چه خبر - دايره مينا فيلمي که باعث تاسيس سازمان انتقال خون شد
داريوش مهرجويي يکشنبه چهارم شهريور بعد از نمايش فيلم «دايره مينا» در جشنواره فيلم سلامت گفت:
يکي از دوستانم به نام دکتر کيومرث فرد در شيراز روزي به من تلفن کرد و از من دعوت کرد نزد او بروم تا مراکز انتقال خون را مشاهده کنم. اين مراکز از معتادان خون مي‌گرفتند و وضعيت فجيعي داشتند. اين پيشنهاد باعث شد به شيراز بروم و يکي دو مرکز را ببينم و تحت تأثير قرار بگيرم.
او افزود:
هدف اين بود که يک فيلم مستند بسازيم منتها آنقدر اين قضيه پيچيده بود که فيلم مستند براي آن کافي نمي‌نمود. در آن زمان من با رييس شير و خورشيد سرخ وارد مکالمه شدم. او به من گفت معتادان اماکني را دارند که صبح‌هاي زود به آنجا مي‌روند و خون مي‌فروشند. اين مکان‌هاي مخوف بعداً در فيلم من استفاده شد. براساس اين قضايا شروع کرديم به فکر براي ساخت يک فيلم داستاني. در آن زمان غلامحسين ساعدي به من گفت داستاني در مورد بيمارستان نوشته و مي‌توان آن را در فيلم من گنجاند.
مهرجويي ادامه داد:
اين داستان منتهي ربطي به قضيه خون و خون فروشي نداشت. با اين حال فيلمنامه نوشته شد و به وزارت فرهنگ و هنر آن زمان رفت. آنها در ابتدا مخالفت کردند و اجازه ندادند که فيلم ساخته شود. من از طريق بهمن فرمان آرا و ساير دوستانم اجازه ساخت فيلم را از مراکز خاصي گرفتم و اين کوشش به ثمر رسيد. البته فيلم ساخته شده سه سال توقيف بود. توقيف در واقع از زمان ارائه فيلمنامه شروع شده بود. دکتر اعلا، بنيانگذار سازمان انتقال خون ايران، تنها کسي بود که در جلسات از من دفاع کرده و به ضرورت ساخت چنين فيلمي تاکيد مي‌کرد.
کارگردان «دايره مينا» ادامه داد:
تأييد فيلمنامه حدود 8 ماه طول کشيد ولي بعد از ساخت مجدداً توقيف شد. دکتر اعلا در اين زمان با رييس نظام پزشکي يعني دکتر اقبال وارد مذاکره شد و حتي من روزي به دفتر دکتر اقبال رفتم و تنها با ايشان جلسه‌اي برگزار کردم. دکتر اقبال انگار قرص آرام بخش خورده بود و به من گفت: اين چه فيلمي است که ساخته‌اي. اين فيلم مثل اين است که انگار شما يک هتل درجه يک و مجلل داري و به جاي اينکه هتل و مجلل بودن آن را نشان دهي، يک ضرب به آشپزخانه رفتي و فقط کثيفي‌ها را نشان مي‌دهي. چرا اين کار را کردي؟ گفتم: مي‌خواستم نسبت به کمبود خون در ايران آگاهي رساني کنم و مردم را تشويق به اهداي خون کنيم.
داريوش مهرجويي
مهرجويي ادامه داد:
آن موقع مردم از اهداي خون هراس داشتند و از مزاياي بهداشتي آن با خبر نبودند. دکتر اقبال گفت: تو بايد نشان مي‌دادي يک فردي افتاده و حالش بد است. بعد به او شيشه خون تزريق مي‌کنند و او کم کم حالش خوب مي‌شود. من گفتم اين فيلم و سناريو يک يا دو دقيقه بيشتر طول نمي‌کشد و به هيچ دردي نمي‌خورد.دکتر اقبال در نهايت موافقت نکرد.
يک روز به طور خصوصي شاه با همسرش در قصر اين فيلم را ديد و گفت: بايد کسي که اين قصه را نوشته اگر دروغ گفته، محاکمه شود و اگر راست گفته بايد ببينيم اين ديگر چه وضعي است؟ به اين ترتيب بود که بعد از سه سال توقيف، در جشن هنر شيراز، آقاي قطبي، رييس وقت تلويزيون، اين فيلم را پخش کرد و مورد استقبال مردم قرار گرفت. در واقع طلسم نشان دادن فيلم شکست.
بيشتر بدانيد : ماجراي اختلاف محمدرضا و فرح پهلوي بر سر فيلم داريوش مهرجويي!!
او گفت:
شخصيت دکتر داوود زاده در فيلم، برگرفته از دکتر علا بود. بهمن فرسي نيز اين نقش را بازي کرد و البته در بازي کردن نقشش وجدان کاري زيادي داشت. شخصيت دکتر سامري نيز برگرفته از شخصيت دکتر گيلاني بود که البته من او را زياد نمي‌شناختم. جالب است که جيب مدير تهيه ما، علي نقي کني پر از ترياک بود و وقتي معتادان سر صحنه سر و صدا به راه مي‌انداختند، به آنها ترياک مي‌داد تا آرام شوند و بگذارند فيلمبرداري کنيم.
اين کارگردان ادامه داد:
فيلم دايره مينا به شکل غيرمستقيم باعث شد که سازمان انتقال خون تأسيس شود و اين خيلي مهم است. من در مورد فيلم بماني نيز اين کار را کردم. در اين فيلم خودسوزي دختران و زنان را نمايش دادم. براي ساخت اين فيلم هم مشکلاتي داشتيم و البته پروژه بعدي من نيز به موضوع سلامت تاکيد دارد. من طرفدار مساله هنر براي هنر نيستم و مي‌خواهم هنرم نقش سازنده‌اي در جامعه داشته باشد که هم براي مخاطب جذاب باشد و هم به او اطلاع‌رساني کند. فيلم بماني همينطور بود. به طوري که ميزان خودسوزي‌ها را به 5 تا 6 بار در ماه کاهش داد.
بيشتر بدانيد : در ستايش داريوش مهرجويي
بيشتر بدانيد : هنرمندي که يک سرمايه ملي ست: داريوش مهرجويي
منبع : ilna.ir