگيز به نظر مي آيد.»
رياحي پور در ادامه صحبت هايش به جنجالي که در اين برنامه از سوي يک ياز شرکت کنندگان ايجاد شد اشاره کرد و افزود: «اين زد و بندها در چنين برنامه هايي تعجب آور نيست.»
اما پدرام درخشاني سطح برنامه را بالاتر از سري هاي گذشته مي داند و مي گويد: «استيج به نسبت برنامه هاي قبلي سطح بالاتري دارد و کساني که در آن شرکت کرده اند حرفه اي تر هستند. اين برنامه در ابتدا درست پيش مي رفت اما به مرور زمان اتفاق هايي افتاد (که ما از آن بي خبريم) که موجب تغيير روند برنامه شد. حالا هرکسي مي تواند متوجه آن و برعکس بودن داوري ها بشود و اين موضوع گاهي موجب تعجب خودشان نيز مي شود.»
انتخاب داوران مناسب نيست!
رياحي پور در ادامه در مورد انتخاب داوران اين برنامه اظهار داشت: «حضور حامد نيک پي و رضا روحاني کنار شهرام آذر و بابک سعيدي (که هميشه حضور دارد) بسيار عجيب بود چرا که رضا سابقه کار در موسيقي پاپ را ندارد و حامد موسيقي تلفيقي کار مي کند. به نظر من شهرام آذر حضور موجه تري نسبت به رضا روحاني دارد چرا که آذر در موسيقي پاپ سلبريتي است و زندگي اش را خوب يا بد، روي موسيقي پاپ گذاشته است. اگر بخواهيم مقايسه اي انجام دهيم، داوران برنامه قبلي براي بيننده ها باورپذيرتر بودند. البته من نمي دانم برخورد عمومي نسبت به آنها چيست اما بازخوردهايي که گرفته ام نشان مي دهد خيلي ها با من هم عقيده هستند.»
رياحي پور نوع داوري ها را سخيف و استاندارد آنها را پايين مي داند و مي گويد: «بيان نظرات با جملاتي از قبيل خسته نباشيد، عالي بود، دستتون درد نکنه و ... به نظر من خيلي زننده و نشان دهنده يک مشکل فرهنگي است. اگر کسي بد يا خوب مي خواند بايد بگوييم نمي شود همه خوب باشند و از همه تعريف کرد. اين نوع مسابقه ها ادب برنمي دارد، نمي گويم توهين کنيم اما قضاوت درستي داشته باشيم.»
رياحي پور تاکيد کرد: «نوع داوري ها اغلب مسخره است. اين نوع برخورد اسمش داوري نيست. هر داوري زمان اجراي آهنگي که خودش تنظيم کرده به خودش تکان مي دهد و ذوق مي کند.»
داوران يک شو اجرا مي کنند
پدرام درخشاني اما نظر ديگري دارد و محوريت اين برنامه را صددرصد موسيقي نمي داند؛ به همين خاطر در مورد نظر داوران معتقد است: «به هر حال اين برنامه يک نوع شو است و خيلي جوانب را بايد در نظر بگيريم. اگر فقط بحث موسيقي بود، مطمئنا صحبت و نظر داوران اينگونه نبود اما آنها يک شو را اجرا مي کنند که موسيقي بخشي از آن است. بچه هايي که شرکت کرده اند قسمتي از آن هستند و جذابيت تلويزيوني، جذب مخاطب و اسپانسر بخش هاي ديگري هستند که در برنامه نقش دارند. فقط قضيه موسيقي و خوانندگي نيست؛ حتي لباس ها و خنديدن هم تاثير و نقش دارند.»
او در ادامه مي افزايد: «اگر صرف موسيقي بود، من مطمئنم نظر داورها فرق مي کرد اما عوامل و فاکتورهاي ديگري هم در اين برنامه وجود دارد که مي توان لمس کرد. نظر داورها با تمام فاکتورها اعمال مي شود و به همين خاطر هم هست که مي گويم استيج از برنامه هاي گذشته بهتر است.»
درخشاني: «نيک پي» تنظيم خوبي نداشت
رياحي پور در مورد حضور «نيک پي» و جذب مخاطب سنتي و تلفيقي مي گويد: «وظيفه هر برنامه اي جذب مخاطب است و نمي توان ايراد گرفت اما به شرطي که داوري درست و حسابي انجام شود. مشکل اصلي عدم حضور ايراني هاست، مگر چند نفر از ايرانيان مقيم خارج از ايران، استعداد خوانندگي دارند که بخواهند شرکت کنند؟! اين محدوديت باعث مي شود کيفيت کار پايين بيايد.»
درخشاني حال و هواي قطعات را تلفيقي با رنگ و بوي آواز ايراني مي داند و در مورد وجود اين سبک کنار موسيقي پاپ مي گويد: «قطعاتي که حال و هواي تلفيقي دارند کم است و اصلا نبايد اين دو سبک در يک جا سنجيده شوند. تلفيقي شيوه ديگري دارد و داورهاي آن فرق مي کند و در اين برنامه فکر نمي کنم اين موضوع قوي باشد. اگر هم در جاهايي شنيده ايم، خيلي کم بوده و اجراي آنچناني هم نداشته و شاهد اجراها و تنظيم هاي پاپ بهتري هستيم. تنظيم هاي سنتي را اصلا قبول ندارم چرا که تا جايي که ديده ام، آقاي نيک پي تنظيم خوبي ندارد و حتي در قطعاتي که از سنتي هم دارد (حالا نمي دانم نداشتن وقت باعث شده يا نه) من اصلا راضي نبوده ام. شايد اصلا قطعه سنتي و تلفيقي نبايد در چنين برنامه اي باشد و بايد در برنامه اي ديگر به آن پرداخته شود ولي حالا که هست بايد با کيفيت بالاتري ارائه شود.»
درخشاني با انتقاد از تنظيم هاي حامد نيک پي اضافه کرد: «فقط يک شرکت کننده در اين سبک اجرا مي کند که البته موسيقي سنتي هم نمي خواند و موسيقي تلفيقي است و فقط عطر و بويي از آواز ايراني را در آهنگ هايي که مي خواند دارد. تنظيم قطعاتي که ساز ايراني دارند، اصلا خوب نبوده اند.
پدرام درخشاني: بدون اجازه قطعه برادر من را خواندند
رياحي پور خواندن قطعات خوانندگان ديگر توسط شرکت کنندگان برنامه را يک امتياز مي داند و اظهار مي کند: «تمامي اين برنامه ها از «آمريکن آيدل» کپي مي شوند و آن برنامه هم به همين شکل است. شما آهنگ فرد ديگري را مي خوانيد تا مردم شما را نسبت به آن مقايسه کنند.»
درخشاني اما به بحث کپي رايت اين قطعات اشاره مي کند و مي گويد: «از برادرم ميلاد درخشاني هم قطعه اي را بدون اجازه و پرداخت حق و حقوق خواندند. قطعات خيلي از موزيسين ها را خوانده اند و براي دانلود روي سايت قرار مي دهند. نمي دانم اصلا اين کار قانوني است يا نه. به هر حال انتخاب قطعات شان را به غير از چندتايي مي پسندم چون به کاراکتر شرکت کنندگان مي خورد.»
حضور بعضي خواننده ها از کجا آب مي خورد؟!
اما سوال ديگر درباره استعدادهاي حاضر است. رياحي پور به پربيننده بودن برنامه اشاره کرده و سطح هنرجويان را بالاتر از گذشته عنوان و اضافه مي کند: «يکي دو هنرجوي خوب دارند اما بعضي از هنرجوها کل برنامه را خراب مي کنند و نمي دانم حضورشان از کجا آب مي خورد و چگونه در برنامه پيداي شان شده؟! حتي بعضي از هنرجويان نبايد به مراحل بعد راه پيدا کنند اما بالا مي آيند و اصلا مشخص نيست چه خبر است.»
درخشاني هم تقريبا با رياحي پور هم عقيده است و صداي دو هنرجو را خوب ارزيابي مي کند و مي گويد: «سهراب صداي خارق العاده اي دارد؛ با اينکه انتخاب قطعات خوبي برايش انجام نشده. حسين هم جزو صداهاي خوب اين برنامه است اما صدهاي بدي هستند که نبايد باشند.»
استيج و شب کوک براي جامعه موسيقي بسيار مضر هستند
درخشاني مي گويد اساسا با ساخت چنين برنامه هايي مخالف است: «من اصلا با ساخت چنين برنامه اي براي ايرانيان مخالفم چون باعث مي شود تنها چيزي که مردم از موسيقي ياد بگيرند همين خواندن موسيقي پاپ و آهنگ ديگران باشد و اينکه مدل ديگران بخوانند. هيچ جنبه آموزشي خوبي ندارد. اگر فقط همين برنامه باشد، من مي گويم پخش نشود، چون اين جامعه از نظر گوش کردن موسيقي مريض است. اين برنامه موسيقي را به جايي مي برد که نمي توان از آن برگشت. اگر سيستمي داشتيم که موزيسين ها، ارکسترها، نوازنده ها و آهنگسازهاي درجه يک ما نشان داده مي شدند، اين واقعيت جا مي افتاد که يک نوازنده مي تواند کار ده تا خواننده را انجام دهد.»
او در پايان اضافه مي کند: «اگر اين برنامه مکملي نداشته باشد نه تنها خوب نيست بلکه براي جامعه بسيار مضر است و تنها چيزي که مردم از موسيقي ياد مي گيرند، تقليد از خواننده هاي پاپ و يکسري قطعاتي است که از دويست سال پيش مي خوانند و تا پانصد سال ديگر هم خوانده مي شوند اما فکر مي کنند موسيقي همين است؟ خير موسيقي اين نيست و اين برنامه مثل يک شهر بازي مي ماند که تاب و سرسره هم دارد. از ديد من اين برنامه نبايد پخش مي شد. نه اين برنامه، نه برنامه شب کوک نبايد پخش شوند و بايد اين کار را متوقف کرد.»
منبع : هفته نامه تماشاگران امروز