چاپ

چه خبر - درخواست آمريکا براي برقراري رابطه با ايران، 10 ماه بعد از روي کار آمدن «ترامپ»

«نيويورک تايمز» در گزارشي که به پرونده «شيو ونگ» جاسوس چيني-آمريکايي که سال گذشته به جرم جاسوسي و دزديدن اسناد محرمانه ايران به ده سال حبس متهم شد اشاره و جزيياتي درباره تعامل ايران و آمريکا در خصوص تبادل زندانيان بين دو کشور افشا کرد.اين روزنامه مدعي شد 10 ماه بعد از روي کار آمدن «ترامپ»، دولت آمريکا آمادگي خود را براي مذاکره درباره زندانياني که ايراني‌ها چندين ماه قبل درخواست کرده بودند، اعلام کرده است.
در اين گزارش با اشاره به روي کار آمدن «باراک اوباما» گفته شد: در اين زمان دو طرف تصميم به بازگشايي کانال‌هاي جدي ديپلماتيک براي برنامه هسته‌اي گرفتند. در نهايت در سال 2015 ايران دست کم هفت آمريکايي را بازداشت کرده بود و تلاش اوباما براي آزادي اين زندانيان مسير خودش را طي مي‌کرد و اولين مذاکرات مستقيم با تشکيلات امنيتي محرمانه ايران بخشي از اين مسير بود.
اين رسانه نوشت: آمريکا مدت‌ها با ايران مذاکره کرد و مدت‌ها درباره مسائل غير قابل حل پيرامون آن بحث شد. اينکه آيا آزادسازي دارايي‌هاي بلوکه شده ايران براي آزادي زندانيان به معناي باج دادن است؟ تجارت محرمانه و قاچاق اسلحه براي آزادي زندانياني که از نظر دولت بي‌گناه بودند چه؟ هيچ يک از دولت‌هاي آمريکا چه دموکرات و چه جمهوري‌خواه به اجماعي نرسيدند که ريسک پاداش دادن در ازاي به خطر انداختن مسافران آمريکايي به ايران يا رفتار بد آنها را نداشته باشد.
بر اساس گزارش «نيويورک تايمز»، در حالي که دولت اوباما سال آخرش را سپري مي‌کرد و برجام در سال اولش بود، معضل زندانيان در ديدارهاي مستمر در وين يکي از مسائل کليدي بود. در اوايل سال 2014 مذاکره‌کنندگان آمريکايي به طور منظم با نمايندگان تشکيلات امنيتي ايران ديدار داشتند. آنها مذاکره درباره آزادي زندانيان را از مذاکرات همزمان درباره برنامه هسته‌اي و مساله آزادسازي دارايي‌هاي بلوکه شده مجزا نگه داشته بودند.
يکي از مقامات دولت اوباما که در مذاکرات با ايران درگير بود به «نيويورک تايمز» گفت: «در آن زمان درست يا غلط ارزيابي ‌هايي داشتيم، زمان زيادي نداشتيم. همه چيز ممکن بود خراب شود يا به تاخير بي‌افتد. چه کسي مي‌دانست در آن صورت چه اتفاقي مي‌افتاد؟ ما با خانواده‌هايي طرف بوديم که از ما مي‌پرسيدند چه اتفاقي براي بچه ما افتاده است؟»
بر اساس اين گزارش روز اجرايي شدن برجام يک هواپيماي سوييسي حامل «حکمتي»، «عابديني» و «رضاييان»، ايران را ترک کرد. «نصرت الله خسروي» و دو زنداني آمريکايي ديگر يعني «کيان تاج بخش» و «متيو ترويتيک» در پي آنها با هواپيماي مسافري با هماهنگي‌هاي رسمي، جداي از اين سه زنداني منتقل شدند.
در ازاي آزادي اين زندانيان، هفت ايراني که اغلب به جرائم انتقال فناوري با موضوعات نظامي در آمريکا در انتظار دادگاه بودند، آزاد شدند. آمريکا همچنين جرايم و قرار تعقيب اينترپل براي 14 ايراني ديگر را که بعيد به نظر مي‌رسيد صادر شود، را صادر کرد و هواپيمايي حامل 1.7 ميليون دلار پول نقد که به عنوان وديعه آزادي زندانيان به نظر مي‌رسيد به سمت ايران حرکت کرد.
«نيويورک تايمز» آزادي زندانيان آمريکايي را فصل جديدي در روابط ايران و آمريکا و خواند و مدعي شد: با اين حال اين شامل حال همه نشد. «بابک نمازي» برادر «سيامک»، زماني که از تلويزيون فهميد برادرش در هواپيما نيست احساس کرد به او خيانت شده است. او گفت انگار در منطقه جنگي هستيم و يک سرباز به سمت هلي کوپتر مي‌دود و هليکوپتر هنوز حرکت نکرده اما مي‌گويد ما قصد داريم پرواز کنيم.
به ادعاي اين گزارش رابط وزارت خارجه آمريکا در گفت‌وگو با «بابک نمازي» مدعي شده که بايد صبور باشد چون «جواد ظريف» وزير خارجه ايران شخصا به «جان کري» وزير خارجه وقت اطمينان داده که سيامک ظرف چند هفته آزاد خواهد شد. اما چه اتفاقي افتاد؟ پدر 81 ساله بابک، باقر نمازي در فوريه در حالي که در فرودگاه تهران بود، بازداشت و به اوين منتقل شد.
يکي از مقامات آشنا با کانال روابط بين ايران و آمريکا به «نيويورک تايمز» گفت: ايراني‌ها در مذاکره جدي نبودند. آنها اين دست و آن دست مي‌کردند و مذاکرات را ماه‌ها متوقف مي‌کردند و دوباره بدون آمادگي، سر و کله‌شان پيدا مي‌شد. يکي از طرف‌هاي ايراني خرده کاغذي از جيبش در مي‌آورد که در آن نام 40 نفر از کساني که پرونده‌هايشان بسيار نگران‌کننده بود، نوشته شده بود. دولت اوباما فهميده بود که ايراني‌ها طفره مي‌روند. آنها منتظر انتخابات آمريکا بودند. آنها منتظر ترامپ بودند.
بر اساس اين گزارش، در ژانويه 2017 دولت ترامپ بدون در نظر گرفتن تمايل شديد رييس‌جمهور به خروج از توافق هسته‌اي، فاقد هرگونه سياست در قبال ايران، روي کار آمد. دفتر نماينده ويژه رييس‌جمهور در امور گروگان‌ها تا همين دو ماه پيش ظاهرا خالي بود.
اين رسانه مدعي شد: «در ماه جولاي، در حالي که تقريبا شش ماه از رياست جمهوري ترامپ گذشته بود، درخواست مذاکره مستقيم درباره مساله زندانيان مطرح شد. اما ايران هيچ پاسخي دريافت نکرد.»
بر اساس اين گزارش اواخر نوامبر، دولت ترامپ آمادگي خود را براي مذاکره درباره زندانياني که ايراني‌ها چندين ماه قبل درخواست کرده بودند، اعلام کرد. اين بار طرف ايراني طفره رفت. دعوت نامه آنها منقضي شده بود. آنها پاسخ دادند و منتظر ساز و کار جديد از سوي تهران شدند.
در همان ماه، بعد از جشن شکرگزاري و در همان هفته‌اي که دولت ترامپ آمادگي خود را براي مذاکره درباره زندانيان اعلام کرده بود، تلويزيون ايران ويدئويي را از «شيو ونگ» نمايش داد. اين ويدئو با تصاويري از «آلن اير» که به فارسي سليس به عنوان سخنگوي وزارت خارجه آمريکا در دولت اوباما صحبت مي‌کرد، شروع شد. بر اساس اين فيلم، طرح تبادل دانشجو اسب تروا براي تغيير نظام ايران تلقي شده بود. به نظر مي‌رسيد اين فيلم براي توجيه ارزش «ونگ» به عنوان يک زنداني ساخته شده بود.
«نيويورک تايمز» در ادامه اين تحولات، به تغيير ناگهاني بند «ونگ» در زندان اوين در ماه دسامبر به عنوان بخشي از پيچيدگي‌هاي روابط ايران و آمريکا در زمينه تبادل زنداني اشاره کرده و نوشت: «ونگ» در بند جديد با «نزار زکا» لبناني-آمريکايي که در ماه سپتامبر 2015 به ده سال زندان به جرم جاسوسي در ايران زنداني شده بود، آشنا شد.
«دست کم او اينبار کسي را داشت که بتواند با او انگليسي صحبت کند. او آشپزخانه داشت. آنچه او نداشت، کتاب بود.»

منبع: entekhab.ir