چه خبر - تحصيل طبقاتي و ضربه به مدارس دولتي
شايد باورش برايمان سخت بود که روزي فاصله طبقاتي کودکان را نيز درگير کند و دوران تحصيل و روزهاي مدرسه نيز با طبقاتي شدن، به کام برخي افراد رقم بخورد.
طبقاتي شدن آموزش که نمود آن با تراکم بالاي دانش‌آموزان در کلاس‌هاي درس، سه دانش‌آموز دبستاني در يک نيمکت، افت کيفيت آموزش در مدارس دولتي و در مقابل کلاس‌هاي خلوت، امکانات آموزشي متفاوت و فوق برنامه‌هاي عجيب در مدارس غيردولتي قابل مشاهده است؛ عمده اين مدارس خاص را مي‌توان در مناطق يک تا سه پايتخت جست‌وجو کرد، مدارسي که مشتريانشان نيز خاص هستند يعني افرادي از طبقات قدرت و ثروت.
شايد عنوان مدارس قدرت، ثروت و سياست براي اين مدارس عنوان برازنده‌اي باشد، مدارسي که ورود به آنها براي هر طبقه اجتماعي دست يافتني نيست و حتي آموزش‌وپرورش نيز براي نظارت بر فعاليت آنها قدرت چنداني ندارد.اين مدارس که در راس آنها و حتي در ميان دانش‌آموزانشان والدين صاحب قدرتي حضور دارند براي خود اقتدار و قدرت خاصي را دست و پا کرده‌اند؛ هرچند که آموزش‌وپرورش هر سال همزمان با فصل ثبت‌نام از نظارت بر مدارس غيردولتي خبر مي‌دهد و ميزان شهريه مصوب آنها را نيز رسانه‌اي مي‌کند اما بايد پرسيد که اين دستورالعمل‌ها و بخشنامه‌ها مدارس خاص را هم شامل مي‌شوند؟ البته در بحث نظارت بر مدارس غيردولتي، حميدرضا حاجي بابايي رئيس فراکسيون فرهنگيان مجلس به جمله جالبي اشاره مي‌کند:" تا به امروز چه نظارت قوي بر مدارس غيردولتي وجود داشته است که پس از اين ادامه يابد، بر مدارس غيردولتي که بالاي سر آنها يک فرد قدرتمند به عنوان موسس حضور دارد که زماني وزير يا معاون وزير بوده يا مسئول فلان قسمت است چگونه مي‌توانند نظارت داشته باشند."
در هفته‌هاي اخير سقف شهريه ثابت مدارس غيردولتي در دوره‌هاي تحصيلي مختلف از سوي سازمان مدارس غيردولتي اعلام شد و براين اساس مدارس ابتدايي تا سقف 7 ميليون و 100 هزار تومان، متوسطه اول تا سقف 8 ميليون و 267 هزار تومان و متوسطه دوم تا سقف 10 ميليون و 134 هزار تومان مجاز به دريافت شهريه هستند و هزينه فوق برنامه‌ها جدا از اين مبلغ است که اجباري براي حضور دانش‌آموز در فوق برنامه‌ها وجود ندارد.
براي بررسي ميزان تبعيت مدارس غيردولتي از شهريه اعلام شده توسط وزارت آموزش‌وپرورش به چند مدرسه مراجعه کرديم، هر چند که خودمان مطمئن بوديم، اغلب مدارس به شهريه مصوب توجهي نداشته و کار خود را مي‌کنند اما باز هم براي اطمينان بيشتر در تهيه گزارش به عنوان شهروندي که متقاضي ثبت‌نام فرزندش در اين مدارس است به آنها مراجعه کرديم.
مدرسه نخست؛ دبستاني در منطقه يک شهر تهران: مدرسه‌اي که ليستي از برنامه‌هاي مختلف را رديف مي‌کند آن هم از ساعت 7.30 صبح تا سه بعدازظهر. برنامه‌هاي مختلفي از موسيقي، زبان انگليسي، بلز، ورزش و ... گرفته تا برنامه‌هاي عجيب ديگر که به بهانه آنها براي کلاس اول دبستان 14.5 ميليون شهريه از خانواده‌ها مي‌‌خواهد البته در طول سال تحصيلي نيز به مناسبت اردو و جشن‌هاي مختلف هزينه‌هاي ديگري به جز شهريه 14 ميليوني بايد پرداخت شود همچنين هزينه دوره پيش دبستاني هم 13.5 ميليون است.
اگرچه طبق اعلام آموزش‌وپرورش، سقف شهريه مدارس در دوره ابتدايي بايد 7 ميليون و 100 هزار تومان باشد اما اين مدرسه فقط براي پيش دبستاني 13.5 ميليون دريافت مي‌کند از طرف ديگر مسئولان سازمان مدارس غيردولتي گفته‌اند در برنامه‌هاي تابستاني نبايد کتاب سال آينده تدريس شود اما مدرسه بخشي از کتاب سال آينده را در اين برنامه تدريس مي‌کند تا خانواده‌ها مجبور به ثبت‌نام در کلاس‌هاي تابستان باشند.
مدرسه دوم؛ اين مدرسه که سه دوره ابتدايي، متوسطه اول و متوسطه دوم دارد براي پايه ششم دبستان 18 ميليون تومان شهريه مي‌‌خواهد.
مدرسه سوم؛ ماجراي اين مدرسه روايت مادري است که براي ثبت‌نام فرزندش در پايه اول دبستان به چندين مدرسه غيردولتي در منطقه هشت مراجعه کرده است. اين مادر که فرزندش کم دقت است و نمي‌تواند او را در کلاس‌هاي شلوغ مدارس دولتي ثبت‌نام کند ناچار به انتخاب مدرسه غيردولتي است اما در مراجعه به مدارس گفته‌اند شهريه ثابت 4.5 ميليون تومان است که با فوق برنامه‌هاي مختلف از کلاس زبان و رباتيک گرفته تا حضور روانشناس در مدرسه به 9 ميليون تومان مي‌رسد و فوق برنامه‌ها اجباري و در ساعات آموزشي مدرسه است. طبق گفتههاي او، کادر آموزشي اغلب مدارس بسيار جوان هستند اما مزيت آنها خلوت بودن کلاس‌هاي درس است.
مدرسه چهارم؛ روايت اين مدرسه توسط يک مادر در برنامه تلويزيوني بيان مي‌شود. طبق گفتههاي او براي ثبت‌نام فرزندش در پايه اول ابتدايي منطقه يک 25 ميليون تومان شهريه پرداخت کرده است که البته اين غير از حواشي و برنامه‌هاي جداگانه بود.
شهريه‌هايي که در بالا اعلام شد تنها مربوط به دوره ابتدايي است و ميزان شهريه مدارس خاص در دوره متوسطه دوم و به ويژه پيش دانشگاهي بسيار بالاتر است. مدارسي که براي ثبت‌نام در دوره ابتدايي از 14.5 ميليون تا 25 ميليون شهريه مي‌گيرند آن هم بدون احتساب هزينه‌هاي مختلف ديگري که در طول سال براي خانواده‌ها مي‌تراشند اصلا دور از ذهن نيست که براي دوره متوسطه دوم به ويژه سال آخر 30 يا 40 ميليون هزينه دريافت کنند همچنين در يک بررسي اجمالي مشخص مي‌شود عمده دانش‌آموزان اين مدارس، فرزند افراد وابسته به طبقات قدرت و ثروت هستند و تا زماني که فرزندان مديران جامعه در اين مدارس خاص تحصيل کنند طبيعي است که حال دانش‌آموزان در کلاس‌هاي درس 40 نفره مدارس دولتي را حس نخواهند کرد.
بيشتر قبولي‌هاي کنکور نيز از آن همين مدارس خاص هستند که مخاطبان آنها از بين طبقات خاص جامعه‌اند و طبيعي است که اين مدارس باتوجه به امکانات خاصشان در مقايسه با ساير مدارس از جمله سالن مطالعه و اردوهاي نوروزي، خيلي بهتر از ساير مدارس در کنکور نتيجه بگيرند و اين همين مسئله‌اي است که باعث تبعيض بين مردم و طبقاتي شدن آموزش مي‌شود و اين بخشي از واقعيتي است که در مدارس تهران در حال وقوع است. شايد عده‌اي بگويند، خانواده‌ها با رضايت به اين مدارس پول مي‌دهند و از کيفيت برنامه‌هاي آموزشي و پرورشي رضايت دارند اما دو نکته در اين رابطه قابل توجه است: نخست آنکه، اگرچه برخي خانواده‌ها ممکن است نسبت به پرداخت شهريه معترض نباشند اما اين مسئله نافي نظارت آموزش‌وپرورش نيست البته بايد توجه داشت که در کنار مدارس خاص، مدارس غيردولتي هم در مرکز و مناطق پايين‌تر شهر وجود دارند که عمده طرفداران آنها خانواده‌هاي متوسط جامعه هستند، خانواده‌هايي که به دليل ضعف در کيفيت مدارس دولتي به سمت مدارس غيردولتي گرايش پيدا کرده‌اند و اين صحيح نيست که در سايه نبود نظارت کافي، هزينه‌هاي کلاني از يک خانواده دريافت شود.
دوم؛ در کنار چنين مدارسي با امکانات خاص و براي طبقات خاص جامعه، بي‌توجهي به مدارس دولتي و افت کيفيت آموزش در اين مدارس به طبقاتي شدن آموزش منجر شده است به گونه‌اي که استعدادهاي بسياري از دانش‌آموزان در ضعف کيفيت مدارس دولتي شکوفا نشده و هدر مي‌رود و اين همان نقطه‌اي است که نسبت به آن بايد نگران بود.
منبع: tasnimnews.com