چه خبر - روز تولد «مريم ميرزاخاني» جهاني شد
اتحاديه بين‌المللي انجمن‌هاي رياضي جهان با پيشنهاد کميته بانوان انجمن رياضي ايران، روز تولد مرحوم "مريم ميرزاخاني"، سوم ماه مي (13 ارديبهشت) را روز جهاني زن در رياضيات نامگذاري کرد.
دکتر مژگان محمودي، دبير کميته بانوان انجمن رياضي ايران با اعلام اين خبر گفت: اين پيشنهاد در جلسه عمومي بانوان اتحاديه بين‌المللي انجمن‌هاي رياضي جهان در روز 9 مرداد به تصويب رسيد.
وي افزود: متن اين پيشنهاد را اعضاي کميته بانوان به کمک دکتر رحيم زارع نهندي و دکتر سياوش شهشهاني تهيه کردند و دکتر دانش‌خواه نيز آن را در دومين کنفرانس بانوان رياضيدان جهان در برزيل ارائه کرد.
محمودي خاطرنشان کرد: اين موفقيت را به جامعه رياضي کشور، به ويژه بانوان رياضيدان تبريک مي‌گوييم.
مريم ميرزاخاني، رياضيدان ايراني و استاد دانشگاه استنفورد در 13 ارديبهشت سال 1356 در تهران متولد شد و در سال 2014 به دليل انجام تحقيقات در زمينه «ديناميک و هندسه سطوح ريماني و فضاهاي پيمانه‌اي آنها» برنده مدال فيلدز به عنوان بالاترين جايزه در رياضيات شد. وي نخستين زن و نخستين ايراني برنده مدال فيلدز بوده است.
زمينه تحقيقاتي وي مشتمل بر نظريه "تايشمولر"، هندسه "هذلولوي"، نظريه "ارگوديک" و هندسه "هم‌تافته" بوده است.
مريم ميرزاخاني در دوران تحصيل در دبيرستان فرزانگان تهران، برنده مدال طلاي المپياد جهاني رياضي در سال‌هاي 1994 (هنگ‌کنگ) و 1995 (کانادا) شد و در اين سال به عنوان نخستين دانش‌آموز ايراني جايزه نمره کامل شد.
وي نخستين دختري بود که به تيم المپياد رياضي ايران راه يافت و نخستين دختري بود که در المپياد رياضي ايران طلا گرفت. ميرزاخاني سپس در سال 1999 کارشناسي خود را در رشته رياضي از دانشگاه شريف و دکتراي خود را در سال 2004 از دانشگاه هاروارد به سرپرستي کورتيس مک‌مولن از برندگان مدال فيلدز گرفت.
وي به عنوان يکي از 10 ذهن جوان برگزيده سال 2005 از سوي نشريه پاپيولار ساينس در آمريکا و به عنوان «ذهن برتر» در رشته رياضيات تجليل شد.
ميرزاخاني برنده جوايزي چون جايزه «ستر» از انجمن رياضي آمريکا در سال 2013، جايزه کلي و مدال فيلدز در سال 2014 است. وي از يازدهم شهريور ماه 1387 (اول سپتامبر 2008) در دانشگاه استنفورد استاد دانشگاه و پژوهشگر رشتهٔ رياضيات بوده و پيش از آن نيز به عنوان استاد دانشگاه پرينستون مشغول به فعاليت بوده است.
وي در اسفندماه 1376 در بيست و دومين دوره مسابقات رياضي دانشجويي که در آن تيمي متشکل از ميرزاخاني، ايمان افتخاري و حسين نمازي حضور داشتند، رتبه اول کشور را کسب کرد.
اتوبوس حامل اين تيم که از اهواز راهي تهران بود، به دره سقوط کرد و 6 نفر از دانشجويان نخبه رياضي دانشگاه صنعتي شريف شامل آرمان بهراميان، رضا صادقي - برندهٔ دو مدال طلاي المپياد جهاني - عليرضا سايه‌بان، علي حيدري، فريد کابلي، دکتر مجتبي مهرآبادي و مرتضي رضايي دانشجوي دانشگاه تهران جان باختند و مريم ميرزاخاني از جمله دانشجويان بازمانده از اين سانحه بود.
اين نابغه رياضي ايران پس از چهار سال مبارزه با بيماري سرطان سينه در بيست‌وسوم تير ماه 1396 دار فاني را وداع گفت.