چه خبر - واکاوي نامه 150 کلمه‌اي نماينده خميني‌شهر
در اکتبر 1965 سيلويا لايکن دختر 16 ساله در ايالت ايندينياي آمريکا توسط همسايه به اسارت گرفته شد. آن خانواده همراه با برخي کودکان همان محله به مدت سه ماه سيلويا را آزار جنسي دادند، به اين دختر 16 ساله تجاوز کردند و نهايتا او را به طرز فجيعي به قتل رساندند. رسانه ها اين واقعه را بزرگترين فاجعه ايالت عنوان کردند و تا محاکمه همه عوامل موضوع را پيگيري کردند.
هيچ کس نگفت عاملين تبعه کدام کشور بودند، کسي نپرسيد انگيزه اين جنايت چه بود، هيچ مقامي هم اظهار نکرد که رسانه اي کردن موضوع باعث التهاب شده است. همه اين جنايت را فارغ از اينکه انگيزه جنايت چه بوده است و يا عوامل جنايت چه قوميت و حتي جنسيتي داشتند محکوم کردند.
اين جنايت بعدها سوژه چندين روايت سينمايي نيز شد. American crime و The girl next the door دو فيلمي بودند که براساس اين جنايت ساخته شدند. يک جستجوي ساده اينترنتي نشان مي دهد چه حجم وسيعي از پايان نامه ها، مطالعات، گزارش هاي سياستي و بسته هاي آموزشي در تبيين و تفسير نقش رسانه ها در شکل دهي به افکار عمومي و پيگيري موارد کودک آزاري وجود دارد. مي توان نمونه هاي متعددي از جنايت بويژه کودک آزاري را نام برد که در دانشگاه هاي معتبر دنيا به موضوع پايان نامه ها تبديل يا در رسانه هاي معتبر دنيا سوژه گزارش هاي تاثير گذار شده اند و بدينوسيله باعث تغيير يا اصلاح سياست ها و يا تصويب قوانين مرتبط به کودکان شده اند.
واقعيت اين است که نامه نماينده خميني شهر به رئيس سازمان بهزيستي کشور و دلايلي که براي درخواست عزل مسئول اورژانس اجتماعي برشمرده است، نامه اي بسيار مهم، قابل تامل است. نه تجاوز و يا شائبه تجاوز محکوم شده است، نه به تلاش براي شناسايي ريشه هاي بروز اين اتفاق اشاره شده، نه به ضرورت تدوين بسته هاي سياستي امنيتي آموزشي فرهنگي براي حمايت ازکودکان اشاره شده، نه از نتيجه اقدامات براي مجازات عاملين اين جنايت ذکري شده است و نه حتي به عزم جدي نمايندگان مجلس براي تصويب قوانين پوياوکارامد در مقابله با کودک ازاري اشاره شده است . اگر بخواهيم با روش تحليل گفتمان به واکاوي و تبيين بحث هاي اين نامه بپردازيم، لازم است به پيش فرضهاي متن اهميت بدهيم.
پيش فرض ها، افکار غالب، پيش داوري ها، زير ساخت استدلال و استنتاج نويسنده يا گوينده را شکل مي دهد بنابراين شناخت پيش فرضها تحليل گر را قادر مي سازد به لايه هاي زيرين يا اهداف واقعي سخنران پي ببرد. با اين وصف پيش فرضهاي اين نماينده محترم در اين نامه را مي توان اينچنين بر شمرد : 1- چون معلوم نيست تجاوز حتمي بوده است نبايد موضوع رسانه اي مي شد . 2- چون معلوم نيست متجاوزين چند نفر بوده اند نبايد موضوع رسانه اي مي شد. 3- چون انگيزه عامل يا عاملين مشخص نيست نبايد موضوع رسانه اي مي شد. 4- چون معلوم نيست عاملين تبعه چه کشوري بوده اند نبايد موضوع رسانه اي مي شد. 5- رسانه اي شدن موضوع تجاوز ( احتمالي ) سبب شده است دشمنان انقلاب هم پيامبر ، اهل بيت ، امام خميني ، رهبري و مردم شهيد پرور را اماج افترا قرار داده اند . 6- عزل رئيس اورژانس اجتماعي باعث کاهش التهاب در شهر مي شود.
اين پيش فرض ها حاوي اين نکته است که زير ساخت استدلال در اين نامه اين است که انگيزه عاملين تجاوز و يا مليت و تابعيت متجاوزين، عامل تعيين کننده در نوع نگرش به تجاوز به کودکان و عمومي کردن آن است. به عبارت ديگر اين پيش فرض ها مخاطب را به اين نتيجه مي رساند که وقوع تجاوز به کودک اگر با برخي انگيزه ها باشد قابل رسانه اي شدن است و اگر با انگيزه خاص ديگري باشد قابل رسانه اي شدن نيست. سوال مهم اينجا آن است که کدام انگيزه در تجاوز به يک کودک 5 ساله مي تواند مجوز رسانه اي شدن آنرا را منتفي کند؟ از طرف ديگر مي توان از اين پيش فرض ها اينگونه تفسير کرد که اگرمتجاوزين تبعه کشور خاصي باشند مي توان موضوع را رسانه اي کرد ولي اگر تبعه جاي ديگر باشند نمي توان رسانه اي کرد.
اينجا هم اين سوال مطرح است که متجاوز بايد تبعه کدام کشور باشد که رسانه‌اي شدن آن بلااشکال باشد؟ از سوي ديگر اين نماينده معتقد است که هم اکنون انچه فضاي شهر را ملتهب کرده است وقوع تجاوز نيست بلکه رسانه اي شدن آن است. يعني اگر تجاوز رخ مي داد ولي موضوع رسانه اي نمي شد، التهابي هم وجود نداشت؟ معتقدم نامه حدود 150 کلمه اي نماينده خميني شهر به رئيس سازمان بهزيستي (در خصوص عزل مسئول اورژانس اجتماعي کشور بدليل تاييد وقوع تجاوز به دختري 5 ساله) نبايد بهانه دعواي سياسي يا منازعات بيهوده شود بلکه بايد به يک سوژه گفت و گوي ملي درخصوص کودک آزاري و مساله تجاوز به کودکان تبديل شود. اين نامه حاوي پيش‌فرض هايي است که بايد نسبت به آنها حساس بود و گفتگو کرد.
روزبه کردوني، پژوهشگر حوزه سياست گذاري عمومي
منبع: khabaronline.ir