چاپ

آيا بايد در مورد سرطان زا بودن تلفن هاي همراه نگران باشيم؟

سرويس سلامت سيمرغ: آيا تلفنهاي همراه چه از نوع گوشيهاي هوشمند و چه سنتي، واقعا عامل ايجاد سرطان و زمينه بروز تومورهاي مغزي هستند؟ پاسخ به اين پرسش که مدت زيادي هست ذهن مخاطبان را به خود مشغول کرده است، کمي پيچيده شده و در واقع علم امروزي نميتواند پاسخ صريحي مانند بله يا خير به اين نوع سوالات بدهد. گفتاري که در ادامه ميآيد، تلاش ميکند تا به نوعي ذهن ما را با موضوعات مربوط به تاثيرات فيزيولوژيکي استفاده از ابزارهاي ICT به خصوص تلفنهاي همراه در سبک زندگي ديجيتالي مردمان روزگار ما آشنا کند. با ما همراه باشيد.

پرتال Goop که منتسب به ژيون پالترو (Gwyneth Paltrow) هنرپيشه نامدار هاليوودي هست، همواره مطالب مختلف سبک زندگي (life style) منتشر ميکند تا توجهات کاربراني که به دنبال مطالب جنجالي گوناگون در فضاي مجازي هستند را به خود جلب کند. سال گذشته ميلادي بود که درباره روابط جنسي واژينال و هم چنين دلايل خميازه کشيدن اشتباه، مطالب جنجالي منتشر کرد که بازتاب هاي زيادي در وب داشت. جديدترين مقاله جنجالي اين پرتال، موضوعي بود که اشاره ميکرد به کشنده بودن تلفنهاي همراه. اين مقاله به مقوله پر بحث و جدل خطرناک بودن يا نبودن اينترنت بي سيم (WIFI) و استفاده مکرر از گوشي هاي هوشمند اشاره ميکرد.

در ابتداي مقاله، اين ادعا مطرح شده بود که با صحبت کردن يا ارسال پيامک از طريق تلفن همراه، از همان تشعشع راديويي استفاده ميکنيم که دستگاه مايکرورو آشپزخانه براي گرم کردن غذا از آن بهره مند است. يک متخصص تغذيه به نام آن لوييس (Ann Louise) که دکتراي اين رشته است در مقاله مزبور اظهار مي کند: استفاده از تلفن همراه، ترکيبي از تشعشعات راديويي، الگوهاي فرکانسي مختلف و موضوعات ديگري است که سبب بروز اختلالات فيزيولوژيک در افراد مي شود.

اين اختلال، ميتواند زمينه بروز چالشهاي متعددي براي سلامت کاربران اين دستگاه هاي ديجيتالي شود. دکتر لوئيس اضافه ميکند: خبر بد اين است که متاسفانه، تشعشعات مربوط به تلفن همراه، با بروز انواع مختلف سرطان ها در ارتباط بوده و يکي از بهترين نشانه هاي آن، مبتلايان به تومورهاي مغزي هستند. استفاده مکرر از تلفن همراه، ريسک پذيري افراد را در ابتلا به بيماري هاي مختلف به خصوص سرطان افزايش مي دهد.

بر طيق نظرات دکتر لوئيس، تشعشعات راديويي ناشي از امواج تلفن همراه، ميتواند عاملي براي مرگ نورون ها در مغز انسان باشد و نفوذپذيري جريان خون را در بدن منجر شود. چنين خطراتي براي نوجوانان و جوانان که تازه شروع به استفاده از تلفن همراه مي کنند، افزايش مي يابد.

نگاه نزديکتر به ارتباط تلفن همراه و سرطان

موسسه ملي سرطان شناسي ايالات متحده که يکي از مراجع معتبر در زمينه انتشار موضوعات مربوط به سبک زندگي ديجيتالي و ارتباط ابزارهاي ديجيتال با انواع سرطان هاي قديم و جديد است، به صراحت بر روي پرتال خود اعلام کرده که هيچ ارتباط تاييد شده اي بين استفاده از تلفن همراه و بروز سرطان در افراد ديده نشده است. اين پرتال اضافه ميکند، اگر چه همواره اين موضوعات وجود داشته است که نزديک شدن امواج تلفن همراه به سر کاربران، ميتواند تاثيراتي بر روي مغز و بافت هاي بدن داشته باشد، اما تا به امروز، هيچ شواهدي دال بر تاثير مخرب استفاده از تلفن همراه بر روي حيوانات و انسان ها که سرطان زا باشد، يافت نشده است.

علاوه بر موسسه ملي سرطان شناسي آمريکا، مرکز ملي کنترل و پيشگيري سرطان (CDC) نيز موضع مشابهي دارد. اگر چه به اين صراحت اعلام نمي کند که تلفن هاي همراه سبب بروز سرطان نيستند، اما در بخش پاسخ به پرسش هاي متداول (FAQ) در اين باره مطالبي را مطرح کرده است. در يکي از پرسش هاي مطرح شده در سايت، در پاسخ به اين پرسش که : آيا استفاده از تلفن همراه مي تواند سرطان زا باشد؟ مي گويد: هيچ شواهد علمي براي بيان پاسخ دقيق و روشن به اين نوع پرسش ها وجود ندارد. برخي از سازمان ها پيشنهاد مي کنند که در استفاده از تلفن هاي همراه بايد مراقبت بيشتري صورت داد. تحقيقات گسترده اي نياز است پيش از آنکه موسسات علمي و پزشکي بتوانند به اين موضوع پاسخ دهند که استفاده از تلفن همراه، تاثيرات سو براي بهداشت و سلامت افراد و جامعه دارد يا خير؟

مرکز ملي کنترل و پيشگيري از سرطان در آمريکا تصديق مي کند که تلفن هاي همراه از خودشان امواج ساطع مي کنند اما اطميناني بر اين قضيه ندارد که تشعشعات ناشي از امواج تلفن همراه، مخاطرات فيزيولوژيک براي شهروندان ايجاد مي کند يا خير.

تحقيقات، همچنان سوالات را بي پاسخ مي گذارند

به هر حال، در سال 2011 ميلادي، آژانس بين المللي تحقيق سرطان که در فرانسه قرار دارد، فرکانسهاي راديويي الکترومغناطيسي را در فهرست فرکانس هايي که احتمالا براي انسان ها زمينه ساز سرطان باشند، قرار دارد. به اين معني هست که اين فرکانس ها، احتمال ايجاد سرطان را تقويت مي کنند.

با اين وجود، تحقيقات فراوان و گسترده اي که در موضوعات مربوط به نقش ابزارهاي ديجيتالي در تهديد سلامت کاربران جامعه اطلاعاتي امروز دنيا انجام شده است، هنوز ارتباط مشخص و مطمئني را بين استفاده از تلفن همراه و سرطان، کشف نکرده اند. مطالعه اي که بر روي 359 هزار دانمارکي صورت گرفت و نتايج آن در نشريه BMJ منتشر شد نشان داد که تومورهاي مغزي در بين کاربران تلفن همراه ، حتي آنهايي که از اين دستگاه به مدت 13 سال استفاده مي کنند، افزايش پيدا نکرده است.

نهايتا، تکليف ما کاربران چيست؟

همان طور که ابتداي بحث هم عنوان کرديم، جنجال قابل ملاحظه اي در محافل علمي و رسانه اي جهان درباره ارتباط بين استفاده از تلفن همراه و عامل سرطان زا بودن تشعشعات آن در جريان است و اين مقولات، همچنان ادامه دارد. دکتر تيموتي موينيهان که دکتراي پوست شناسي (oncology) دارد و رييس بخش آموزش کلينيک Mayo است اخيرا گفت: تا کنون شواهدي مستند و مستدل که دال بر ارتباط مستقيم بين استفاده از تلفن همراه و سرطان باشد، مشاهده نشده است. دکتر موينيهان اشاره مي کند که علي رغم استفاده گسترده از تلفن همراه در بين جوامع در 3 دهه اخير، شمار تشخيص هاي تومور مغزي افزايش چنداني نداشته است.

دکتر گرامي برخورداريان، استاديار جراحي مغز و اعصاب در موسسه سرطان شناسي John Wyne آمريکا در مرکز بهداشت سنت جان کاليفرنيا نيز با نظر دکتر موينيهان موافق است. وي اضافه مي کند، بين 5 تا 10 سال طول مي کشد تا تومورهاي مغزي گسترش پيدا کند و نشانه هاي بيماري را از خود بروز دهند. براي توموزهاي مغزي بدخيم، اين مدت کم تر است و شايد به چند سال برسد.

بنابراين، تلفن هاي همراه براي سلامتي ما بي خطر هستند؟

همان طور که فناوري توليد تلفن هاي همراه گسترش مي يابد، قابليت هاي امواج راديويي که به بافت هاي بدن ما نفوذ مي کنند کاهش پيدا مي کند. اين موضوعي هست که دکتر برخورداريان به آن اشاره مي کند. تلفن هاي همراه در دهه هشتاد و نود ميلادي، از سيستم هاي فرکانس پايين و انرژي بالا استفاده مي کردند که به راحتي وارد بافت بدن انسان، پوست و استخوان ها مي شدند. اما گوشي هاي هوشمند مدرن، از سامانه هاي فرکانسي شدت بالا و انرژي کم تر بهره مي برند. ما مي دانيم که فرکانس هايي با شدن بالا، ضريب نفوذ کم تري به بافت بدن انسان دارند و تهديدي براي سلامت نيستند.

دکتر برخورداريان در خاتمه اضافه مي کند که افراد (کاربران)، نبايد درباره استفاده از تلفن همراه و سرطان زا بودن يا نبودنش مضطرب باشند. به هر حال، او به کساني که نسبت به استفاده از تلفن همراه و مخاطرات فناورانه آن براي سلامت و بهداشت فردي حساس هستند، توصيه مي کند که از دستگاه هاي hands-free استفاده کنند تا ميزان تماس گوشي تلفن همراه با بدن خود، به خصوص سر آن ها، کاهش يابد.

منبع: سيمرغ