چه خبر - منتفي بودن فعاليت 8 نهاد در انتشار بوي بد تهران
دبير کارگروه ملي زلزله و لغزش لايه‌هاي زمين با بيان اينکه همزمان با انتشار بوي بد در تهران، اين بو در "قم"، "ابهر"، "کرج" و "حوالي آبيک" نيز احساس شده است، گفت: کليه فرضيه‌هايي که مي‌تواند در اين زمينه موثر باشند، مورد بررسي قرار گرفت که مطالعات ميداني بر روي 8 عامل پيشنهادي صورت گرفت که تاثير آنها در انتشار اين بو منتفي شد و در اين زمينه تنها يک فرضيه مطرح است که راستي آزمايي در اين باره آغاز شده است.
در روز 12 دي ماه جاري با انتشار بوي نامطلوب در وسعت زياد شهر تهران گمانه‌زني‌هايي درباره منشا انتشار اين بو صورت گرفت که بر اساس مطالعات انجام شده همگي فرضيه‌هايي که در اين زمينه انجام شد، منتفي اعلام شده است. فرضيه‌هاي مورد مطالعه به اين شرح است:
دکتر علي بيت‌اللهي با اشاره به برگزاري جلسه‌اي در محل سازمان پيشگيري و مديريت بحران شهرداري تهران در زمينه انتشار بوي نامطلوب در روز 12 دي ماه در تهران با بيان اينکه احتمالا کانون بو، مکاني در حوالي ايستگاه شادآباد (ايستگاه ثبت کيفيت و آلودگي هوا) بوده است، افزود: اين موضوع پيشتر در ميان گزينه‌هاي پيش روي ما براي بررسي قرار نداشت، بنابراين با توجه به ضرورت پيگيري جدي موضوع انتشار بوي بد در تهران کارشناسان مجرب محيط زيست تهران به منطقه شادآباد اعزام شدند و ضمن بازديد از منطقه، با ساکنين محلي مصاحبه کردند.
وي اضافه کرد: نتيجه بررسي‌هاي ميداني نشان داد در کارخانه‌هاي شير و مجموعه‌هاي صنعتي واقع در محدوده "شادآباد" سانحه‌اي که بتواند توجيه‌کننده پخش بوي گسترده در سطح شهر تهران در روز 12 دي ماه باشد، رخ نداده بود. علاوه بر آن بر اساس بررسي‌هاي ميداني و استعلام از مراکز و نهادهايي که احتمال داده مي‌شد، به نوعي مرتبط با مواد و يا آلاينده‌هايي که پتانسيل توليد گازها و بوي بد را داشته باشند، مشخص شد که هيچ‌کدام از نهادهاي مورد نظر پخش بوي بد را ناشي از محصولات مرتبط به خود و يا نتيجه فعاليت‌هاي خود نمي‌دانند و داشتن هرگونه نقش را در اين زمينه انکار مي‌کنند.
عضو هيات علمي مرکز تحقيقات راه، مسکن و شهرسازي يکي از اين نهادها را شرکت گاز استان تهران به دليل احتمال نشت مرکاپتان دانست و ادامه داد: بر طبق اعلام عمومي و نيز حضور مدير عامل شرکت گاز استان تهران در اين جلسه اعلام شد در روز 12 دي ماه بوي مذکور ناشي از نشت و يا سانحه در شبکه گاز نبوده است؛ از اين رو اين عامل به عنوان کانون و منشاء بوي بد منتفي شد.
وي شرکت آب و فاضلاب استان تهران را به دليل احتمال شکستگي لوله فاضلاب از ديگر عوامل نام برد و خاطرنشان کرد: اين شرکت طبق اعلام رسمي و نيز اعلام نماينده اين شرکت در کارگروه مخاطرات زلزله استان تهران، وجود هرگونه سانحه در شبکه فاضلاب را در روز 12 دي ماه رد و احتمال پخش بوي ناشي از فاضلاب را منتفي اعلام کرد.
دبير کارگروه ملي زلزله و لغزش لايه‌هاي زمين، مرکز پسماند آرادکوه شهرداري تهران را به دليل احتمال سوزاندن زباله‌ها و انتشار بوي ناشي از آن، از ديگر عوامل احتمالي موثر در انتشار بوي نامطلوب در روز 12 دي ماه عنوان کرد و يادآور شد: اين مرکز بوي ناشي از زباله‌ها، شيرابه‌ها و سوزاندن پسماندها را بطور کلي رد کرد. حضور نماينده اين مرکز در اين جلسه و اعلام نظر فني وي نيز مؤيد نداشتن نقش مرکز پسماند در پخش بوي بد در تهران است.
بيت‌اللهي اضافه کرد: علاوه بر آن پالايشگاه نفت تهران به دليل احتمال نشت گازهاي گوگردي مي‌تواند از ديگر عوامل انتشار اين بو باشد که بر طبق اعلام رسمي پالايشگاه و اعلام نماينده اين پالايشگاه در جلسه و نيز استعلام‌هاي بعمل آمده، اين پالايشگاه نقشي در پخش بوي بد در تهران نداشته است.
وي فاضلاب قديمي ساختمان پلاسکو را به دليل پخش گازهاي محبوس فاضلابي از ديگر عوامل ذکر کرد؛ ولي به گفته اين محقق طبق مدل‌سازي سازمان هواشناسي و بررسي‌هاي انجام شده و همزماني احساس بو در مناطق دور از اين ساختمان، عامل گازهاي متصاعده از چاه‌هاي فاضلاب اين ساختمان در سطح وسيعي از شهر تهران به عنوان عامل اصلي منتفي است.
بيت‌اللهي، فرضيه آلودگي و وارونگي هوا را به دليل خصلت تکراري بودن و حالت سانحه‌اي بودن رخداد روز 12 دي ماه منتقي دانست و يادآور شد: در جمع‌بندي مرحله‌اي تا حال حاضر و بر اساس استعلام از اداره کل محيط زيست استان تهران، تاکنون عامل انسان ساختي براي پديده "پخش بوي بد در تهران" در روز 12 دي ماه سال 1397 شناسايي نشده است. ضمن آنکه استعلام از مراکز ذي‌ربط نيز هيچ گونه دلالتي با موضوعات پدافند غير عاملي و يا عواملي از اين قبيل را با پخش بوي بد در تهران نشان نمي‌دهد.
عضو هيات علمي مرکز تحقيقات راه، مسکن و شهرسازي با اشاره به اثرات گازهاي خروجي آتشفشان دماوند در انتشار بوي بد در تهران، خاطر نشان کرد: به دليل جهت وزش باد در آن روز که از سمت تهران به سمت دماوند بوده است، نقش گازهاي گوگردي آتشفشاني در پخش بوي بد در تهران منتفي است.
وي در عين حال خاطر نشان کرد: بر طبق اعلام مراجع رسمي و در پي استعلام و پيگيري‌هاي به عمل آمده، موضوع پخش بوي بد تنها محدود به گستره تهران نبوده؛ بلکه در شهرهاي "قم"، "ابهر"، "کرج" و "حوالي آبيک" نيز احساس شده است.
مدير بخش زلزله مرکز تحقيقات راه،مسکن و شهرسازي در عين حال تاکيد کرد: طبق نظر کارشناسي نماينده‌هاي نهادهاي تخصصي عضو کارگروه مخاطرات زلزله (کارگروه‌هاي ملي، استاني و شهر تهران) به دليل نبود هرگونه نشانگرهايي بين "بوي بد تهران" و "عوامل لرزهاي"، موضوع ارتباط بوي بد تهران با زلزله و تنش‌هاي تکتونيکي منتفي است. بر اين اساس در اين جلسه به جمع‌بندي مشخصي در زمينه عامل پخش بوي بد در تهران نرسيديم؛ اما اين موضوع به معني خاتمه يافتن موضوع "بوي بد تهران" نيست.
بيت‌اللهي با تاکيد بر اينکه از نظر من به عنوان نظر کارشناسي شخصي و نه سازماني، فرضيه "تاثير تجمع تنش‌هاي تکتونيکي در پخش گازهاي متصاعده در تهران" را به عنوان يک فرضيه محتمل قلمداد مي‌کنم، ادامه داد: براي اين منظور گروه تخصصي در اين زمينه تشکيل شده و راستي‌آزمايي تمامي ادعاها، انکارها و اعلاميه‌ها را شروع کرده‌ايم و اميدواريم که عامل انسان ساخت منشاء بوي بد در تهران در روز 12 دي ماه در ساعات بعد از ظهر آن روز بوده باشد، ولي با توجه به دريافت‌هاي شخصي حاصل از اطلاعات، مذاکرات و ماهيت پديده، فرضيه "نقش عوامل لرزهاي" در پخش بوي بد در تهران را فرضيه محتملي مي‌داند.
بيت‌اللهي با بيان اينکه مقالات و گزارشات متعددي در زمينه انتشار بوي شبيه گازهاي سولفور دي اکسايد قبل از رخداد زلزله وجود دارد، ادامه داد: به عنوان مثال در کتاب "تاريخ زمين‌لرزه‌هاي ايران"، نوشته امبرسيز و ملويل و ترجمه ابوالحسن رده آمده "مورد زمين لرزه 1868 ميلادي در حصار گلي در درياچه نمک از اين نظر جالب است که قديمي‌ترين کوشش شناخته شده براي پيوند دادن رفتار بي هنجار جانوران پيش از يک زمين‌لرزه با خود پديده زمين‌لرزه و نيز با اثرات آن روي مخابرات تلگرافي است. يک دانشمند ايراني که نامش دانسته نيست، در روزنامه دولتي 7/6/1285 ق. مي‌گويد: در 10 جمادي الاول در همه جا مخابرات به وسيله خطوط تلگراف دستخوش دشواري بسيار و دريافت ضعيف شد که از آن مي‌توان اين نتيجه را گرفت که هنگامي که زمين لرزهاي نزديک به روي دادن باشد.
روز پيش از آن شدت الکتريسيته در زمين بيشتر مي‌شود و در نتيجه مخابرات تلگرافي را دشوار مي‌سازد. در شب مورد بحث، پيش از جنبيدن زمين و نزديک به رويداد زمين‌لرزه، جانوران و پرندگان ناله و فرياد مي‌کردند و بيشتر مردم بوي زننده‌اي مانند بوي گوگرد حس مي‌کردند که سبب دست دادن احساس تهوع مي‌ش . و از آنجا که حس بويايي جانوران حساس‌تر از آدميان است، ممکن است همين بو دليل سر و صداهايي که جانوران مي‌کردند، بوده باشد. سبب آن است که بخاراتي در درون کره زمين محصور هستند، در نتيجه رويداد يک زمين‌لرزه از ترک‌ها و شکاف‌هاي زمين به بيرون راه مي‌يابند."
بيت‌اللهي اضافه کرد: ولي بايد بدانيم توابع ژئوفيزيکي توابع چند جوابي هستند و صرف مشاهده يک پديده و يا صرف عدم مشاهده يک پديده مرتبط با پديده‌هاي فيزيک زمين، دال بر ايجاد رابطه و يا نفي رابطه علت و معلولي بين آن پديده ژئوفيزيکي مانند زلزله و نشانگرهاي مرتبط با آن نمي‌شود و لازم است تا با تجميع اطلاعات، سعي در ايجاد رابطه بين پديده و آثار و نشانگرهاي آن کرد. به عنوان مثال نبود رخداد خردلرزه‌ها دال بر نبود بي‌هنجاري لرزهاي در لايه‌هاي زمين نيست، همچنين که احساس بوي نامطبوع نيز دال بر رخداد قطعي زلزله در يک گستره نخواهد بود. نبايد يک فرضيه و يا فرض يک احتمال، نفي کننده کار بر روي فرضيه و موارد محتمل ديگر باشد.
منبع: bartarinha.ir
http://www.CheKhabar.ir/News/151354/منتفي بودن فعاليت 8 نهاد در انتشار بوي بد تهران