چه خبر - مهمترين عوامل جهش تورم در تابستان امسال
مرکز پژوهش‌هاي مجلس در تحليلي درباره تغييرات شاخص قيمت‌ها و تورم در تابستان 97، مهمترين عوامل افزايش تورم را افزايش سرعت گردش پول، نقدينگي افزايش يافته در سال‌هاي اخير و افزايش نرخ ارز عنوان کرده است.
گروه مطالعات اقتصاد کلان مرکز پژوهش هاي مجلس شوراي اسلامي در گزارشي درباره تغييرات شاخص قيمت ها و تورم در تابستان سال 1397 اعلام کرده است: نرخ تورم در سه ماهه تابستان 97 در ادامه روند افزايشي خود که از بهار آغاز شده بود، به ارقام کم سابقه 5.5 درصد براي مردادماه و 6.1 درصد در شهريورماه رسيده است. براين اساس نرخ تورم نقطه به نقطه در شهريورماه به 31.4 درصد رسيد.
از سال هاي گذشته در پي افزايش قابل توجه نقدينگي و پيشي گرفتن رشد نقدينگي (منهاي رشد اقتصادي) از تورم، هشدار براي افزايش نرخ تورم توسط کارشناسان ارائه شده بود. در نتيجه روند فزاينده تورم در سال 97 به دنبال افزايش نقدينگي در سال هاي گذشته است.
به طور کلي در خصوص روند فزاينده تورم در تابستان 1397 بايد عنوان داشت که دو دسته عوامل بلندمدت و کوتاه مدت بر تورم تاثيرگذار بوده اند. در ميان عوامل بلندمدت، رشد نقدينگي مهم ترين عاملي است که باعث افزايش تورم شده و در ميان عوامل کوتاه مدت نيز نرخ ارز به عنوان مهم ترين عامل افزايش نرخ تورم شناخته مي شود.
طي سال هاي 1393 تا 1396 نرخ تورم از رشد نقدينگي (منهاي رشد اقتصادي) فاصله گرفته است. طي سال هاي 1358 تا 1392 نقدينگي به طور متوسط ساليانه 25.27 درصد رشد داشته و در اين مدت نرخ تورم به طور متوسط ساليانه 19.96 درصد بوده است. اين در حالي است که طي سال هاي 1393 تا 1396 نقدينگي به طور متوسط ساليانه 24.41 درصد رشد داشته و در مقابل نرخ تورم متوسط ساليانه 11.53 درصد بوده است.
مرکز پژوهش هاي مجلس در گزارش خود آورده است: بالا بودن نرخ سود بانکي و افزايش سهم شبه پول از نقدينگي طي اين سال ها موجب کاهش سرعت گردش پول شده و از علل اصلي فاصله گرفتن تورم از رشد نقدينگي بوده است. اما از اسفندماه روند افزايشي سرعت گردش پول شروع شد که تا تابستان ادامه يافت. سهم شبه پول از رشد نقدينگي در اين مدت نيز روند کاهشي طي کرده و در تيرماه به کمترين مقدار خود از سال 1394 رسيد. پيش بيني مي شود که روند افزايش سرعت گردش پول در ماه هاي باقي مانده از سال 1397 نيز ادامه داشته باشد.
همچنين بايد توجه داشت که افزايش سرعت گردش پول که پيش بيني مي شود در ماه هاي آينده نيز تداوم داشته باشد، خود منجر به افزايش نرخ تورم شده و هر ريال نقدينگي را با ضريب بيشتري به تورم تبديل مي کند. از اينرو حتي در کوتاه مدت نرخ تورم مي تواند بيش از رشد نقدينگي (منهاي رشد اقتصادي) افزايش يابد.
مرکز پژوهش ها با اشاره به افزايش نرخ ارز به عنوان عاملي کوتاه مدت بر افزايش نرخ تورم نوشته است: از آنجايي که در برخي مطالعات، گذر نرخ ارز بر برخي کالاها تا يک سال نيز برآورد شده، مي توان انتظار داشت که افزايش نرخ ارزي که در ماه هاي گذشته رخ داده، همچنان منجر به افزايش شاخص قيمت ها (مصرف کننده و توليد کننده) در ماه هاي آتي شود.
در مجموع بررسي هاي اين مطالعه نشان مي دهد مهم ترين عوامل افزايش تورم در تابستان 97، افزايش سرعت گردش پول، نقدينگي افزايش يافته در سال هاي اخير و افزايش نرخ ارز بوده است.
همچنين بررسي ها نشان مي دهد بخش زيادي از کالاهاي اساسي که با ارز 4200 توماني وارد مي شود نيز افزايش قيمت را تجربه کرده اند. رشد قابل توجه شاخص قيمت توليد کننده که تورم در حدود 10 درصدي در شهريورماه براي اين شاخص قيمت را در پي داشت، نشانگر تداوم روند افزايش شاخص قيمت مصرف کننده در پاييز97 خواهد بود.
مرکز پژوهش ها تصريح کرده است: مهم ترين سياستي که در اين زمان بايد اتخاذ شود، جلوگيري از هر اقدامي است که روند فزاينده رشد نقدينگي و افزايش سرعت گردش پول را در پي داشته باشد. در همين راستا کنترل اضافه برداشت بانک ها، اصلاح نظام بانکي، کاهش يارانه سوخت و ساير يارانه هايي که منجر به هدررفت منابع و افزايش کسري بودجه مي شوند، تثبيت نرخ ارز حقيقي و اجراي سياست هاي يارانه اي و حمايتي صرفا در حدود منابع قابل تجهيز از مهم ترين سياست هايي است که قابل توصيه است.
منبع: bartarinha.ir